Parlementaire verkenning
Een parlementaire verkenning is een nieuw instrument waarmee de Tweede Kamer haar kennis over een bepaald onderwerp snel en grondig verdiept. Een vaste commissie verkent een complex beleids- of uitvoeringsvraagstuk dat grote impact heeft op burgers, op gestructureerde wijze. De commissie brengt de inzichten van deskundigen, belanghebbenden en betrokken ambtenaren in kaart aan de hand van gerichte onderzoeksvragen.
Onderzoeksvragen
De commissie kan de onderzoeksvragen op verschillende manieren uitzetten: bijvoorbeeld door schriftelijke input te vragen bij deskundigen of organisaties, of door het organiseren van rondetafelgesprekken waarin deskundigen en/of betrokkenen hun kennis en visie delen. Een combinatie van die middelen is ook mogelijk. De parlementaire verkenning wordt toegesneden op het onderwerp, zodat de Kamerleden relevante, diepgaande kennis van het vraagstuk kunnen opdoen.
Rapport Versterking functies Tweede Kamer
Het instrument van de parlementaire verkenning komt voort uit het rapport Versterking functies Tweede Kamer: Meer dan de som der delen uit december 2021. In dit rapport van de werkgroep onder leiding van voormalig Kamerlid Kees van der Staaij (SGP) worden praktische middelen beschreven die de Kamer kan inzetten om onder andere haar kennispositie te versterken.
Hoe werkt een parlementaire verkenning?
Parlementaire verkenning over verward/onbegrepen gedrag en veiligheid
De commissie voor Justitie en Veiligheid heeft in oktober 2023 besloten om een parlementaire verkenning uit te voeren naar verward/onbegrepen gedrag en veiligheid.
Het doel van de parlementaire verkenning is om inzichtelijk te maken welke stappen er de afgelopen jaren gezet zijn in de aanpak van personen met verward/onbegrepen gedrag en veiligheid en wat de effectiviteit ervan is geweest. Daarbij wordt aandacht besteed aan de vraag waarom het nog niet (voldoende) gelukt is om de zorg zo in te richten dat personen met verward/onbegrepen gedrag minder overlast en gevaar veroorzaken voor de samenleving. De rapporteurs voor deze parlementaire verkenning zijn de leden Ingrid Michon-Derkzen (VVD) en Songül Mutluer (GL-PvdA). Er is aan twaalf organisaties in de uitvoering schriftelijke input gevraagd.
Daarnaast is in het kader van Parlement en Wetenschap door Bauke Koekkoek een wetenschappelijke factsheet geschreven. Op 29 mei 2024 vond een technische briefing plaats door de betrokken ministeries, gevolgd op 30 mei 2024 door een rondetafelgesprek met deskundigen en vertegenwoordigers van organisaties. De vergaarde informatie en inzichten zijn gebruikt voor de eindrapportage die op 4 juli 2024 is gepubliceerd.
Parlementaire verkenning over de strafrechtketen
De commissie voor Justitie en Veiligheid heeft in 2022 besloten om een parlementaire verkenning uit te voeren naar de problemen in de strafrechtketen. Elf organisaties uit deze keten is in 2023 gevraagd om informatie te leveren over zaken als de doorstroom, het grote aantal sepots, het gebrek aan menskracht bij de politie en de hoeveelheid zaken die de rechters niet aankunnen.
Op basis van deze input maakte de commissie vervolgens een brede analyse van de problemen. In de loop van het voorjaar vonden technische briefings, gesprekken en een rondetafelgesprek plaats en tot slot een commissiedebat op 14 juni 2023. De inzichten die de commissie opdeed met de parlementaire verkenning, zijn gebundeld in een beknopt verslag en vormden input voor dit debat met de bewindspersoon. Na het debat leverde de commissie een eindrapport op over de parlementaire verkenning.
In juli 2023 verscheen het eindrapport van de parlementaire verkenning naar de prestaties in de strafrechtketen. De verkenning is gedaan door de rapporteurs Ulysse Ellian (VVD) en Songül Mutluer (GL - PvdA). Zij hebben mede namens de andere commissieleden onderzocht hoe het functioneren van de strafrechtketen verbeterd kan worden. De rapporteurs concluderen dat de ministers meer regie op zich kunnen nemen, vooral op het gebied van bedrijfsvoering, om zo de problemen in de keten vanuit een overkoepelende rol aan te pakken. Naar aanleiding van de uitkomsten van de parlementaire verkenning is er kamerbreed een motie aangenomen waarin de regering wordt verzocht meer te sturen op de bedrijfsvoering van de politie, het Openbaar Ministerie (OM) en de Raad voor de rechtspraak.