Organisatie IPU

Commissies en geopolitieke groepen

De IPU kent vier vaste commissies waarin alle nationale delegaties vertegenwoordigd zijn. Dat zijn:

  • Standing Committee on Peace and International Security
  • Standing Committee on Sustainable Development, Finance and Trade
  • Standing Committee on Democracy and Human Rights
  • Standing Committee on United Nations Affairs.

Naast deze vier vaste commissies bestaan enkele bijzondere commissies en adviesgroepen:

  • het Committee on Human Rights of Parliamentarians
  • het Committee on Middle East Questions
  • de Group of Facilitators For Cyprus
  • het Committee to Promote Respect for International Humanitarian Law
  • de Advisory Group on Health
  • het Forum of Women Parliamentarians en het Forum of Young Parliamentarians.

De commissies bereiden de rapporten en de voorstellen van resoluties aan de plenaire vergaderingen voor. In oktober 2023 is Fatimazhra Belhirch (D66, EK) namens de 12+-Groep gekozen in het bestuur van het Committee on Peace and International Security. Hendrik-Jan Talsma (CU, EK)  is in maart 2024 gekozen tot voorzitter van de Committee on Middle East Questions. 

De zes geopolitieke groepen, waarbinnen afstemming over zowel inhoudelijke als meer strategische onderwerpen (bijv. verkiezingen/ benoemingen voor functies binnen de IPU) plaats vinden zijn: de Afrikaanse groep, de Arabische groep, de Azië-Pacific-groep, de Eurazië-groep, de Latijns-Amerikaanse en Caraïbische groep en de 12+-Groep. Nederland behoort tot de laatste groep van Westerse landen.

Bestuursorganen

Het belangrijkste bestuursorgaan van de IPU is de Governing Council (GC) waarin ieder lid-parlement met drie leden is vertegenwoordigd. De GC heeft het recht de President van de IPU te benoemen, de planning van de activiteiten van de IPU te sturen en op de uitvoering van besluiten van de plenaire vergadering toe te zien. In de vergaderingen van de GC, die voorafgaand aan de plenaire vergaderingen worden gehouden, worden ook de agenda’s van de plenaire vergaderingen vastgesteld, inclusief de keuze van een zogenaamd supplementary item. Verderwordt  beslist over de toelating van nieuwe lid-parlementen, over het houden van andere dan plenaire vergaderingen, over het instellen van andere dan de vier vaste commissies, over de begroting en de rekening en over de benoeming van een secretaris-generaal.
Een vast onderdeel tijdens iedere voorjaarsbijeenkomst vormt de bijeenkomst van vrouwelijke parlementariërs. Over de uitkomsten van deze bijeenkomsten wordt gerapporteerd aan de plenaire vergadering.
Een tweede belangrijk bestuursorgaan is het Executive Committee, dat bestaat uit de President van de IPU en vijftien leden uit verschillende lid-parlementen, van wie er ten minste drie vrouwen dienen te zijn. Voordrachten tot benoeming komen uit de geopolitieke groepen. Het Executive Committee stelt ten behoeve van de GC een jaarplan van werkzaamheden van de IPU op en houdt toezicht op de uitvoering van de besluiten van de plenaire vergadering en van de GC en op het functioneren van de secretaris-generaal en het ambtelijk bureau van de organisatie. De secretaris-generaal van de IPU heeft de ambtelijke leiding over het secretariaat te Genève en vertegenwoordigt de IPU extern.

Association of Secretaries-General (ASGP)

De Griffiers van de lid-parlementen van de IPU kunnen lid worden van de Association of Secretaries-General (ASGP), een forum dat zich richt op het uitwisselen van informatie over ontwikkelingen in parlementaire werkwijzen, procedures, technieken, management en beheer. De ASGP vergadert parallel aan de plenaire vergaderingen van de IPU.