Wetenschapstoets initiatiefwetsvoorstel strafbaarstelling conversiehandelingen

Op verzoek van de commissie voor Justitie en Veiligheid bogen drie wetenschappers zich over een initiatiefwetsvoorstel dat gaat over de strafbaarstelling van conversiehandelingen (Kamerstuk 36178). Dit wetsvoorstel is een initiatief van de partijen D66, VVD, GroenLinks-PvdA, SP en Partij voor de Dieren.

Wetsvoorstel verbeteren

De wetenschappers onderschrijven in de wetenschapstoets de wens van de initiatiefnemers om de schade van conversiehandelingen voor slachtoffers te verminderen. Zij vragen zich af of het inzetten van het strafrecht het juiste middel daarvoor is. De wetenschappers doen een aantal aanbevelingen om de doelen, de effectiviteit en efficiëntie, en de evaluatie van het wetsvoorstel te verbeteren. 

De wetenschapstoets is uitgevoerd door wetenschappers prof. dr. John de Wit (Universiteit Utrecht),  dr. Sjors Ligthart (Tilburg University) en dr. Jilles Smids (Erasmus MC). 

Conversiehandelingen strafbaar

Conversiehandelingen hebben tot doel de seksuele gerichtheid of genderidentiteit van mensen te veranderen. Slachtoffers van conversiehandelingen bevinden zich vaak in een kwetsbare positie. Het gaat voornamelijk om jonge mensen die opgroeien in een religieuze omgeving met strenge normen met betrekking tot seksuele gerichtheid en genderidentiteit. Doel van wetsvoorstel is het beschermen van deze slachtoffers door conversiehandelingen strafbaar te stellen.

Over de wetenschapstoets

Beleids- en wetsvoorstellen moeten goed gemotiveerd en helder onderbouwd worden. Sinds 2020 kan de Tweede Kamer hulp inschakelen van onafhankelijke wetenschappers om deze onderbouwing te toetsen met een wetenschapstoets. De wetenschappers beantwoorden dan vragen als: zijn de doelen in het wetsvoorstel duidelijk? Zijn er effectieve(re) alternatieven, bijvoorbeeld in andere landen? Wegen de kosten op tegen de baten? Is er een goede strategie om het voorstel te evalueren? De wetenschapstoets wordt uitgevoerd door twee of drie wetenschappers van verschillende universiteiten. Vereist is dat zij niet betrokken zijn geweest bij de totstandkoming van het wetsvoorstel. 

Vervolg 

Standaard onderdeel van de wetenschapstoets is een technische briefing waarin de wetenschappers hun bevindingen toelichten. De technische briefing bij dit initiatiefwetsvoorstel vindt plaats voorafgaand aan de plenaire behandeling van het wetsvoorstel. Zodra de datum van het plenaire debat bekend is, wordt de briefing ingepland. Beide zijn te volgen via de livestream op de website van de Tweede Kamer en terug te kijken via de app Debat Direct.