Besprekingen kabinetsformatie zijn vastgelopen
Informateur Edith Schippers heeft maandagavond 15 mei 2017 meegedeeld dat de formatiegesprekken tussen haar en de onderhandelaars van VVD, D66, CDA en GroenLinks zijn vastgelopen. Dit deed zij in de Oude Zaal van de Tweede Kamer. "De verschillen zijn gewoon te groot", aldus Schippers, die vanaf 29 maart gesprekken heeft gevoerd met de onderhandelaars van de vier partijen.
Kabinetsformatie
In haar persconferentie op maandag 15 mei concludeerde informateur Schippers dat er "ongelooflijk hard is gewerkt, maar dat de inhoudelijke verschillen tussen de partijen te groot zijn". Het onderwerp migratie "bleek de drempel bleek die te hoog was." Ook over de onderwerpen klimaat en inkomen bestond nog geen overeenstemming.
Eindverslag en debat
Informateur Schippers heeft Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib ingelicht over het vastlopen van de besprekingen. Schippers zal haar eindverslag zo snel mogelijk uitbrengen. Binnen een week na ontvangst van het verslag zal de Kamer een debat voeren met als doel om een nieuwe opdracht aan een informateur vast te stellen.
Onderhandelingen vanaf 29 maart
De Tweede Kamer had Edith Schippers aangewezen als informateur voor de kabinetsformatie. Zij heeft onderzocht of het mogelijk is om een stabiel kabinet te vormen met de VVD, het CDA, D66 en GroenLinks. Op woensdagochtend 29 maart 2017 begonnen de onderhandelingen in de Stadhouderskamer in het Tweede Kamergebouw.
Vier partijen
De onderhandelaars van de vier partijen waren:
- VVD: Mark Rutte en Halbe Zijlstra
- CDA: Sybrand van Haersma Buma en Pieter Heerma
- D66: Alexander Pechtold en Wouter Koolmees
- GroenLinks: Jesse Klaver en Kathalijne Buitenweg
Gesprekken met deskundigen
De onderhandelaars en informateur Schippers spraken op vrijdag 31 maart over het actuele financieel-economische beeld met president Klaas Knot van de Nederlandsche Bank, directeur Laura van Geest van het Centraal Planbureau en voorzitter Manon Leijten van de Studiegroep Begrotingsruimte. Op maandag 3 april waren er gesprekken met directeur Kim Putters van het Sociaal en Cultureel Planbureau en directeur Hans Mommaas van het Planbureau voor de Leefomgeving. Op woensdag 5 april kwam de voorzitter van de Sociaal-Economische Raad, Mariëtte Hamer, langs bij de onderhandelaars.
Op woensdagochtend 12 april waren er gesprekken met Commandant der Strijdkrachten, Tom Middendorp, directeur-generaal Rob Bertholee van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, directeur Onno Eichelsheim van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en de directeur-generaal Internationale Samenwerking van het ministerie van Buitenlandse Zaken, Christiaan Rebergen.
Demissionair minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën, Kees Goudswaard, hoogleraar Toegepaste Economie en bijzonder hoogleraar Sociale Zekerheid aan de Universiteit Leiden, en voorzitter Mariëtte Hamer van de Sociaal-Economische Raad kwamen op dinsdag 18 april naar de Stadhouderskamer.
Tussentijdse informatie
Op donderdag 11 mei stuurde informateur Schippers een brief naar de Voorzitter van de Tweede Kamer. In deze brief gaf zij tussentijdse informatie over de lopende besprekingen tussen de fracties van VVD, CDA, D66 en GroenLinks.
Opdracht voor de informateur
Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib heeft koning Willem-Alexander dinsdag 28 maart geïnformeerd over de uitkomst van het debat over de verkiezingsuitslag, waarin de Kamer Edith Schippers als informateur aanwees. Aansluitend heeft zij informateur Schippers ontvangen voor een gesprek in de Stadhouderskamer van de Tweede Kamer. Kamervoorzitter Khadija Arib overhandigde dinsdagavond formeel de opdracht voor informateur Schippers. Die bestond eruit te onderzoeken of het mogelijk is om een stabiel kabinet te vormen met VVD, CDA, D66 en GroenLinks.
Informateur Edith Schippers gaf woensdag 29 maart een korte toelichting op haar werkzaamheden en beantwoordde vragen van de media. Dit gebeurde in de Oude Zaal van de Tweede Kamer. Schippers zei dat ze streefde naar een nieuw kabinet voor de zomer. Tijdens de formatie heeft informateur Schippers doorgaans op donderdag een persconferentie gegeven.
Debat over verkiezingsuitslag en kabinetsformatie
Op dinsdagmiddag 28 maart debatteerde de Kamer over de verkiezingsuitslag en de kabinetsformatie. Voor dit debat was Edith Schippers ook uitgenodigd. Zij was namelijk aanvankelijk de verkenner voor de kabinetsformatie. Verkenner Schippers bood Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib op maandag 27 maart haar verslag aan in de Oude Zaal van de Tweede Kamer. Zij adviseerde om een informateur van VVD-huize aan te wijzen. Dit wordt dus Edith Schippers. Zij heeft de mogelijkheid onderzocht van een stabiel kabinet bestaande uit VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Daarbij diende het verslag van de verkenner als basis.
Regelmatig informeren
In het debat over de verkiezingsuitslag heeft de Kamer dinsdag 28 maart uitgesproken dat de Tweede Kamervoorzitter en de Koning met een zekere regelmaat worden geïnformeerd over de voortgang van de gesprekken.
- Kijk het debat terug via Debat Gemist
- Lees het woordelijke verslag van het debat terug
- Lees het korte verslag terug
- Lees het verslag van de verkenner voor de kabinetsformatie, Edith Schippers.
Gesprekken met lijsttrekkers
Aanvankelijk zou de nieuwe Tweede Kamer meteen op de eerste vergaderdag (23 maart) debatteren over de verkiezingsuitslag en het rapport van de verkenner. Maar verkenner Schippers meldde Kamervoorzitter Arib op dinsdag 21 maart al dat zij meer tijd nodig had voor haar verkennende gesprekken met de lijsttrekkers over de kabinetsformatie.
Die extra tijd heeft Schippers gebruikt door op dinsdag 21 maart verder te praten, met de lijsttrekkers van achtereenvolgens VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Op woensdag 22 maart had zij vervolgens een gesprek met PVV-lijsttrekker Geert Wilders. Op donderdag 23 maart sprak Schippers eerst met Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol, gevolgd door een gezamenlijk overleg met Mark Rutte (VVD), Sybrand van Haersma Buma (CDA), Alexander Pechtold (D66) en Jesse Klaver (GroenLinks).
De gesprekken waren telkens in het gebouw van de Tweede Kamer, om precies te zijn de Stadhouderskamer uit 1790.
Verkenning voor de kabinetsformatie
Edith Schippers
Een dag na de verkiezingen, op donderdag 16 maart, kwamen de lijsttrekkers op verzoek van Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib bij elkaar. Toen hebben zij hun opvattingen over de inrichting van de kabinetsformatie kenbaar gemaakt. Edith Schippers werd hierbij als verkenner voorgedragen door de VVD. Zij kon rekenen op breed draagvlak bij de aanwezige lijsttrekkers. Na afloop heeft de Kamervoorzitter koning Willem-Alexander geïnformeerd over de uitkomsten van de bijeenkomst. Dit deed ze in overleg met alle lijsttrekkers.
De rol van de verkenner in de kabinetsformatie
De rol van een verkenner is niet wettelijk vastgelegd. Het doel van een verkenner is gewoonlijk om de dagen tot aan de installatie van de nieuwe Tweede Kamer te gebruiken voor een eerste verkenning naar samenwerkingsmogelijkheden. De bevindingen van de verkenner kunnen dan worden betrokken in het debat over de verkiezingsuitslag.
