Warmtewet wordt aangepast na evaluatie

14 februari 2018, wetsvoorstel - Een evaluatie is voor minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) aanleiding om de Warmtewet aan te passen. Dit is een soort tussenstap, want de energietransitie zal weer nieuwe aanpassingen vragen.

Versterking van de markt voor collectieve warmtelevering en bescherming van consumenten tegen monopolistische warmteleveranciers. Dit zijn belangrijke doelen van Wiebes' aanpassing van de Warmtewet op basis van een evaluatie. Een belangrijke tussenstap, vinden de meeste woordvoerders, maar niet het eindstation.

De energietransitie en het terugbrengen van de gaswinning in Groningen maken dat aardgas in de toekomst vervangen moet worden door andere bronnen van warmte. Restwarmte en aardwarmte kunnen een goed alternatief zijn om via warmtenetten huizen en kassen te verwarmen.

Kosten

Wat moet de overheid doen als de kosten van warmte hoger blijken te zijn dan die van gas? Yeşilgöz (VVD), Jetten (D66) en Moorlag (PvdA) vragen naar de mogelijkheden van "socialiseren", het verevenen van kosten van verschillende netwerken.

De energietransitie kost klauwen met geld, betoogt Kops (PVV) en zadelt consumenten ongewild op met hoge kosten. Volgens hem dwingt het kabinet mensen om de kachel lager of zelfs uit te zetten.

"We moeten de transitie niet duurder maken dan nodig", vindt ook Wiebes. Volgens hem moeten we de kosten van energie en de energietransitie "behapbaar" maken. Dat kan bijvoorbeeld met financieringsarrangementen of op een gebouwgebonden of collectieve manier.

Lock-in

Warmtenetten maken nu vaak gebruik van de restwarmte van kolencentrales. Van der Lee (GroenLinks), Beckerman (SP), Wassenberg (PvdD) en Dik (ChristenUnie) waarschuwen voor een "lock-in" bij het aansluiten van netwerken hierop. Zij vrezen dat warmtenetwerken zo afhankelijk worden van fossiele bronnen, waardoor kolencentrales langer open moeten blijven.

Restwarmte van kolencentrales is al veel duurzamer dan gas, betoogt Jetten. Hij bepleit een geleidelijke vergroening van warmtenetten, bijvoorbeeld door ze aan te sluiten op geothermie.

Concurrentie

Het streven voor de toekomst moet zijn om warmtenetten zo veel mogelijk open te stellen voor verschillende aanbieders, zeggen Yeşilgöz en Jetten. Zo zullen aanbieders van warmte met elkaar gaan concurreren en kunnen de tarieven dalen.

Ook Wassenberg bepleit het openstellen van warmtenetten. Veel consumenten zullen volgens hem dan kiezen voor aanbieders van duurzame in plaats van fossiele warmte.

Niet meer dan anders

Consumenten die zijn aangesloten op een warmtenet zouden "niet meer dan anders" moeten betalen, zo staat in de Warmtewet. Een koppeling aan de aardgasprijs voorkomt nu dat er woekertarieven gerekend worden.

Het overheidsbeleid is om het aardgasverbruik te verminderen. Daarom wordt het in de toekomst steeds onlogischer om aardgas als referentiepunt te gebruiken, betoogt Van der Lee. Hij wil daarom de koppeling aan de aardgasprijs uit de wet halen en de prijs op een andere manier reguleren.

Worden consumenten niet te veel overgeleverd aan de markt als het principe "niet meer dan anders" uit de wet verdwijnt? Mulder (CDA) maakt zich daar zorgen over. Maar Van der Lee betoogt dat de bescherming van consumenten ook via het zogenaamde Warmtebesluit kan worden geregeld.

De Kamer houdt op een later moment de tweede termijn van de wetsbehandeling.

zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk het debat terug via Debat Gemist