Nota van wijziging : Tweede nota van wijziging

Nr. 55 TWEEDE NOTA VAN WIJZIGING

Ontvangen 20 november 2024

Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd:

A

Tabel 1 Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2025 (bedragen x € 1.000)

Art.

Omschrijving

Vastgestelde begroting

 
 

Verplichtingen

Uitgaven

Ontvangsten

 

Totaal

56.069.305

57.657.793

2.274.012

 

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

 
 
 

 

Beleidsartikelen

55.649.226

57.237.714

2.273.473

01

Primair onderwijs

15.855.046

16.288.940

9.208

03

Voortgezet onderwijs

11.603.618

11.821.379

7.391

04

Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie

6.007.627

5.955.558

4.700

06

Hoger beroepsonderwijs

4.247.609

4.490.736

17

07

Wetenschappelijk onderwijs

7.040.673

7.074.209

16

08

Internationaal beleid

27.310

27.311

99

09

Arbeidsmarkt- en personeelsbeleid

400.235

410.735

7.000

11

Studiefinanciering

6.663.060

6.663.060

1.804.068

12

Tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten

71.158

71.158

1.985

13

Lesgelden

18.680

18.680

265.994

14

Cultuur

759.919

1.407.232

494

15

Media

1.276.334

1.272.025

172.400

16

Onderzoek en wetenschapsbeleid

1.670.345

1.714.914

101

25

Emancipatie

7.612

21.777

0

 

Niet-beleidsartikelen

420.079

420.079

539

91

Nog onverdeeld

0

0

0

95

Apparaat Kerndepartement

420.079

420.079

539

TOELICHTING

Algemeen

Nationaal Versterkingsplan Microchip-talent

De microchipindustrie is een van de belangrijkste pijlers van het huidige en het toekomstige
verdienvermogen van Nederland. Het kabinet investeert in totaal € 1,7 miljard ter
verbetering van het ondernemingsklimaat voor de microchipindustrie in Nederland. Dit
is afgesproken in het Convenant Rijk en regio investeringen in ondernemingsklimaat
microchipsector. Onderdeel daarvan is het Nationaal Versterkingsplan van Microchip-talent
dat als doel heeft het zo spoedig mogelijk opleiden van extra technisch talent, dat
hun werkkring daadwerkelijk kiest in de microchipindustrie. Hiervoor is vanuit de
rijksoverheid incidenteel € 450,0 miljoen tot en met 2030 en vanaf 2031 structureel
€ 80,0 miljoen per jaar beschikbaar. Er wordt gerekend op minimaal € 225,0 miljoen
cofinanciering.

Het doel van dit versterkingsplan is om te zorgen voor een groei van het aantal technici
voor de microchipindustrie. Voor deze sector wordt op korte termijn – tot en met 2030 –
een groeiende talentvraag verwacht van 38.000 extra technisch opgeleide mensen, waarvan
26.000 in de Brainportregio. Aan het versterkingsplan dragen de regio’s Brainport,
Twente, Delft en Groningen bij. Daarvoor is gekozen omdat in deze regio’s opleidingen
zijn die opleiden voor de microchipindustrie en in deze regio's een groot deel van
de microchipindustrie is gevestigd.

De groei van extra personeel is op mbo, hbo en wo niveau nodig. Daarom zijn in de
plannen die door de regio’s zijn gemaakt deze drie onderwijssectoren vertegenwoordigd.
Eerder is het Advies Nationaal Versterkingsplan van Microchip-talent aan de Kamer gestuurd. De vier regio’s hebben hun plannen uitgewerkt. De eerste tranche
die aan de regio’s zal worden toegekend wordt middels deze nota van wijziging van
de aanvullende post aan de departementale begroting toegevoegd.

Compensatie controle uitwonendenbeurs

In maart van dit jaar heeft de toenmalige Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
(OCW) geconstateerd dat sprake was van indirecte discriminatie bij de voormalige risicogerichte
controlewerkwijze van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) bij de uitwonendenbeurs.
Hierdoor hadden bepaalde groepen studenten, waaronder studenten met een migratieachtergrond,
een onevenredig verhoogde kans op een controle. In de Kamerbrief «Vervolgstappen controle uitwonendenbeurs» wordt ingegaan op de vervolgstappen die namens het huidige kabinet worden gezet richting
gecontroleerde (oud)-studenten. Deze vervolgstappen worden middels deze nota van wijziging
verwerkt op de OCW-begroting. Alle financiële maatregelen, die tussen 2012 en juni
2023 genomen zijn op grond van de risicogerichte controlewerkwijze, worden teruggedraaid.
Dat betekent dat alle boetes en terugvorderingen die tussen 2012 en juni 2023 zijn
opgelegd aan studenten die op basis van het voormalige selectieproces zijn geselecteerd,
door DUO worden teruggedraaid. Studenten die hierdoor de uitwonendenbeurs zijn misgelopen
terwijl ze wel ingeschreven zijn gebleven op het adres waar ze gecontroleerd zijn,
krijgen die uitwonendenbeurs alsnog. Dit betreft naar verwachting 10.000 studenten.
De totale kosten bedragen € 60,8 miljoen.

Artikelsgewijze toelichting verwerking subsidietaakstelling op de begrotingsartikelen

Art. 11 Studiefinanciering

Als gevolg van het Nationaal Versterkingsplan Microchip-talent zullen extra studenten
instromen in het mbo en in het hbo en wo. Een deel van deze studenten zal recht krijgen
op studiefinanciering en deze rechten gebruiken. Artikel 11 wordt om die reden in
2025 met € 0,3 miljoen opwaarts bijgesteld en in 2026 met € 0,9 miljoen.

Als gevolg van het terugdraaien van alle besluiten vanaf 2012 naar aanleiding van
de controles op de uitwonende beurs worden er kosten van € 47,2 miljoen gemaakt. Voor
de uitvoeringskosten wordt op dit moment € 13,6 miljoen gereserveerd. De dekking voor
deze gehele hersteloperatie wordt voorzien vanuit de middelen die op de aanvullende
post waren gereserveerd.

Art. 91 Onverdeeld

Voor de eerste twee jaren worden er middelen aan de vier regio’s Brainport, Twente,
Delft en Groningen overgeboekt naar de departementale begroting. Deze middelen worden
ingezet om meer studenten op te leiden voor de microchipindustrie. De middelen worden
gefaseerd toegekend, waarbij nu een eerste tranche wordt toegekend. In 2025 wordt
het budget met € 30,7 miljoen, in 2026 met € 42,2 miljoen en in 2027 met € 8,7 miljoen
opgehoogd. De middelen worden in hetzelfde ritme overgeboekt naar de begroting van
Economische Zaken, aangezien de middelen via deze begroting als subsidies aan de regio’s
zullen worden beschikt.

Tabel 2 Meerjarige doorwerking uitgaven (bedragen x € 1.000)

Artikel

Omschrijving

Uitgaven

 
 

2025

2026

2027

2028

2029

11

Studiefinanciering

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

6.601.936

6.123.627

7.349.059

6.026.926

5.962.076

 

Nationaal versterkingsplan Microchip-talent

300

900

0

0

0

 

Controle uitwonendenbeurs

60.824

0

0

0

0

 

Stand na nota van wijziging

6.663.060

6.124.527

7.349.059

6.026.926

5.962.076

91

Nog Onverdeeld

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

0

0

0

11.166

11.166

 

Nationaal versterkingsplan Microchip-talent AP

30.398

42.235

8.659

0

0

 

Nationaal versterkingsplan Microchip-talent EZK

– 30.398

– 42.235

– 8.659

0

0

 

Stand na nota van wijziging

0

0

0

11.166

11.166

Totaal

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

 
 
 
 
 

 

Stand voor nota van wijziging

57.596.669

56.093.844

56.963.137

54.936.041

54.606.112

 

Nationaal versterkingsplan Microchip-talent

300

900

0

0

0

 

Controle uitwonendenbeurs

60.824

0

0

0

0

 

Stand na nota van wijziging

57.657.793

56.094.744

56.963.137

54.936.041

54.606.112

Tabel 3 Meerjarige doorwerking verplichtingen (bedragen x € 1.000)

Artikel

Omschrijving

Verplichtingen

 
 

2025

2026

2027

2028

2029

11

Studiefinanciering

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

6.601.936

6.123.627

7.349.059

6.026.926

5.962.076

 

Nationaal versterkingsplan Microchip-talent

300

900

0

0

0

 

Controle uitwonendenbeurs

60.824

0

0

0

0

 

Stand na nota van wijziging

6.663.060

6.124.527

7.349.059

6.026.926

5.962.076

91

Nog Onverdeeld

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

0

0

0

11.166

11.166

 

Nationaal versterkingsplan Microchip-talent AP

81.292

0

0

0

0

 

Nationaal versterkingsplan Microchip-talent EZK

– 81.292

0

0

0

0

 

Stand na nota van wijziging

0

0

0

11.166

11.166

Totaal

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

 
 
 
 
 

 

Stand voor nota van wijziging

56.008.181

54.708.354

55.855.327

54.082.268

54.613.711

 

Nationaal versterkingsplan Microchip-talent

300

900

0

0

0

 

Controle uitwonendenbeurs

60.824

0

0

0

0

 

Stand na nota van wijziging

56.069.305

54.709.254

55.855.327

54.082.268

54.613.711

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, E.E.W. Bruins