Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Bikker, Ceder, Van Zanten, Eerdmans en Ellian over het weigeren van een Israëlische comedian door theaters in Amsterdam

Antwoord van Minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen 4 februari
2025).

Vraag 1

Hoe luidt uw reactie op het bericht «Boom Chicago cancelt shows van Joods-Israëlische
comedian: «Gezien de reacties konden we niet anders»»?1

Antwoord 1

Het is onverteerbaar dat een culturele instelling zodanige reacties krijgt of zodanig
wordt bedreigd dat een voorstelling wordt geannuleerd. Het is zeer te betreuren dat
daardoor het optreden van Yohay Sponder niet heeft plaatsgevonden. Een artiest of
kunstenaar is op grond van de vrijheid van meningsuiting vrij om zich zonder politieke
of maatschappelijke inmenging te uiten naar eigen inzicht. Ik sta voor een vrije sector
waar ruimte is voor alle stemmen. Dat geldt ook voor de stem van Sponder.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u dat de Joods-Israëlische comedian Yohay Sponder wordt verwezen naar
een «Joodse locatie» en wie spreekt u daar op aan?

Antwoord 2

De suggestie dat een Joodse artiest zou moeten optreden in een Joodse locatie is een
hoogst ongelukkige uiting. Ik heb begrepen dat Boom Chicago inmiddels heeft aangegeven
deze uiting te betreuren.

Vraag 3

Wat zegt het u dat er niet is overlegd met politie of gemeente voordat de shows werden
geannuleerd?

Antwoord 3

Het is onwenselijk dat Boom Chicago niet de weg naar de lokale driehoek heeft gevonden.
Er is door de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) een protocol
gemaakt over hoe om te gaan met incidenten. De grotere podia weten inmiddels de weg
naar de lokale driehoek te vinden, maar ik zie ook dat nog niet alle partijen dit
weten. Boom Chicago is een zelfstandige BV en geen lid van een koepelorganisatie.
Dat lijkt de oorzaak te zijn dat de organisatie niet volgens het protocol heeft gehandeld.

Vraag 4

Klopt het dat sindsdien ongeveer vijftien theaters in Amsterdam geweigerd hebben om
Sponder een podium te bieden, waarbij veiligheid als reden wordt aangedragen en hoe
beoordeelt u dat?

Antwoord 4

Ik heb begrepen dat er contact is gelegd met een aantal Amsterdamse instellingen.
Bij het vinden van een alternatieve locatie op korte termijn spelen verschillende
zaken een rol, zoals beschikbaarheid en geschiktheid. Programmeringen staan lang van
te voren vast, waardoor ruimte op korte termijn niet in overvloed aanwezig is. Als
veiligheid als reden wordt aangedragen is het eens te meer zorgwekkend dat culturele
instellingen zich blijkbaar niet vrij voelen om te programmeren en zich zorgen maken
over veiligheid van publiek en medewerkers.

Vraag 5

Bent u ermee bekend of in deze gevallen telkens het contact met de Amsterdamse driehoek
is opgezocht?

Antwoord 5

Ik heb contact gehad met de wethouder en met Kunsten ’92 over deze kwestie en over
de veiligheid van culturele instellingen in het algemeen. Ik heb mij ervan gewist
dat B&W Amsterdam is aangehaakt en daarmee indirect de lokale driehoek.

Vraag 6

Is er inmiddels een oplossing gevonden zodat Sponder alsnog kan optreden?

Antwoord 6

Er lopen gesprekken om het optreden alsnog mogelijk te maken en samen te kijken wat
daarvoor nodig is. Als er een podium is dat op korte termijn ruimte kan maken in de
programmering zal OCW contact opnemen met de betreffende burgemeester om te overleggen
wat nodig is uit veiligheidsoverwegingen.

Vraag 7

Hoe beoordeelt u deze weigeringen, mede in het licht van de afspraken die met de culturele
sector zijn gemaakt gedurende de Catshuissessies en meent u dat er in lijn met deze
afspraken wordt gehandeld?

Antwoord 7

Het is belangrijk dat culturele instellingen hun uiterste best doen om artistieke
vrijheid te garanderen. Tegelijk is het onverteerbaar dat culturele instellingen wordt
bedreigd of geïntimideerd vanwege hun programmering. Dat is een aantasting van het
vrije woord en de vrijheid van expressie. Mede op basis van de Catshuissessies verwacht
ik een inspanning vanuit de culturele sector om meerstemmigheid in de sector mogelijk
te maken. Daar hebben de aanwezigen zich aan verbonden en ik vertrouw daar ook op.

Vraag 8

Is er in deze gevallen gehandeld in lijn met de handreiking zoals die is opgesteld
door Kunsten ’92? Zo nee, hoe beoordeelt u dat?

Antwoord 8

Nee, er is niet in lijn met deze handreiking gehandeld. Boom Chicago is een commerciële
organisatie die niet is aangesloten bij een koepelorganisatie waardoor de handreiking
de instelling niet bereikt heeft.

Vraag 9

Welke vervolgacties onderneemt u naar aanleiding van deze weigeringen en in het licht
van uw antwoorden op bovenstaande vragen?

Antwoord 9

Ik heb contact gehad met de Amsterdamse wethouder en met Kunsten ’92 waarbij ik mijn
zorgen heb geuit over deze kwestie en over de veiligheid van culturele instellingen
in het algemeen. Ik heb mij ervan vergewist dat er naar wordt gestreefd een podium
te vinden voor het geannuleerde optreden. Overigens is de beschikbare tijd daarvoor
beperkt omdat dhr. Sponder op dit moment bezig is met een internationale tour.

Daarbij is het goed te vermelden dat Kunsten ’92 mede met financiële steun van mijn
ministerie dit jaar een traject is gestart om polarisatie en antisemitisme in de culturele
sector tegen te gaan.