Kennisagenda
De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport werkt voortdurend aan de versterking van haar kennis- en informatiepositie, bijvoorbeeld door rondetafelgesprekken te houden of werkbezoeken af te leggen. In de kennisagenda legt de commissie daarnaast een aantal thema’s vast waar zij zich gedurende het jaar verder in wil verdiepen en staat beschreven hoe ze dat wil doen. De doelstelling van deze agenda is om te komen tot een stevige gemeenschappelijke kennisbasis voor alle commissieleden.
Kennisagenda 2024/2025
Tijdens de strategische procedurevergadering die de commissie twee keer per jaar houdt, besluiten de Kamerleden welke onderwerpen op de kennisagenda worden gezet. De commissie heeft voor 2024/2025 de volgende thema’s benoemd:
- Hervormingsagenda Jeugd
- Arbeidsmarktbeleid in de zorg
- Van zorg naar gezondheid
- Uitvoering Integraal Zorgakkoord
- Wijkgerichte ouderenzorg
Hervormingsagenda Jeugd
De voorbereidingsgroep voor dit thema bestaat uit de Kamerleden Faith Bruyning (NSC), Patrick Crijns (PVV) en Lisa Westerveld (GroenLinks-PvdA).
Dit thema is de voorzetting van het kennisthema Jeugdzorg. De regering heeft de Hervormingsagenda Jeugd in het voorjaar van 2023 aan de Tweede Kamer aangeboden. Het heeft als doel knelpunten in de jeugdzorg structureel aan te pakken en het jeugdzorgstelsel financieel houdbaar te maken voor de toekomst. De commissie voor VWS wil graag meer inzicht in wat er nodig is om deze agenda ‘van het papier af te krijgen’, en dus concreet te maken.
De commissie organiseerde daarom op 19 juni 2023 een rondetafelgesprek over de Hervormingsagenda Jeugd. In dit gesprek kwamen (ex-)cliënten en ouders, zorgaanbieders, professionals en gemeenten aan het woord. Op 4 november 2024 voerde de commissie gesprekken met ervaringsdeskundigen in de jeugdzorg. Aansluitend daarop vond een rondetafelgesprek met betrokkenen plaats, over de stand van zaken en de bereikte voortgang.
Op 18 september 2023 is een gesprek georganiseerd met medewerkers van het Team Aanpak Wachttijden (TAW), om meer inzicht te krijgen in de wachttijden in de jeugdzorg op basis van goed inzicht en overzicht.
Arbeidsmarktbeleid in de zorg
De voorbereidingsgroep voor dit thema bestaat uit de Kamerleden Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA), René Claassen (PVV) en Agnes Joseph (NSC).
Om meer inzicht te krijgen in het programma Toekomstbestendige Arbeidsmarkt in de Zorg (TAZ), verzocht de commissie de voormalig minister van Langdurige Zorg en Sport, Conny Helder, om een (opzet van een) nulmeting. Deze moest op basis zijn van de indicatoren die de minister in het programma TAZ had opgenomen. De commissie ontving de opzet voor de nulmeting op 12 januari 2023.
De commissie wilde ook de gezamenlijke kennisbasis versterken op twee onderwerpen: ramingen over opleidingscapaciteit voor de zorg en regels over beroepsuitoefening in de zorg. De staf stelde hierover een rapportage op voor de commissie. De voorbereidingsgroep heeft het voornemen om begin 2025 een rondetafelgesprek te organiseren over de arbeidsmarkt in de zorg.
Van zorg naar gezondheid
De voorbereidingsgroep voor dit thema bestaat uit de Kamerleden Daniëlle Jansen (NSC), Wieke Paulusma (D66) en Judith Tielen (VVD).
De commissie heeft besloten het eerdere kennisthema Betaalbaarheid van de zorg voort te zetten als het kennisthema Van zorg naar gezondheid. Dit kennisthema wordt momenteel uitgewerkt.
Uitvoering Integraal Zorgakkoord
De voorbereidingsgroep voor dit thema bestaat uit de Kamerleden Wieke Paulusma (D66) en Judith Tielen (VVD).
In dit kennisthema staat de vraag centraal hoe de uitvoering van het Integraal Zorgakkoord beter en efficiënter gemonitord kan worden. Het organiseren van een halfjaarlijkse activiteit hoort ook bij dit onderwerp. Dit komt voort uit de motie van Tielen van oktober 2023, die uitspreekt dat ‘de Kamer elk halfjaar een gesprek, hoorzitting of briefing organiseert met zorgprofessionals en -bestuurders uit de praktijk, om daadwerkelijk voeling te krijgen met de realiteit achter de cijfers van de kernindicatoren.’
In dat licht organiseerde de commissie in 2024 twee werkbezoeken. Op 11 juli 2024 vond een werkbezoek plaats aan het netwerk Gezond Groningen. In dit werkbezoek was onder andere aandacht voor de rol van de verzekeraar (Menzis), wijzigingen in de basis-ggz, welzijnsactiviteiten en het programma Tijd voor Toekomst en ‘de verrijkte schooldag’. Dit laatste is een initiatief van Healthy Ageing Network Noord Nederland (HANNN).
Op 25 november 2024 bracht de commissie een werkbezoek aan de Technische Universiteit Delft. De TU Delft werkt vanuit een brede aanpak aan technische oplossingen om zorg persoonlijker en beter passend te maken. Tijdens het werkbezoek is de commissie bijgepraat over het Delftse onderzoek op het gebied van urgente zorgproblemen, zoals het personeelstekort, stijgende kosten, thuismonitoring en het aantrekkelijker maken van het werk voor zorgverleners. Ook kregen de deelnemers aan het werkbezoek tastbare voorbeelden van zorgtechnologie te zien, waaronder een geavanceerde operatierobot ontwikkeld door TU Delft en Erasmus MC. Daarnaast presenteerden studenten van de Delftse Dreamteams Epoch en Project March de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van AI in de zorg en het exoskelet.
Wijkgerichte ouderenzorg
De voorbereidingsgroep voor dit thema bestaat uit de Kamerleden Agnes Joseph (NSC) en Elke Slagt-Tichelman (GroenLinks-PvdA).
In het kader van dit kennisthema heeft de voorbereidingsgroep de Samenwerkende Kennisinstituten (SKI) – in dit geval Vilans en Movisie – verzocht een paper op te stellen over woonvormen van en voor ouderen in het spectrum tussen intramuraal en zelfstandig wonen. Daarbij is ook gevraagd om een analyse van factoren die faciliterend of belemmerend kunnen werken voor de verschillende woonvormen. De vaste commissie voor VWS heeft dit paper openbaar gemaakt. De vaste commissie voor VWS en de vaste commissie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening hebben de betrokken bewindslieden verzocht een reactie op dit paper te geven.
Activiteiten in het kader van eerdere kennisagenda's
Hieronder staan enkele voorbeelden van eerdere activiteiten die de commissie VWS in het kader van inmiddels afgeronde kennisagenda’s heeft uitgevoerd.
- Om kennis en mogelijke oplossingen vanuit het veld te verzamelen over verbeteringen op de arbeidsmarkt in de zorg, is een internetconsultatie georganiseerd. De uitkomsten daarvan zijn per brief aan de Tweede Kamer aangeboden. Het kabinet heeft hierop een reactie gegeven.
- In het kader van het kennisthema 'lessen Scandinavische landen zorgtaken en langdurige zorg' is door kenniscentrum Vilans een verdiepend onderzoek gedaan naar de langdurige zorg in Scandinavië, Denemarken en Zweden in het bijzonder. Een delegatie van Kamerleden bracht een bezoek aan verschillende instellingen voor langdurige zorg in Denemarken en Zweden en deed daar verslag van. Daarnaast is er een vervolgonderzoek uitgevoerd naar de verklaring voor mogelijke verschillen in de kosten van langdurige zorg in Nederland, Denemarken en Zweden.
- Ten behoeve van het kennisthema ‘wachttijden en wachtlijsten in de zorg’ heeft de commissiestaf een quick scan opgesteld. Het doel was om een beeld te krijgen van welke informatie over wachttijden en wachtlijsten er voor welke sectoren aanwezig is. In een brief werd antwoord gegeven op de vragen van de Kamer over wachttijden en wachtlijsten. Het kennisthema is in 2019 afgerond.