Nieuws
September 2024: NAVO PA Commissie Wetenschap en Techniek bezoekt Nederland
Op 12 en 13 september 2024 bezochten parlementsleden afkomstig uit Bulgarije, Luxemburg, Griekenland, Italië, Hongarije en Turkije Den Haag in het kader van hun lidmaatschap van de NAVO Parlementaire Assemblee Commissie Wetenschap en Techniek. Centraal stond de agenda van wetenschap en technologie op gebied van defensie en veiligheid, met speciale aandacht voor de ontwikkelingen in de ruimte. Namens de Nederlandse delegatie waren de leden Van der Wal (VVD), Nordkamp (GroenLinks-PvdA) en Boswijk (CDA) aanwezig.
Juli 2024: Kamervoorzitter bij NAVO PA Voorzittersconferentie in Washington D.C.
Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma en delegatieleider Jesse Klaver (GL-PvdA) namen op 8 en 9 juli 2024 deel aan de Voorzittersconferentie van de NAVO Parlementaire Assemblee die was georganiseerd door de Amerikaanse delegatie van de assemblee in het Capitool, de zetel van het Amerikaans Congres. Aan de vooravond van de NAVO-top van geallieerde staatshoofden en regeringsleiders kwamen de delegatieleiders van de 32 NAVO-lidstaten en Oekraïne bijeen, samen met 23 parlementsvoorzitters om het belang van de parlementaire dimensie van de NAVO te onderstrepen en stil te staan bij de 75e verjaardag van de NAVO.
Mei 2024: Kamerdelegatie bij Voorjaarsvergadering NAVO Assemblee in Sofia
Vier Kamerleden namen deel aan de voorjaarsvergadering van de NAVO Parlementaire Assemblee die plaatsvond van 24 tot en met 27 mei 2024 in de Bulgaarse hoofdstad. De delegatie bestond uit de Tweede Kamerleden Jan Paternotte (D66, delegatieleider), Isa Kahraman (NSC) en Gijs Tuinman (BBB) en het Eerste Kamerlid Koen Petersen (VVD). Ongeveer 200 parlementsleden uit de 32 NAVO landen en diverse partnerlanden waren bijeen om te spreken over de aanstaande NAVO Top in Washington, de oorlog in Oekraïne, de Bulgaarse defensie-inspanningen en de veiligheidssituatie op de Zwarte Zee.
Januari 2024: Ondervoorzitter Oekraïens parlement bezoekt Staten-Generaal
Oleksandr Kornyenko, Ondervoorzitter van het Oekraïense parlement, bezocht woensdag 31 januari het Nederlandse parlement. Hij werd in de Tweede Kamer ontvangen door Roelien Kamminga, Ondervoorzitter van de Tweede Kamer, en Mei Li Vos, Ondervoorzitter van de Eerste Kamer. Na de ontmoeting met de ondervoorzitters ging de Oekraïense delegatie in gesprek met de Nederlandse delegatie naar de parlementaire assemblee van de NAVO (NAVO PA) en de commissie van Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer.
Tweede Kamerlid Kamminga wees in haar toespraak op het belang van het onderhouden van goede contacten tussen de parlementen van beide landen. Juist nu in tijden van oorlog. Daarbij blikte zij ook terug op het bezoek van president Zelensky aan het Nederlandse parlement in mei 2023 en de indruk die dit bezoek op haar maakte. Senator Vos benadrukte de noodzaak van samenwerking. Beide landen hebben elkaars vriendschappelijke houding en samenwerking nodig om toekomstige uitdagingen te weerstaan. 'Nederland zal Oekraïne blijven steunen vanuit de waarden van democratie en rechtsstaat’, besloot zij haar inbreng.
December 2023: Kamerdelegatie bij Trans-Atlantisch Forum van de NAVO Assemblee
Van 4 tot en met 5 december 2023 namen drie Eerste Kamerleden en één Tweede Kamerlid deel aan de 23e Parliamentary Transatlantic Forum van de NAVO Parlementaire Assemblee, dat plaats vond in Washington D.C.. Meer dan honderd parlementsleden uit 25 landen kwamen bijeen om van gedachten te wisselen met Amerikaanse politici en experts over de toewijding van de NAVO-landen aan Oekraïne en andere prioriteiten op de trans-Atlantische veiligheidsagenda. Vanuit Nederland waren aanwezig de Eerste Kamerleden Koen Petersen (VVD), Randy Martens (GroenLinks/PvdA) en Bart Kroon (BBB) en Derk Boswijk (CDA) uit de Tweede Kamer.
Lees meer over de conferentie.
Oktober 2023: Kamerdelegatie bij 69ste Jaarvergadering NAVO Assemblee in Kopenhagen
Vijf Kamerleden namen deel aan de 69ste jaarvergadering van de NAVO Parlementaire Assemblee van 6 tot en met 9 oktober 2023 in Kopenhagen. De delegatie bestond uit de Tweede Kamerleden Jeroen van Wijngaarden (VVD, delegatieleider) en Derk Boswijk (CDA) en de Eerste Kamerleden Bart Kroon (BBB), Randy Martens (GroenLinks-PvdA) en Bastiaan van Apeldoorn (SP). Zo’n 240 parlementsleden uit de 31 NAVO landen en 25 partner landen kwamen bijeen om te praten over de toekomst van het bondgenootschap, de situatie in Oekraïne en innovatie op gebied van de defensie-industrie. De vergaderingen werden overschaduwd door de recente aanvallen van Hamas op Israël. In de plenaire zitting werd stil gestaan bij de vele slachtoffers.
Lees hier meer over de bijeenkomst
Mei 2023: Kamerdelegatie bij Voorjaarsvergadering NAVO Assemblee in Luxemburg
Vier Kamerleden namen deel aan de voorjaarsvergadering van de NAVO Parlementaire Assemblee van 19 tot en met 22 mei 2023 in Luxemburg. De delegatie bestond uit de Tweede Kamerleden Salima Belhaj (D66, delegatieleider), Jeroen van Wijngaarden (VVD) en Raymond de Roon (PVV) en het Eerste Kamerlid Alfred Arbouw (VVD). Centraal stonden de Luxemburgse defensie-inspanningen, het aannemen van verklaringen over Oekraïne en NAVO’s aanpassingen voor de NAVO-Top in juli 2023 in Vilnius, het toegetreden lid Finland en de oproep tot snelle toetreding van Zweden tot de NAVO.
Lees hier meer over de bijeenkomst.
18 - 21 november 2022: Kamerdelegatie bij Jaarvergadering NAVO Parlementaire Assemblee in Madrid
Acht Kamerleden namen deel aan de jaarvergadering van de NAVO Parlementaire Assemblee van 18 november tot en met 21 november 2022 in Madrid. De delegatie bestond uit de Tweede Kamerleden Salima Belhaj (D66, delegatieleider), Jeroen van Wijngaarden (VVD), Ruben Brekelmans (VVD) en Derk Boswijk (CDA) en de Eerste Kamerleden Alfred Arbouw (VVD), Toine Beukering (Fractie-Nanninga), Ruud Koole (PvdA) en Bastiaan van Apeldoorn (SP). In deze vergadering werden diverse rapporten uit de verschillende commissies aangenomen, vijf rapporten over de oorlog in Oekraïne en over Post-Madrid NAVO Top, civiele veiligheid, Afghanistan, corruptie, cyber en technologische innovatie. Via videoverbinding sprak de Oekraïense president Zelenski de assemblee toe en vond een vragenronde plaats met de NAVO Secretaris-Generaal, Stoltenberg. De NAVO PA president Connolly sprak de noodzaak van standvastige, verenigde en vastberaden steun uit voor Oekraïne en benadrukte dat Rusland ter verantwoording moet worden geroepen voor zijn afschuwelijke misdaden. President Connolly wordt opgevolgd door de Franse Senator, mevrouw Joëlle Garriaud-Maylam. Naast een ontvangst op het Koninklijk Paleis door de Spaanse Koning Felipe werd de delegatie bijgepraat door de Nederlandse ambassadeur, de heer Nieuwenkamp en de plaatsvervangende ambassadeur, mevrouw De Jong.
Complimenten aan Stoltenburg na incident in Polen
In het vragenuur op 21 november met de NAVO secretaris-generaal Stoltenberg complimenteerde mevrouw Belhaj hem, Polen en de overige NAVO-landen voor de kalmte die bewaard werd na het incident in een Pools dorp afgelopen week, waarbij twee mensen omkwamen. “In een dergelijke situatie is het van het grootste belang kalm te blijven, onderzoek te doen en de precaire situatie niet onnodig te laten escaleren of voorbarige conclusies te trekken,” zei Belhaj. De secretaris-generaal onderstreepte dat in oorlogen incidenten voordoen en dat het van belang is waakzaam te blijven, kalm en standvastig te reageren zoals is gedaan. “Het onderzoek is nog gaande, maar er is geen indicatie dat het een Russische raket betrof.”
MH17 uitspraak behulpzaam bij oprichting speciaal tribunaal
Op 20 november sprak de Oekraïense Officier van Justitie, de heer Kostin de leden via videoverbinding toe. Hij vertelde nauw samen te werken met het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag in hun werkzaamheden de criminele misdaden begaan in Oekraïne te onderzoeken. Ook benoemde hij hun wens om een speciaal tribunaal op te richten om criminelen te berechten. Op de vraag van de heer Koole over de betekenis van de recente uitspraak in de zaak MH17 antwoordde hij dat deze uitspraak enorm belangrijk is en dat alle opgedane ervaringen in de afgelopen acht jaar gebruikt zullen worden bij de oprichting van een speciaal tribunaal.
Spaanse nadruk op de zuidelijke flank
Alle commissies begonnen hun werkzaamheden met een toelichting van een Spaans bewindspersoon over de Spaanse prioriteiten. De minister van defensie Margarita Robles gaf aan dat Spanje het belangrijk vindt dat de rol van de Europese Unie binnen de NAVO wordt versterkt. Spanje vindt natuurlijk de aandacht voor de oostflank van belang, maar vindt ook dat de NAVO zich meer moet richten op de zuidelijke flank, de Sahel. Dit is zowel voor de veiligheid, het voorkomen dat Rusland hier positie krijgt met onder meer de Wagner-groepen, de vluchtelingenstromen en terrorismebestrijding.
Rusland als terroristische staat
De politieke commissie besloot om Rusland als terroristische staat onder het huidige regime te bestempelen. Al eerder was gesteld dat sommige daden die Russische troepen in Oekraïne pleegden terroristisch genoemd kunnen worden. In de defensiecommissie koos men er echter voor om Rusland niet tot terroristische staat te benoemen omdat een dergelijk label niet zomaar op staten kan worden toegepast. Deze commissie verwees naar het uitvoeren en ondersteunen van terroristische activiteiten door Rusland.
Mei 2022: Voorjaarszitting NAVO Parlementaire Assemblee in Vilnius
Van 27-30 mei namen vijf Kamerleden van de Staten-Generaal deel aan de voorjaarszitting van de NAVO Parlementaire Assemblee in Vilnius, Litouwen. De delegatie bestond uit de Tweede Kamerleden Salima Belhaj (D66, delegatieleider) en Derk Boswijk (CDA) en de Eerste Kamerleden Alfred Arbouw (VVD), Toine Beukering (Fractie-Nanninga) en Bastiaan van Apeldoorn (SP). Deze sessie was gepland in Kiev, maar de organisatie ervan is na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne overgenomen door het Litouws parlement. Centraal stond de meer dan negentig dagen durende oorlog in Oekraïne, de recente toetredingsverzoeken tot de NAVO van Finland en Zweden en de impact van de oorlog wereldwijd. Aanwezig waren parlementariërs uit de 30 NAVO-landen en uit geassocieerde landen zoals Oostenrijk en Zwitserland. Ook waren er waarnemende delegaties uit o.a. Japen en Zuid-Korea. Veel Oekraïense kabinetsleden en parlementariërs spraken de leden toe, fysiek aanwezig of via video. En marge van de vergadering werd de delegatie goed ontvangen door de Nederlandse ambassadeur in Vilnius, mevrouw Bonnie Horbach en haar politiek militair adviseur Luuk Bouwer. Het lid Boswijk bracht een informeel bezoek aan de Nederlandse militairen gelegerd in Litouwen.
Commissies bijeen
Op zaterdag en zondag vergaderden de vijf commissies van de Assemblee: politiek, defensie en veiligheid, economie, wetenschap en democratie. Vanuit de diverse invalshoeken kwam de oorlog ter sprake, veelal in aanwezigheid van ministers uit Litouwen en experts op gebied van Oekraïne en Rusland. De Litouwse minister van defensie, Arvydas Anusauskas lichtte toe dat zijn land in 2014 al is begonnen met hogere uitgaven aan defensie en momenteel 2,5 procent van hun BNP hieraan uitgeeft. Het land zit ingeklemd tussen Kaliningrad, waar militaire opbouw door Rusland gaande is, en anderzijds Wit-Rusland. Er vindt nog wel een gastransitie plaats vanuit Minsk over Litouwse grondgebied naar Kaliningrad. De Litouwse minister gaf aan gereed te zijn voor de ontvangst van 1.000 extra militairen op hun grondgebied. Meerdere Litouwse politici pleitten voor het opschalen van de aanwezige troepen tot brigadeniveau. Nederland neemt thans met 300 militairen deel aan deze enhanced Forward Presence. De Oekraïense defensieminister Oleksii Reznikov dankte via het videoscherm alle landen voor het leveren van materiaal en deed wederom een oproep voor het blijven sturen van zware wapens.
Assemblee nam twee verklaringen aan
Op maandag 30 mei namen de parlementariers twee verklaringen aan: ‘Standing with Ukraine’ en ‘Confronting Russia’s Threat’. De eerste roept regeringen en parlementen van de NAVO-landen op tot het blijven bouwen aan een sterke coalitie om Oekraïne te steunen en de druk richting Rusland op te voeren om het militaire geweld te stoppen. De andere verklaring pleit voor het permanent stationeren van troepen langs NAVO’s oostflank. Ook stemden ze in met het financiële rapport waarbij wordt voorgesteld het overschot van 2021 te storten in een fonds voor het assisteren van het Oekraïens parlement bij naoorlogse activiteiten en het verhogen van het budget van de Assemblee met 7,8 procent. Dit laatste is in verband met de hoge inflatie in Europa. Voor het Nederlands parlement betekent het een stijging van de contributie van ongeveer 10.000 euro voor 2023.
Aangenomen teksten
Zie hier voor de aangenomen verklaringen, video’s en conceptrapporten.
11-13 mei 2022: NAVO PA bezoekt Den Haag
De NAVO Parlementaire Assemblee (NAVO PA) heeft van woensdag 11 mei tot en met vrijdag 13 mei een bezoek aan Den Haag gebracht. Centraal thema van dit bezoek van 29 parlementariërs uit de dertig NAVO-landen was de toekomst van de NAVO en de veiligheidssituatie in de wereld. De Nederlandse delegatie van de NAVO PA ontving de internationale parlementariërs in de Tweede Kamer. De parlementariërs vertegenwoordigden twee commissies van de NAVO PA: democratie en veiligheid, en Trans-Atlantische betrekkingen. Namens de Nederlandse delegatie waren aanwezig de Tweede Kamerleden Salima Belhaj (D66, delegatieleider), Jeroen van Wijngaarden (VVD), Ruben Brekelmans (VVD), Raymond de Roon (PVV), Derk Boswijk (CDA) en het Eerste Kamerlid Toine Beukering (Fractie-Nanninga). Het bezoek stond gepland in juni 2020, maar werd vanwege de coronapandemie uitgesteld.
18 - 23 november 2020: Kamerdelegatie bij online jaarvergadering NAVO Parlementaire Assemblee
Van 18 tot en met 23 november 2020 vond de jaarvergadering (‘Annual Session’) plaats van de NAVO Parlementaire Assemblee via een onlineverbinding. Vanuit de Eerste Kamer namen de leden Bastiaan van Apeldoorn (SP), Alfred Arbouw (VVD) en Toine Beukering (FVD) hieraan deel en vanuit de Tweede Kamer Sven Koopmans (VVD, delegatieleider). Zonder de beperkingen van corona had de vergadering plaatsgevonden in Athene. Om die reden sprak de Griekse premier de leden toe evenals diverse ministers uit Griekenland.
31 mei - 3 juni 2019: Kamerleden spreken met NAVO-partners in Bratislava
Zeven Kamerleden van de vaste delegatie in de NAVO Parlementaire Assemblee namen van 31 mei tot en met 3 juni deel aan de Voorjaarszitting van de NAVO PA in Bratislava, Slowakije.
De Eerste Kamerleden Frank van Kappen (VVD), Menno Knip (VVD), Maria Martens (CDA) en Janny Vlietstra (PvdA) vergaderden, samen met de Tweede Kamerleden Sven Koopmans (VVD, delegatieleider), Isabelle Diks (GL) en Hanke Bruins Slot (CDA) met ruim 250 collega-parlementariërs uit de lidstaten en partnerlanden van de NAVO. Op de agenda stonden onder meer de terreurdreiging uit Afrika, grensbewaking, China en de veiligheidsimplicaties van samenwerking van technologiebedrijven aan de volgende generatie communicatietechnologie. In alle debatten werd veel aandacht besteed aan de manier waarop de traditionele waarden waar de NAVO voor staat, verdedigd kunnen worden. Ook door leden van de Nederlandse delegatie werd bepleit dat vrijheid, democratie en rechtstaat beter beschermd moeten worden tegen assertieve staten als China en Rusland en tegen instabiliteit die veroorzaakt kan worden door terrorisme, cyberdreiging en hybride oorlogvoering. De NAVO-lidstaten moet zich daarom meer weerbaar maken, bijvoorbeeld door een 'Democratic Resiliency Coordination Centre' op te richten en het Strategisch Concept van het bondgenootschap te herzien.
De vijftien rapporten die op de Voorjaarszitting besproken zijn, vindt u hier. Tijdens de volgende plenaire sessie, die van 11- 14 oktober 2019 in Londen is, worden de rapporten met bijbehorende resoluties vastgesteld.
16-19 november 2018: Kamerleden naar Halifax voor jaarvergadering 2018 NAVO Assemblee
Van 16 tot en met 19 november nam een Nederlandse delegatie van zes Kamerleden deel aan de jaarvergadering ('Annual Session') van de NAVO Parlementaire Assemblee in de Canadese marinestad Halifax. De Tweede Kamerleden Sven Koopmans (VVD), Raymond de Roon (PVV) en Isabelle Diks (GroenLinks) debatteerden daar, samen met Eerste Kamerleden Frank van Kappen (VVD), Maria Martens (CDA) en Menno Knip (VVD), over de actuele agenda van het Noord- Atlantisch bondgenootschap. Belangrijke thema's waren cybersecurity en de beïnvloeding van Westerse verkiezingen en referenda door buitenlandse mogendheden. Verder werd uitgebreid stilgestaan bij de recente ontwikkelingen rond het 'Intermediate-Range Nuclear Forces' (INF)-verdrag uit 1987. Dit verdrag verbiedt het gebruik van middellangeafstandsraketten door de Verenigde Staten en Rusland. Er werden zestien rapporten besproken, bijvoorbeeld overde dreiging van hybride oorlogsvoering door Rusland, veiligheid en samenwerking in het Noordpoolgebied, en de verdeling van de militaire en financiële lasten in het bondgenootschap en de NAVO-operatie in Afghanistan.
Maria Martens werd in Halifax herkozen als voorzitter van één van de vijf vakcommissies van de NAVO Assemblee, de 'Science & Technology Committee'. In die commissie werd gesproken over de dreiging van een terroristische cyberaanval, over het borgen van de technologische voorsprong van de NAVO en over Russische bemoeienis met recente verkiezingen in NAVO-lidstaten.
Frank van Kappen werd tijdens de 'Annual Session' gekozen tot vice-president van de NAVO Assemblee, waarmee het Nederlandse parlement weer vertegenwoordigd is in het bestuur van de organisatie. Hij zal deze functie vervullen tot het einde van zijn Eerste Kamerlidmaatschap in juni 2019.
25-28 mei 2018: Kamerleden namen deel aan Voorjaarsvergadering NAVO Parlementaire Assemblee
Van 25 tot en met 28 mei 2018 namen tien Kamerleden deel aan de Voorjaarsvergadering van de NAVO Parlementaire Assemblee in het Poolse parlement in Warschau. Vanuit de Eerste Kamer namen Frank van Kappen (VVD), Menno Knip (VVD), Marjolein Faber (PVV), Maria Martens (CDA), Herman Schaper (D66), Bastiaan van Apeldoorn (SP) en Janny Vlietstra (PvdA) deel aan de bijeenkomst. De Tweede Kamerleden Han ten Broeke (VVD, delegatieleider), Salima Belhaj (D66) en Raymond de Roon (PVV) waren ook aanwezig. Belangrijke onderwerpen op de agenda van deze bijeenkomst waren de gespannen relatie van het NAVO-bondgenootschap met Rusland, de staat van de Transatlantische relatie en de positie van Polen in de NAVO. Daarnaast kwamen de actuele ontwikkelingen op het Koreaanse schiereiland en ten aanzien van Iran aan de orde.
Verklaring over MH17
Han ten Broeke legde in het bestuur van de Assemblee namens de delegatie een verklaring af over de laatste ontwikkelingen in het onderzoek naar het neerhalen van de MH17. Hij gaf daarbij toelichting op de recente conclusies van het Joint Investigation Team en op het besluit van de regeringen van Nederland en Australië om Rusland formeel aansprakelijk te stellen voor het neerschieten van dit vliegtuig in 2014. Veel delegaties betuigden hierop hun steun en benadrukten het belang van eenheid van de NAVO in de verdere stappen die nu genomen zullen worden.
Input voor NAVO-top in juli 2018
Aan het einde van de Voorjaarszitting nam de Assemblee een verklaring aan, die dient als de parlementaire input voor de aanstaande NAVO-top van regeringsleiders op 11 en 12 juli in Brussel. Bastiaan van Apeldoorn (SP, Eerste Kamer) en Raymond de Roon (PVV, Tweede Kamer) stemden tegen deze verklaring; de overige leden steunden die.