25 september 2020: 75 jaar herstel parlementaire democratie

Op 25 september 2020 is het precies 75 jaar geleden dat de Tweede Kamer voor het eerst na de Tweede Wereldoorlog weer bijeen kwam. Die eerste bijeenkomst – waarbij een kwart van de groene bankjes leeg bleef – vormde de start van het herstel van onze parlementaire democratie.
De Tweede Kamer viert dit bijzondere moment op vrijdag 25 september 2020 tijdens een bijeenkomst in de Oude Zaal en de Rooksalon. Kamervoorzitter Khadija Arib is blij dat de viering, in aangepaste vorm, kan doorgaan: “Het is belangrijk om stil te staan bij die eerste Kamervergadering na vijf jaar bezetting. Het markeert de onmisbare waarde van een vrije democratie met een gekozen, evenredige volksvertegenwoordiging. Die horen bij elkaar: 75 jaar vrijheid ís 75 jaar volksvertegenwoordiging.”

Bijeenkomst 25 september 2020

Het programma bestaat onder meer uit persoonlijke verhalen van nabestaanden van Kamerleden die in de jaren voor en na de oorlog in de Kamer zaten. Acteur en fotograaf Thom Hoffman blikt terug op de laatste vergadering voor de oorlog, op 10 mei 1940, en op de eerste vergadering na de oorlog, op 25 september 1945. Politiek historicus Carla Hoetink presenteert haar boek over dit memorabele moment van terugkeer naar het Binnenhof en de hervatting van de parlementaire werkzaamheden. Het programma wordt afgesloten met een toespraak door de Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib. Er is muziek van studenten van het Koninklijk conservatorium uit Den Haag. De presentatie is in handen van oud-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet.

Vanwege de crisis met covid-19 kan de bijeenkomst in de Oude Zaal en Rooksalon alleen door Kamerleden worden bijgewoond. Voor alle andere geïnteresseerden wordt gezorgd voor een livestream via de website van de Tweede Kamer. De NOS zendt de bijeenkomst later ook uit via NPO Politiek.

Boek Terug naar het Binnenhof

Om 75 jaar vrijheid te vieren, heeft de Tweede Kamer ervoor gekozen om een boek uit te brengen over de hervatting van de parlementaire democratie. Het boek Terug naar het Binnenhof, geschreven door Carla Hoetink, vertelt het verhaal van de terugkeer van de Tweede Kamer in de herfst van 1945. Het boek maakt inzichtelijk hoe de Tweede Kamer het werk weer oppakte – en daarbij de eigen positie ten opzichte van de regering heroverde – en belicht de belangrijkste personen rond de terugkeer van de Kamer. Daarnaast bevat het boek drie beeldverhalen, met veel historische foto’s en spotprenten uit de periode net na de oorlog. Er zijn maar weinig boeken die zo specifiek en zo uitgebreid over de Tweede Kamer direct na de Tweede Wereldoorlog gaan.

Tentoonstelling De Tweede Wereldoorlog in honderd foto’s

Aansluitend wordt in de Statenpassage de fototentoonstelling De Tweede Wereldoorlog in honderd foto’s geopend. Deze tentoonstelling is in de periode van november 2019 tot april 2020 samengesteld door het Nederlandse publiek en bestaat uit honderd indrukwekkende foto’s. Van veel foto’s was het bestaan niet eerder bekend. Het resultaat, een veelzijdige en intrigerende verzameling van beelden en verhalen van de oorlogsjaren in Nederland, Nederlands-Indië, de Antillen en Suriname, geeft een uniek inzicht in de ingrijpende gevolgen die de oorlog had voor de bevolking.

De tentoonstelling is een project van Platform WO2, dat werd uitgevoerd door het NIOD. De tentoonstelling zou al eerder in de Tweede Kamer te zien zijn, maar de opening is destijds uitgesteld in verband met de crisis met covid-19.

De tentoonstelling is vanaf maandag 28 september 2020 toegankelijk voor bezoekers van de Tweede Kamer (voor toegang tot de Tweede Kamer moeten bezoekers een tijdslot reserveren). De tentoonstelling is gelijktijdig ook te zien in het Verzetsmuseum Amsterdam.

Documentaire De Tweede Kamer in oorlogstijd

Vanaf 25 september 2020 is ook de documentaire De Tweede Kamer in oorlogstijd te zien op de website van de Tweede Kamer. In deze documentaire wordt de kijker meegenomen langs plekken in het Kamergebouw die herinneren aan de Tweede Wereldoorlog. De digitale rondleiding komt onder meer langs de Handelingenkamer, de Kasteinkamer en de Erelijst van Gevallenen. Daarnaast bevat de film interviews met verschillende wetenschappers, waaronder Carla Hoetink.

Noot voor de redacties:

Bijeenkomst 25 september 2020

  • De bijeenkomst in de Oude Zaal en Rooksalon begint om 15.00 uur en duurt tot circa 15.45 uur.
  • De bijeenkomst is te volgen via de livestream op de website van de Tweede Kamer. Later zendt ook NPO Politiek de bijeenkomst uit.
  • In de Oude Zaal en Rooksalon is zeer beperkt ruimte voor fotografen. Fotografen die aanwezig willen zijn bij de bijeenkomst moeten vóór 21 september 17.00 uur een accreditatieverzoek indienen bij het Persloket van de Stafdienst Communicatie via persvoorlichting@tweedekamer.nl. Uiterlijk 23 september ontvangt u bericht over uw verzoek.
  • De Koffiekamer is ingericht als meekijkzaal voor vertegenwoordigers van de pers. Vanwege de maatregelen rondom covid-19 is het aantal plekken in de Koffiekamer beperkt. Vertegenwoordigers van de pers die de bijeenkomst in de Koffiekamer willen volgen moeten vóór 21 september 17.00 uur een accreditatieverzoek indienen bij het Persloket van de Stafdienst Communicatie via persvoorlichting@tweedekamer.nl. Uiterlijk 23 september ontvangt u bericht over uw verzoek.
  • Een vaste pas van de Tweede Kamer geeft die dag geen toegang tot de Koffiekamer, Oude zaal, Rooksalon en Statenpassage.

Meer informatie bij Marloes Konings (06-50128032, m.konings@tweedekamer.nl) of Samira Kleijn (06-21703439, s.kleijn@tweedekamer.nl).

Boek Terug naar het Binnenhof

Het boek Terug naar het Binnenhof is vanaf heden als PDF en vanaf 23 september in fysieke vorm onder embargo beschikbaar voor de pers. Het embargo geldt tot na de bijeenkomst op 25 september 2020. Een (digitaal) exemplaar aanvragen kan via Marloes Konings of Samira Kleijn of via Boom Uitgevers Amsterdam (Stephan Debouille, s.debouille@boom.nl).

Tentoonstelling De Tweede Wereldoorlog in honderd foto’s

  • In verband met de crisis met covid-19 is de opening alleen toegankelijk voor genodigden.
  • Tijdens de opening is er een toespraak van dr. Erik Somers van het NIOD, die een toelichting op de tentoonstelling zal geven.
  • In de Statenpassage is er zeer beperkt ruimte voor fotografen en cameramensen die de aanvang van de bijeenkomst/de opening vast willen leggen. Fotografen en cameramensen die aanwezig willen zijn bij de opening moeten vóór 21 september 17.00 uur een accreditatieverzoek indienen bij het Persloket van de Stafdienst Communicatie via persvoorlichting@tweedekamer.nl. Uiterlijk 23 september ontvangt u bericht over uw verzoek.

Meer informatie over de tentoonstelling is te vinden op de website www.in100fotos.nl. Voor inhoudelijke vragen over de tentoonstelling kunt u contact opnemen met het NIOD, via (Erik Somers, 06-52007728, e.somers@niod.knaw.nl).