Openbare verhoren enquête Fraudebeleid en Dienstverlening afgerond

De parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening heeft op donderdag 5 oktober haar laatste openbaar verhoor gehouden. De afgelopen vijf weken hebben 41 getuigen en deskundigen via deze verhoren geschetst hoe het fraudebeleid in de sociale zekerheid zich heeft ontwikkeld. Nu de verhoren zijn afgerond, gaat de commissie aan de slag met het eindrapport.

De parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening tijdens een verhoor in de Enquêtezaal. V.l.n.r.: Lammert van Raan (PvdD), Sylvana Simons (BIJ1), Evert Jan Slootweg (CDA), Salima Belhaj (D66, voorzitter), Michiel van Nispen (SP, vicevoorzitter), Thierry Aartsen (VVD),  Farid Azarkan (Denk) en Senna Maatoug (GroenLinks).
De parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening tijdens een verhoor in de Enquêtezaal. V.l.n.r.: Lammert van Raan (PvdD), Sylvana Simons (Bij1), Evert Jan Slootweg (CDA), Salima Belhaj (D66, voorzitter), Michiel van Nispen (SP, vicevoorzitter), Thierry Aartsen (VVD), Farid Azarkan (Denk) en Senna Maatoug (GroenLinks).

De enquêtecommissie is tijdens de openbare verhoren ingegaan op de rol van de politiek, het bestuur, de rechterlijke macht en de media. De wet- en regelgeving rondom fraude kwam daarbij aan bod. De getuigen en deskundigen vertelden hoe het fraudebeleid in de praktijk werkte bij bijvoorbeeld de dienst Toeslagen van de Belastingdienst en het UWV. 

Tijdens de verhoren is uitgebreid stilgestaan bij de ervaringen van mensen die gedupeerd zijn door het fraudebeleid. Ook de rechtsbescherming van burgers kwam aan de orde. Daarnaast was er aandacht voor hoe instanties gegevens over personen uitwisselden, hoe zij informatie verwerkten en hoe zij risicoprofielen gebruikten.

Onderzoeksrapport

De komende tijd werkt de commissie aan haar onderzoeksrapport. In dit rapport worden de bevindingen uit het bronnenonderzoek, de besloten voorgesprekken, de gevorderde documenten en de openbare verhoren verwerkt. Commissievoorzitter Salima Belhaj: “Met de afronding van de openbare verhoren sluiten we het meest zichtbare deel van de werkzaamheden van de enquête af. We hebben gedurende deze verhoren veel waardevolle informatie opgehaald. Van wetenschappelijke inzichten tot persoonlijke en zeer emotionele ervaringsverhalen. Het is nu tijd alle puzzelstukjes naast elkaar te leggen om te komen tot onze conclusies en aanbevelingen.”

  • Lees meer over de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening op de commissiepagina. Via deze pagina kunt u alle verhoren terugkijken en uitgeschreven verhoren lezen.

Diepgaand onderzoek

De kinderopvangtoeslagaffaire heeft diepe sporen nagelaten in de levens van de slachtoffers. Ook breder in de samenleving is het vertrouwen in de overheid en rechtsstaat geschaad. Het is daarom van groot belang dat de enquêtecommissie diepgaand onderzoekt hoe dit heeft kunnen gebeuren en hieruit lessen trekt voor de toekomst. Daarmee hoopt de commissie een bijdrage te kunnen leveren aan het herstel van vertrouwen in de overheid.

Wat onderzoekt de commissie?

De enquêtecommissie onderzoekt hoe de overheid fraude bestrijdt. Daarbij kijkt de commissie wat er in de dienstverlening aan burgers is misgegaan en of burgers mogelijkheden hadden om op te komen tegen besluiten van de overheid. De enquêtecommissie kijkt hiervoor onder andere naar de rol van de Tweede Kamer en het gebruik van discriminerende risicoprofielen.

Hoofdvragen

De hoofdvragen van het onderzoek luiden:

  • Hoe kan worden verklaard dat de wijze waarop de overheid fraude bestrijdt, heeft geleid tot tekortschietende dienstverlening aan en rechtsbescherming van burgers?
  • Welke rol hadden betrokken actoren bij de totstandkoming en uitvoering van dit fraudebeleid en welke lessen kunnen worden getrokken, opdat iedereen kan vertrouwen op een rechtvaardige behandeling door de overheid?

Wat is een parlementaire enquête?

Een parlementaire enquête is het zwaarste onderzoeksinstrument dat de Tweede Kamer tot haar beschikking heeft als zij zelf onderzoek wil doen. Dit maakt het mogelijk om schriftelijke inlichtingen en documenten bij betrokken organisaties te vorderen en getuigen en deskundigen onder ede te horen. Mensen die worden opgeroepen door de commissie, zijn verplicht te verschijnen.