Vragen over schoonhouden drinkwater

22 februari 2018, debat - Berichten over vervuiling van (oppervlakte)water leiden tot vragen over de drinkwatervoorziening. De Kamer debatteert hierover met minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat).

RIWA, de vereniging van rivierwaterbedrijven, waarschuwt voor de vervuiling van oppervlaktewater. Daarbij kan het gaan om chemische stoffen en medicijnresten, maar ook om microplastics, meststoffen of gewasbeschermingsmiddelen. Drinkwaterbedrijven stoppen regelmatig, als voorzorgsmaatregel, de inname van water. Ook moeten ze fors investeren in zuiveringstechnieken.

De vervuiler betaalt?

We moeten meer uitgaan van het principe "de vervuiler betaalt", vindt Van Tongeren (GroenLinks): spreek de industrie, de landbouw en de mijnbouw meer aan op hun verantwoordelijkheid. Ook Laçin (SP) en Van Brenk (50PLUS) willen dat de veroorzakers van watervervuiling opdraaien voor de kosten, en niet de belastingbetalers.

Dat de vervuiler betaalt, is volgens Dijkstra (VVD) een mooi uitgangspunt. Maar in de praktijk is het vaak lastig om het toe te passen. Hoe bepaal je wie vervuiling heeft veroorzaakt? En is de producent of de gebruiker van een geneesmiddel verantwoordelijk voor vervuiling door medicijnresten?

Bedrijven en burgers betalen al heffingen voor de vervuiling die zij veroorzaken, zegt de minister. Zij steunt het principe dat de vervuiler moet betalen en bekijkt hoe dit nog beter kan worden ingevuld.

GenX

Het chemische bedrijf Chemours in Dordrecht gebruikt de GenX-technologie om plastics te maken voor de productie van teflon. Er zijn zorgen over vervuiling rondom de fabriek en bij afnemers van de producten.

Dijkstra noemt het "onbestaanbaar" dat Chemours geen lijst met afnemers wilde geven. Daar sluit Laçin zich bij aan. Ondertussen werkt het bedrijf mee, antwoordt de minister.

‘Opkomende stoffen’

Voor veel stoffen gelden nog geen wettelijke normen, vooral omdat de schadelijkheid nog niet (volledig) is vastgesteld. Waterbedrijven monitoren op de aanwezigheid van deze "opkomende stoffen". Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft een lijst opgesteld met 327 potentieel zeer zorgwekkende stoffen, waar ook GenX op staat.

Hoe zorgwekkend is een potentieel zeer zorgwekkende stof?, vraagt Geurts (CDA) zich af. Hij pleit voor handelen op basis van wetenschappelijke inzichten. We moeten opkomende stoffen goed toetsen, aldus de minister. Zij vertrouwt daarbij vooral op de kennis en expertise van het RIVM.

Verbetersuggesties

De woordvoerders doen diverse voorstellen om watervervuiling te verminderen.

  • Van Aalst (PVV): maak één instantie verantwoordelijk voor het afgeven van lozingsvergunningen
  • Van Brenk: een publiekscampagne kan het bewustzijn vergroten
  • Sienot (D66): pak vervuiling zo veel mogelijk bij de bron aan

De Kamer stemt op 6 maart over de ingediende moties.

Zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk het debat terug via Debat Gemist.