Voorjaarsnota: meevallers begroting en economie

5 juli 2017, debat - Het begrotingstekort wordt een begrotingsoverschot, de economie groeit harder dan verwacht en de werkloosheid daalt. De Kamer debatteert met minister Dijsselbloem (Financiën) over de Voorjaarsnota.

Vrijwel alle economische en financiële cijfers pakken gunstiger uit dan bij het opstellen van de begroting voor 2017 werd verwacht. De economische groei wordt niet 1,7% maar 2,1%. Het verwachte begrotingstekort van 0,5% wordt een begrotingsoverschot van 0,2%. De werkloosheid daalt van 6,2% naar 4,9%.

Regeringsbeleid

De positieve macro-economische cijfers verbloemen dat het nog steeds slecht gaat met de hardwerkende Nederlander, zegt Van Dijck (PVV). Die betaalt in zijn ogen de rekening voor het regeringsbeleid van de afgelopen vijf jaar: AOW-leeftijd naar 67, lager pensioen, minder ontslagbescherming, verschraalde zorg en uit de pan rijzende huren.

Het begrotingsoverschot in 2017 is geen meevaller, betoogt Baudet (FvD), maar een tegenvaller voor alle werkenden die kennelijk te veel belasting hebben betaald.

Koopkracht

De koopkracht stijgt in 2017 voor veel groepen minder dan verwacht, vooral door de gestegen inflatie. Nog niet iedereen merkt het in de portemonnee dat we uit de crisis zijn, erkent Harbers (VVD).

Verschillende woordvoerders nemen een voorschot op de begroting voor 2018. Lage en middeninkomens moeten ook profiteren van de economische groei, vinden Leijten (SP), Nijboer (PvdA), Snels (GroenLinks) en Azarkan (DENK). Van Rooijen (50PLUS) wijst erop dat de koopkracht van gepensioneerden al jaren fors achterblijft bij die van werkenden.

De politieke discussie over de koopkracht moet worden gevoerd bij de behandeling van de begroting voor 2018, benadrukt Dijsselbloem. Wel streeft het kabinet naar een "evenwichtig en rechtvaardig beeld".

Wensen

Het overschot op de begroting van 2017 biedt de regering ruimte om enkele impopulaire bezuinigingen te schrappen, zoals de mantelzorgboete en het afschaffen van de monumentenaftrek en de scholingsaftrek. Verschillende woordvoerders doen aanvullende voorstellen voor besteding van het begrotingsoverschot.

  • Leijten: onder andere 200 miljoen voor de politie, 40 miljoen voor de arbeidsinspectie

  • Van Rooijen: verhoog de AOW structureel met 2%

  • Van Dijck en Baudet: geef het begrotingsoverschot terug door lastenverlaging

Alle wensen voor nieuw beleid zijn begrijpelijk, zegt Harbers, maar het is volgens hem beter om die tegen elkaar af te wegen in het formatieoverleg. Vervolgens kunnen de gemaakte keuzes worden vastgelegd in het regeerakkoord.

Begrotingsdiscipline

Het overschot op de begroting mag er niet toe leiden dat de begrotingsdiscipline wordt losgelaten, waarschuwt Omtzigt (CDA). Er zitten volgens hem veel risico's in de begroting, zoals negatieve gevolgen van de brexit en de geplande bezuiniging op de Belastingdienst. Ook andere woordvoerders vrezen "lijken in de kast" en "gaten in begrotingen".

  • Van Weyenberg (D66): een taakstelling van 467 miljoen is nog niet ingevuld in de Onderwijsbegroting

  • Snels: de extra 2 miljard voor verpleeghuizen is nog niet verwerkt in de langetermijncijfers

  • Azarkan: met ondoorzichtige kasschuiven worden financiële problemen doorgeschoven

De Kamer stemt op 6 juli over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

  • Kijk het debat terug via Debat Gemist