Verlenging Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding

7 december 2021, wetsvoorstel - De Kamer debatteert met minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid over de verlenging van de werkingsduur van de Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding met vijf jaar.

Met de tijdelijke wet heeft de minister de bevoegdheid om vrijheidsbeperkende maatregelen op te leggen, zoals een gebiedsverbod, een uitreisverbod of een contactverbod. Daarnaast mogen andere bestuursorganen beschikkingen weigeren of intrekken als het gevaar bestaat dat deze worden gebruikt voor terroristische activiteiten. De minister wil de werkingsduur van de tijdelijke wet nu verlengen tot 1 maart 2027.

Noodzaak

Het dreigingsniveau is lager dan ten tijde van de totstandkoming van de tijdelijke wet, maar kan snel toenemen, zegt Michon (VVD), en daarom is het goed dat de overheid de instrumenten van de tijdelijke wet behoudt. Ook Kuik (CDA) steunt de verlenging van de tijdelijke wet, die volgens haar proportioneel is ingezet en een goede rechtsgang kent.

Iets is beter dan niets, luidt de visie van Markuszower (PVV) op de tijdelijke wet. Hij wil de overheid veel meer instrumenten geven, bijvoorbeeld om terroristen voor altijd op te sluiten en gebiedsverboden voor heel Nederland te laten gelden.

Effectiviteit

Van der Werf (D66) heeft grote twijfels over de effectiviteit van de tijdelijke wet: in de afgelopen vierenhalf jaar is slechts elf keer een maatregel opgelegd. Zij wijst ook op de kosten van de inzet van veiligheidsmensen. Investeer meer in jongerenwerkers en wijkagenten, stelt Van Nispen (SP) voor. Hij denkt dat dat een veel effectievere preventie- en deradicaliseringsstrategie is.

Bikker (ChristenUnie) vraagt de minister om de komende tijd te bekijken of de met de wet beoogde doelen op een minder ingrijpende wijze kunnen worden bereikt. Zij wijst erop dat de "strafrechtelijke gereedschapskist" sinds de invoering van de tijdelijke wet is uitgebreid. Verdient "de nieuwe situatie geen nieuwe aanpak", vraagt ook Van der Plas (BBB).

Strafrechtelijke vervolging kan pas bij een strafrechtelijke verdenking, zegt Grapperhaus. De tijdelijke wet geldt in gevallen waarin er sterke aanwijzingen zijn dat iemand betrokken is bij terroristische activiteiten. En dan staat de nationale veiligheid voorop, aldus de minister. In het voorjaar 2022 komt er een rapportage over de verschillende instrumenten.

Proportionaliteit

De tijdelijke wet werd ingesteld vanwege het hoge dreigingsniveau. Bij de voorgestelde verlenging is het verlaagde dreigingsniveau echter geen reden om de wet in te trekken, constateert Ellemeet (GroenLinks): zo wordt de tijdelijke inperking van grondrechten sluipenderwijs verlengd. De bevoegdheden van de minister staan sowieso niet in verhouding tot de inbreuk die ze kunnen maken op de rechten van burgers, vindt Koekkoek (Volt).

Kathmann (PvdA) heeft begrip voor het verwerken van persoonsgegevens over religie en levensovertuiging, maar waarom is het noodzakelijk om ook gegevens over ras en etniciteit te gebruiken? Dergelijke gegevens spelen geen rol bij de maatregelen, reageert Grapperhaus, maar de AVG vereist opneming ervan. Hij zegt toe dat de gegevens worden vernietigd zodra ze niet meer nodig zijn voor de uitvoering van de maatregelen.

De Kamer stemt op 14 december over het wetsvoorstel en de moties die tijdens het debat zijn ingediend.

Zie ook: