Achtergrondinformatie

Op deze pagina vindt u een overzicht met doorverwijzingen naar meer informatie over de parlementaire enquêtecommissie Corona.

Aanleiding

De gevolgen van de coronapandemie voor de Nederlandse samenleving waren ingrijpend. Dit feit gecombineerd met het belang voor de toekomst om te leren van de ervaringen uit deze crisis vormden de aanleiding voor de motie Aukje de Vries c.s. om een parlementaire enquête in te stellen. De Tweede Kamer nam deze motie op 4 november 2021 aan.

Start tijdelijke commissie Corona

In september 2022 is de tijdelijke commissie Corona gestart met het uitwerken van een onderzoeksvoorstel voor de parlementaire enquête. De tijdelijke commissie is gekomen tot een onderzoeksopzet en onderzoeksvragen. Eind mei 2023 is het onderzoeksvoorstel aan de Kamer voorgelegd. De Kamer heeft destijds besloten om te wachten met de enquête.

Start parlementaire enquêtecommissie Corona

Op 13 december 2023 is de enquêtecommissie alsnog ingesteld met een (met algemene stemmen aangenomen) motie van Geert Wilders c.s.. De commissie ging, conform deze motie, na of er aanleiding was om het onderzoeksvoorstel van de Tijdelijke commissie Corona te wijzigen of in te korten. Dit resulteerde in een aangepast onderzoeksvoorstel waarin een aantal zaken zijn ingeperkt. Ook is een betere stroomlijning aangebracht, door thema’s samen te voegen. Zo komt de focus van het onderzoek nadrukkelijker te liggen op het transparant maken van dilemma’s en afwegingen in de besluitvorming van het kabinet in de coronacrisis.

Onderzoeksvoorstel

  • De commissie onderzoekt de periode vanaf december 2019, toen de eerste signalen vanuit China over het nieuwe coronavirus kwamen, tot en met het afschalen van de maatregelen in het voorjaar van 2022. Het doel van de parlementaire enquête is: leren van de ervaringen uit deze crisis, om beter voorbereid te zijn op een eventuele volgende (gezondheids)crisis. Bekijk het onderzoeksvoorstel.
  • Lees het persbericht over het onderzoeksvoorstel.
  • Bekijk de persconferentie over het onderzoek.
  • In deze infographic ziet u wat de parlementaire enquêtecommissie Corona gaat onderzoeken.
  • Lees de brief die het Presidium op 10 oktober 2024 namens de parlementaire enquêtecommissie Corona naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Deze brief gaat over een voorlichtingsverzoek van het kabinet aan de Raad van State.

Extern onderzoek  

  • De Tweede Kamer heeft op donderdag 27 juni 2024 ingestemd met het verzoek van de enquêtecommissie om de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) te vragen een onderzoek uit te voeren naar de inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
  • De Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) heeft op 17 december 2024 aangekondigd onderzoek te gaan verrichten naar het handelen van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten gericht op critici van het coronabeleid.

Persberichten van de commissie 

Leden en oud-leden

Op 30 januari 2024 zijn de eerste Kamerleden van de parlementaire enquêtecommissie Corona benoemd. Tijdens de constituerende vergadering op dinsdag 6 februari is Daan de Kort verkozen tot commissievoorzitter en Anita Pijpelink tot ondervoorzitter. De commissie bestaat op dit moment uit de Kamerleden Peter Smitskam (PVV), Anita Pijpelink (GroenLinks/PvdA), Daan de Kort (VVD) en Sander van Waveren (NSC). Oud-commissieleden zijn Rosanne Hertzberger (NSC, lid van de commissie tot 20 november 2024), Claudia van Zanten (BBB, lid van de commissie tot 3 juli 2024) en Pepijn van Houwelingen (FVD, lid van de commissie tot 19 november 2024).

Gedragscode

Om de parlementaire enquête zo goed mogelijk te kunnen verrichten, zijn de leden een gedragscode overeengekomen. 

Wat is een parlementaire enquête? 

Een parlementaire enquête is het zwaarste onderzoeksinstrument dat de Tweede Kamer tot haar beschikking heeft als zij zelf onderzoek wil doen. De parlementaire enquête corona is de vijftiende naoorlogse parlementaire enquête. 

Expositie 'Nationaal stilstaan bij corona'

Het onderzoek van de enquêtecommissie gaat onder meer in op de effecten die de coronacrisis heeft gehad op de samenleving. Daarom heeft de commissie de expositie ‘Nationaal stilstaan bij corona’ in het gebouw van de Tweede Kamer tentoon laten stellen. In deze expositie vertelden 44 mensen een verhaal over de persoon die tijdens de pandemie de meeste indruk op hen heeft gemaakt. De expositie heeft op verschillende plekken in Nederland gestaan en was tot en met 28 juni 2024 te bezichtigen in de Tweede Kamer.