Brief regering : ODA-budget en BNI-koppeling

Nr. 8
BRIEF VAN DE MINISTERS VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSHULP EN VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 29 oktober 2024

Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen in zowel Eerste Kamer als Tweede Kamer
kwam het ODA-budget, de in het Hoofdlijnenakkoord (bijlage bij Kamerstuk 36 471, nr. 37) afgesproken bezuinigingen daarop en de koppeling met het bruto nationaal inkomen
(bni) ter sprake. In het debat in de Eerste Kamer op 8 oktober jl. is over de koppeling
met het bni een brief toegezegd aan het lid Bovens (CDA). Met deze brief doet het
kabinet deze toezegging gestand.

Het budget dat Nederland aan ontwikkelingshulp (ODA) uitgeeft, is sinds 1975 gekoppeld
geweest aan het bni van ons land. Daarmee is het ODA-budget meegegroeid met de ontwikkeling
van het bni. Het budget is twee keer per jaar omhoog of omlaag bijgesteld op basis
van de actuele raming van het Centraal Planbureau (CPB). Meest recent is dit gebeurd
bij de Voorjaarsnota 2024 op basis van het Centraal Economisch Plan (CEP). Als gevolg
hiervan kende het ODA-budget bij die Voorjaarsnota een meerjarige stijging van jaar
op jaar. Deze bijstelling is in het Hoofdlijnenakkoord gerespecteerd. In het Hoofdlijnenakkoord
is besloten een bezuiniging door te voeren op die stand van het ODA-budget. De keuzes
die daarmee samenhangen leiden tot een aanpassing van het ODA-budget. Dit is in onderstaande
tabel inzichtelijk gemaakt.

Tabel 1 effecten HLA op ODA-budget

ODA-budget in € mln.

2024

2025

2026

2027

2028

2029

ODA-budget na verwerking CEP (Voorjaarsnota)

7.008

7.489

7.812

7.980

8.221

8.615

HLA ombuiging ontwikkelingshulp

– 300

– 500

– 2.400

– 2.400

– 2.400

HLA ombuiging asiel

– 143

– 272

– 272

Overig1

8

– 14

– 8

7

3

– 1

ODA-budget na verwerking HLA (Miljoenennota)

7.016

7.175

7.304

5.444

5.552

5.942

Waarvan op de begroting van BHO

3.796

3.466

2.993

3.001

3.489

3.801

Het kabinet heeft besloten het ODA-budget bij de besluitvorming over de Miljoenennota
2025 (Kamerstuk 36 600, nr. 1) niet te actualiseren naar aanleiding van de Macro-Economische Verkenning (MEV) van
het CPB (bijlage bij Kamerstuk 36 600, nr. 2). Hierover is uw Kamer geïnformeerd op Prinsjesdag met de Miljoenennota, de Ontwerpbegroting
van BHO (Kamerstuk 36 600 XVII) en de HGIS-nota (Kamerstuk 36 601, nr. 1). Indien het ODA-budget wel aangepast zou zijn naar aanleiding van de MEV dan zou
het ODA-budget met cumulatief maximaal EUR 2,0 miljard euro zijn gestegen. Het niet
verwerken van de bijstelling volgend uit de MEV laat onverlet dat dit kabinet de koppeling
van het vorige kabinet heeft gerespecteerd en niet ongedaan gemaakt heeft.

In het voorjaar van 2025 maakt het kabinet opnieuw de balans op. Eventuele extra uitgaven
zullen conform de begrotingsregels van het kabinet gedekt moeten worden.

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, R.J. Klever

De Minister van Financiën,
E. Heinen