Voortzetting debat afbouw salderingsregeling zonnepanelen

26 januari 2023, wetsvoorstel - De Kamer vervolgt het debat met minister Jetten (Klimaat en Energie) over het afbouwen van de salderingsregeling voor zonnepanelen.

Het kabinet wil de salderingsregeling afbouwen die geldt voor mensen met zonnepanelen, de zogenaamde kleinverbruikers. Ooit is die ingesteld om mensen te stimuleren om zonnepanelen op hun dak te leggen. Maar inmiddels is de regeling eigenlijk te succesvol en pakt die zelfs onrechtvaardig uit.

De kern van de salderingsregel: mensen die zonnestroom aan het net leveren -- overdag als de prijs laag is -- mogen tegen hetzelfde tarief stroom gebruiken als de zon niet schijnt en de stroomprijs hoger is. Zo betalen huishoudens zonder zonnepanelen, vaak huurders of minder kapitaalkrachtige mensen die niet zomaar kunnen investeren in panelen, mee aan het voordeel van de mensen mét panelen.

Onrechtvaardig

Jetten wil de salderingsregeling vanaf 2025 geleidelijk afbouwen naar nul in 2031 omdat het kabinet van mening is dat mensen zonder panelen niet hoeven mee te betalen aan het voordeel van mensen met panelen. Bovendien zijn zonnepanelen door de gestegen energieprijzen veel sneller terugverdiend dan vroeger.

Klimaatbeleid moet sociaal zijn, zegt Bontenbal (CDA). Hij vindt het onrechtvaardig dat mensen zonder zonnepanelen jaarlijks meer dan 200 euro extra kwijt zijn door de salderingsregeling. Dat leidt tot een groeiende ongelijkheid tussen mensen met en zonder panelen.

Kops (PVV) zei in de eerste termijn van het debat dat hij de regeling wilde afschaffen, maar hij legt nu uit dat het onrechtvaardig zou zijn om dit ook voor bestaande gevallen te doen, omdat die al hebben geïnvesteerd. De PVV steunt de wetswijziging daarom niet.

Zon op huurwoningen

Hoewel Thijssen (PvdA) en Kröger (GroenLinks) het ook niet eerlijk vinden dat mensen zonder zonnepanelen, die over het algemeen minder draagkrachtig zijn, meebetalen aan de salderingsregeling, zijn zij toch geen voorstander van afschaffing ervan. In ieder geval niet zolang er niet ook andere maatregelen worden genomen.

Thijssen (PvdA) benadrukt dat er voor huurwoningen echt een inhaalslag nodig is. Pas als daar vorderingen worden gemaakt, kan de salderingsregeling wat hem betreft worden versoberd. De minister zegt dat hij samen met de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening bezig is met allerlei maatregelen om het aantal zonnepanelen op huurwoningen te laten groeien.

Kröger (GroenLinks) wil eerst een beter plan zien om de opgewekte elektriciteit slimmer te kunnen inzetten. Zij pleit voor een lokaal, decentraal energiesysteem met zo veel mogelijk eigen opwek.

Terugleververgoeding

Om de consument met panelen te beschermen, komt er een vergoeding voor teruggeleverde stroom als die gaandeweg niet meer gesaldeerd kan worden. Die is nu vastgesteld op 80% van het kale leveringstarief.

Erkens (VVD) is blij met deze voorspelbare bodem. Samen met Boucke (D66) wil hij wel dat dit percentage niet kan worden aangepast zonder eerst de ACM te raadplegen. Omtzigt vindt dat er geen negatieve terugleververgoeding zou mogen zijn.

Energieopslag

Energie niet terugleveren maar opslaan is ook onderdeel van de energietransitie. Dat kan in thuisbatterijen, elektrische (deel)auto's en buurtbatterijen, schetst Jetten.

Hoewel sommige batterijen milieubelastend zijn qua grondstoffen, zegt Grinwis (ChristenUnie), zijn er ook verschillende opties voor milieuvriendelijkere thuisbatterijen. Voor buurtbatterijen zijn er volgens hem wel minder regels en slimmere technieken nodig. Jetten noemt ook de mogelijkheid om batterijen te recyclen.

Betrouwbare overheid

Leijten (SP) vindt met Van der Plas (BBB) en Van Haga (Groep Van Haga) dat de overheid zich onbetrouwbaar toont als de regeling wordt afgeschaft. Het is volgens hen een verkeerd signaal aan mensen die zich willen inzetten voor de energietransitie.

Er verdwijnt inderdaad een voordeel, antwoordt Jetten, maar dat is al in 2017 aangekondigd. Bovendien duurt de afbouw tot 2031 en start die pas in 2025. In 2025 is dus al acht jaar bekend dat de salderingsregeling afgebouwd zou worden.

Andere voorstellen

Het zou beter zijn om de fossiele subsidies af te bouwen in plaats van de salderingsregeling, vindt Akerboom (PvdD). Stoffer (SGP) pleit voor minder zon op land en meer zon op dak, zeker op grote daken. De minister kondigt aan dat hij met een voorkeursvolgorde voor zon komt en met een normering voor zon-op-dakprojecten.

De Kamer sprak eerder over het wetsvoorstel op 17 januari 2023. Over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties wordt gestemd op 31 januari.

Zie ook: