Kennisagenda
De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid werkt voortdurend aan de versterking van haar kennis- en informatiepositie, bijvoorbeeld door rondetafelgesprekken te houden of werkbezoeken af te leggen. In de kennisagenda legt de commissie een aantal thema’s vast waarop zij zich het komende jaar inhoudelijk verder wil verdiepen en hoe ze dat wil doen. Het doel van deze agenda is om te komen tot een stevige gemeenschappelijke kennisbasis. De invulling van de activiteiten wordt nader uitgewerkt door de leden. De commissiestaf verleent daarbij ondersteuning.
Meestal benoemt een commissie twee of meer leden tot rapporteurs voor een onderwerp op de kennisagenda. Zij komen met voorstellen voor de concrete invulling van het thema, zoals het organiseren van rondetafelgesprekken, uitnodigen van deskundigen, op laten stellen van stafnotities of het uitvoeren van een literatuurstudie of extern onderzoek.
Tijdens de strategische procedurevergadering die de commissie één à twee keer per jaar houdt besluiten de Kamerleden welke onderwerpen op de kennisagenda worden gezet.
Voor 2024/2025 staan de volgende thema’s op de kennisagenda voor J&V:
1. Modernisering Wetboek van Strafvordering
De regering diende in 2023 een wetsvoorstel in dat het huidige Wetboek van Strafvordering moet vervangen. Dit is een groot en belangrijk wetgevingsproject. Daarom heeft de Commissie J&V besloten om externe ondersteuning te zoeken vanuit de wetenschap. Vier universiteiten werken samen om de commissie te adviseren, onder andere in de vorm van rapportages en colleges. Begin 2025 wordt het wetsvoorstel in verschillende wetgevingsoverleggen behandeld.
Rapporteurs: Ulysse Ellian (VVD), Lilian Helder (BBB)
2. Wetgevingskwaliteit
De Werkgroep versterking functies van de Tweede Kamer heeft in haar rapport ‘Meer dan de som der delen’ aangegeven dat het belangrijk is dat de Tweede Kamer periodiek en met een brede blik stil staat bij de wetgevingskwaliteit en heeft daarbij aangegeven dat de commissie J&V rapporteurs wetgevingskwaliteit zou kunnen aanstellen. In verband hiermee heeft de commissie J&V besloten het thema wetgevingskwaliteit op de kennisagenda te zetten.
Op 5 december 2023 is in dit kader ‘Werken aan wetten’ verschenen, een praktische handreiking wetgevingskwaliteit voor Kamerleden. Deze handreiking is opgesteld door de Kamerleden Joost Sneller en Kees van der Staaij in hun rol als (eerste) rapporteurs wetgevingskwaliteit namens de commissie voor J&V.
De commissie J&V heeft hierna besloten het rapporteurschap voort te zetten en daarvoor opnieuw rapporteurs te benoemen. De Kamerleden Ingrid Michon-Derkzen en Joost Sneller hebben in dit kader op 4 november 2024 de brief ‘Werken aan wetgevingskwaliteit’ gestuurd naar alle leden van de vaste Kamercommissies met daarin een aantal suggesties voor Kamerleden die behulpzaam kunnen zijn bij de voorbereiding van een wetsbehandeling. Daarbij voegden zij de Handreiking wetgevingsrapporteurschap (zie bijlage bij de brief).
Rapporteurs: Ingrid Michon-Derkzen (VVD), Joost Sneller (D66)
3. Voorkomen recidive
Rapporteurs: Songül Mutluer (GL-PvdA), Sandra Palmen (NSC)
4. Gedigitaliseerde criminaliteit
Rapporteurs: Ingrid Michon-Derkzen (VVD), Jesse Six Dijkstra (NSC)
5. Jeugdstrafrechtketen
Rapporteurs: Esmah Lahlah (GL-PvdA), Faith Bruyning (NSC)
6. Femicide
Rapporteurs: Ingrid Michon-Derkzen (VVD), Songül Mutluer (GL-PvdA), Hanneke van der Werf (D66)
Thema’s buiten de kennisagenda
De commissie wenst de volgende thema’s – die eerder op de kennisagenda stonden - buiten de kennisagenda om te blijven volgen en hier desgewenst aandacht aan te besteden in (de rapporteurschappen over) begroting en verantwoording:
1. Inzicht in prestaties strafrechtketen
De commissie J&V wil meer inzicht krijgen in wat er nodig is om de strafrechtketen goed te laten functioneren. De commissie heeft daarbij bijzondere aandacht voor doorlooptijden, sepots, plankzaken, de samenwerking tussen ketenpartners, doelstellingen en bekostiging. Om dit inzicht te krijgen is een parlementaire verkenning naar prestaties in de strafrechtketen uitgevoerd. Elf organisaties uit de strafrechtketen hebben hiervoor schriftelijke informatie aangeleverd aan de commissie. Het eindrapport van de parlementaire verkenning verscheen in juli 2023. Het kabinet heeft op het rapport een reactie gegeven.
2. Personen met verward/onbegrepen gedrag en veiligheid
De commissie voor Justitie en Veiligheid heeft in oktober 2023 besloten om een parlementaire verkenning uit te voeren naar personen met verward/onbegrepen gedrag en veiligheid.
Het doel van de parlementaire verkenning is om inzichtelijk te maken welke stappen er de afgelopen jaren gezet zijn in de aanpak van personen met verward/onbegrepen gedrag en veiligheid en wat de effectiviteit ervan is geweest. Daarbij wordt aandacht besteed aan de vraag waarom het nog niet (voldoende) gelukt is om de zorg zo in te richten dat personen met verward/onbegrepen gedrag minder overlast en gevaar veroorzaken voor de samenleving.
Er is aan twaalf organisaties in de uitvoering schriftelijke input gevraagd. Daarnaast is in het kader van Parlement en Wetenschap door Bauke Koekkoek een wetenschappelijke factsheet geschreven. Op 29 mei 2024 vond een technische briefing plaats door de betrokken ministeries, gevolgd op 30 mei 2024 door een rondetafelgesprek met deskundigen en vertegenwoordigers van organisaties. De vergaarde informatie en inzichten zijn gebruikt voor de eindrapportage die op 4 juli 2024 verscheen. Op 18 november 2024 is de beleidsreactie van het kabinet op het eindrapport Parlementaire Verkenning verward onbegrepen gedrag en veiligheid aan de Tweede Kamer gestuurd.