I&W en Europa

Op het terrein van Infrastructuur en Waterstaat wordt veel beleid op Europees niveau vastgesteld. Zo is een groot deel van de regelgeving voor het bevorderen van de kwaliteit van lucht en water in Europa, maar ook voor circulaire economie en chemische stoffen afkomstig uit de EU. Voor transport werkt men in Europa aan het verduurzamen van vervoersystemen. Regelgeving voor Fit for ’55 (klimaatdoelen voor transport) is inmiddels afgerond en wordt geïmplementeerd. Het terugdringen van de emissies voor nieuwe personenauto’s en nieuwe zware bedrijfsvoertuigen, duurzamer maken van luchtvaart en de maritieme sector en de vergroening van het goederenvervoer blijft daarbij een aandachtspunt. Om de mobiliteit van inwoners te bevorderen wordt in Europa gewerkt aan wetgeving voor een gemeenschappelijk vervoerbeleid - bijvoorbeeld door gemeenschappelijke regels voor internationaal spoorvervoer, een betere infrastructuur, voorwaarden voor vervoersmaatschappijen, efficiënter luchthavengebruik en maatregelen die de rechten van reizigers en de veiligheid van het vervoer verbeteren. Voor het komend jaar zal een strategie over de positie van de autosector uitkomen (in het licht van de Clean industrial deal) en wordt bekeken hoe investeringen in duurzame mobiliteit kunnen worden versterkt. De vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat controleert en geeft mede richting aan hoe Nederland zich binnen de EU opstelt in de onderhandelingen over al die onderwerpen.

Europese prioriteiten commissie Infrastructuur en Waterstaat voor 2025

Ieder jaar bepaalt de Tweede Kamer op basis van de aangekondigde voorstellen uit het werkprogramma van de Europese Commissie voor dat jaar haar prioritaire EU-dossiers. Dit zijn onderwerpen waaraan de Kamer extra aandacht wil geven. 

Voor 2025 zijn op 12 maart door de vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat de volgende onderwerpen als prioriteit aangemerkt:

• het ‘Initiative for Water Resilience’ (waterweerbaarheid), dat in het tweede kwartaal van 2025 verwacht wordt;
• de herziening van de REACH-verordening (chemische stoffen) die in het vierde kwartaal 2025 wordt verwacht. Hiervoor zijn twee rapporteurs benoemd: Kostić (PvdD) en Koekkoek (Volt);
• het Investeringsplan duurzaam transport, dat gepland staat voor het derde kwartaal 2025.

Zie hier de volledige lijst met EU-prioriteiten van de Kamer (dus ook van de andere commissies).

Transportraad en Milieuraad

De vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat is verantwoordelijk voor het controleren van en richting geven aan de Nederlandse inzet in twee Europese Raadsformaties. Dit zijn de Transportraad en de Milieuraad.

De voorstellen, die in de Transportraad worden besproken, gaan onder meer over vergroening van het vervoer, meer rechten voor spoorwegpassagiers en afspraken over verkeersveiligheid. Thema's in de Milieuraad zijn onder meer het stimuleren van de circulaire economie (bijvoorbeeld het terugdringen van microplastics in het milieu; verminderen van textiel- en voedselafval; het recht op reparatie en het beter ontwerp van producten), waterkwaliteit en klimaatadaptatie. Maar ook worden er voorstellen behandeld over natuur, biodiversiteit en de aanpak van klimaatverandering. Deze onderwerpen vallen in Nederland onder de bewindspersonen van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, dan wel Klimaat en Groene Groei, maar vallen op EU-niveau onder de Milieuraad. 

In de formele Raden wordt wetgeving besproken en vastgesteld. In de informele raden wordt meer richtinggevend gesproken over specifieke thema’s die het dan zittende EU-voorzitterschap agendeert. 

Voordat een bewindspersoon een bijeenkomst van de Raad bijwoont, bespreekt de Tweede Kamer de Nederlandse inzet.

EU-rapporteurs voor Infrastructuur en Waterstaat

Regelmatig stellen Kamercommissies EU-rapporteurs aan voor een specifiek EU-voorstel. De rapporteur vergaart bijvoorbeeld informatie over dit voorstel en draagt er zo aan bij dat dit voorstel zo optimaal mogelijk wordt behandeld.

De vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat heeft op 28 februari 2024 voor de EU-voorstellen die te maken hebben met circulaire economie het lid Gabriëls (GroenLinks-PvdA) benoemd. Op 19 februari 2025 is het lid Buijsse (VVD) als mede-rapporteur benoemd. Met elkaar werken zij aan een eindrapportage van dit rapporteurschap. 

De leden Kostić (PvdD) en Koekkoek (Volt) zijn op 28 februari 2024 benoemd tot rapporteur voor de nog te agenderen herziening van de Verordening inzake de registratie, beoordeling en autorisatie en restrictie van chemische stoffen (REACH).

Op 19 februari 2025 zijn de leden Gabriëls (GroenLinks-PvdA) en Buijsse (VVD) samen benoemd tot (co-)rapporteur voor de IenW-dimensie van de Clean Industrial Deal. Het Kamerlid Thijssen (GroenLinks-PvdA) is al rapporteur namens de vaste commissie voor Klimaat en Groene Groei.

Zie ook het overzicht van alle lopende EU-rapporteurschappen.

Europese besluitvorming in de Tweede Kamer

De Tweede Kamer heeft verschillende instrumenten tot haar beschikking om invloed uit te oefenen op de besluitvorming in Europa. Hier vindt u een toelichting op deze EU-instrumenten: subsidiariteitstoetsing, parlementair behandelvoorbehoud, politieke dialoog met Europese Commissie en EU-rapporteurs in de Tweede Kamer. Binnen de Tweede Kamer heeft de commissie voor Europese Zaken een bevorderende rol voor de controle op EU-besluitvorming in de Kamer.