Wet implementatie Open data richtlijn
5 maart 2024, wetsvoorstel - De Kamer debatteert met staatssecretaris Van Huffelen (Koninkrijksrelaties en Digitalisering) over het wetsvoorstel dat de implementatie van de Europese Open data richtlijn regelt.
In 2019 stelden het Europees Parlement en de Raad van Europa een richtlijn vast inzake open data en het hergebruik van overheidsinformatie. De Wet hergebruik van overheidsinformatie moet ervoor zorgen dat Nederland gaat voldoen aan de verplichtingen die voortkomen uit de richtlijn.
Het gaat om gegevens die de overheid heeft verzameld, maar bijvoorbeeld ook om gegevens van door de overheid betaald wetenschappelijk onderzoek of van overheidsondernemingen als de NS. Partijen buiten de overheid kunnen deze openbare data gebruiken om er producten of diensten mee te ontwikkelen. Dat moet digitale innovatie stimuleren.
De woordvoerders zijn het erover eens dat de wet ingevoerd moet worden, maar verschillen van mening over de rol van persoonsgegevens, dus gegevens die niet anoniem zijn.
Persoonsgegevens
Persoonsgegevens worden in de wet uitgesloten van hergebruik. Kathmann (GroenLinks-PvdA) benadrukt dat privacy "niet alleen een hobby van IT’ers is", maar dat het gaat om de bescherming van burgers. Zij vindt het daarom goed dat persoonsgegevens uitgesloten worden van hergebruik, tenzij daarvoor expliciet een uitzondering wordt gemaakt. Krul (CDA) vindt dat de bescherming van persoonsgegevens in deze wet doorschiet ten koste van openheid en transparantie. Hij suggereert om deze uitzondering voor persoonsgegevens te schrappen.
Bij hergebruik van persoonsgegevens is het risico op misbruik volgens Van Huffelen groot. Onder misbruik vallen bijvoorbeeld doxing en identiteitsfraude. Ze wil bekijken wanneer hergebruik eventueel wel mogelijk is zonder de privacy van burgers te schenden.
Nationaal versus internationaal
Sneller (D66) vraagt de staatssecretaris hoe landen die de richtlijn al hebben geïmplementeerd zijn omgegaan met persoonsgegevens. Hij waarschuwt voor een ongelijk speelveld als ondernemingen vlak over de grens toegang krijgen tot meer gegevens. Valize (PVV) wil niet dat het kabinet op nationaal niveau meer doet dan de richtlijn vraagt, omdat dit volgens hem de uitvoering vertraagt en economische gevolgen kan hebben.
De uitzondering voor persoonsgegevens bestaat alleen in Nederland, antwoordt de staatssecretaris. De reden is dat Nederland meer openbare registers heeft met persoonsgegevens dan andere landen, stelt ze.
Uitvoering
Meulenkamp (VVD) wijst op het risico dat de invoering van de wet zorgt voor een groot aantal informatieverzoeken aan de overheid, met als gevolg dat er te laat op gereageerd wordt. Van Huffelen antwoordt dat de wet juist regelt dat het niet meer nodig is om informatieverzoeken te doen, omdat gegevens actief openbaar worden gemaakt.
Six Dijkstra (NSC) vraagt of overheidsinstanties al voorbereid zijn op de uitvoering van de wet en hoe kleine gemeenten hierbij ondersteund worden. Van Huffelen wil subsidies geven en komen met een handleiding over de wet om met name kleinere gemeenten te helpen met de implementaties.
De Kamer stemt op 12 maart over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct