Verhalen affectieschade wordt makkelijker
20 april 2017, wetsvoorstel - Naasten van slachtoffers moeten hun (immateriële) schade makkelijker kunnen verhalen. Minister Blok (Justitie) krijgt brede steun voor het wetsvoorstel dat dit regelt.
Misdaad, medische fouten en ernstige verkeersongelukken. Slachtoffers hiervan kunnen hun schade al claimen bij de veroorzaker. Maar ook hun naasten lijden vaak schade, zowel materieel als immaterieel.
De minister wil de positie versterken van naasten van personen die ernstig blijvend letsel oplopen of overlijden door toedoen van een ander. Voor de vergoeding van hun immateriële schade was tot nu toe niets in de wet vastgelegd. Bloks wetsvoorstel regelt de volgende zaken:
- de vergoeding van affectieschade (immateriële schade voor naasten)
- naasten kunnen zich voegen als benadeelde partij in een strafproces
- de veroordeelde van een strafbaar feit kan een schadevergoedingsmaatregel worden opgelegd
- wijziging van de regels voor overgang onder bijzondere titel en beslag op immateriële schadevergoedingen
Erkenning en opoffering
Het vergoeden van affectieschade kan leed niet wegnemen, benadrukken verschillende woordvoerders. Maar het kan wel helpen bij de verwerking, zegt Van Toorenburg (CDA), door de erkenning en door de gevraagde "opoffering" aan de veroorzaker.
Vaste bedragen
Er komen vaste bedragen voor de compensatie van affectieschade. Deze variëren van 12.500 tot 20.000 euro. Ongelijke gevallen worden zo gelijk behandeld, zegt Markuszower (PVV), omdat er geen rekening wordt gehouden met bijvoorbeeld opzet of nalatigheid bij de veroorzaker.
Vaste bedragen voor affectieschade zijn "ongemakkelijk", vindt Van Nispen (SP). Maar hij is het toch met de minister eens dat dit de beste manier is om langdurige en pijnlijke discussies over de intensiteit van leed te voorkomen.
Wordt er bij de toekenning van affectieschade rekening gehouden met "eigen schuld" van het slachtoffer? Van Oosten (VVD) noemt als voorbeeld een bromfietser die geen helm draagt. De vaste bedragen kunnen in zo'n geval inderdaad worden verlaagd, antwoordt de minister.
Reikwijdte
Welke zaken vallen precies onder affectieschade? Markuszower pleit voor een duidelijke afbakening, bijvoorbeeld medische missers, verkeersongelukken en geweldsmisdrijven. Maar Groothuizen (D66) zet vraagtekens bij zo'n strikte inperking. Die zou bijvoorbeeld kunnen betekenen dat de ouders van een verdronken kind geen affectieschade kunnen verhalen op een nalatig zwembad.
In het wetsvoorstel is er bewust voor gekozen om geen categorieën af te bakenen waarbij affectieschade kan worden verhaald, zegt de minister.
Kring van personen
De vergoeding van affectieschade is beperkt tot mensen met een zeer nauwe band met het slachtoffer. Groothuizen wijst erop dat er steeds meer samengestelde gezinnen zijn. Heeft stieffamilie ook recht op vergoeding van affectieschade?
Ook stieffamilie kan affectieschade verhalen, zegt Blok. Het het vaste bedrag is wel lager vastgesteld. Maar als de Kamer dat wil, kan dit volgens de minister gelijk worden getrokken.
Zedenzaken
De afgelopen jaren bleek het in ernstige zedenzaken lastig voor naasten om (immateriële) schade te verhalen. Verschillende woordvoerders wijzen op de ouders van de slachtoffers in de Amsterdamse zedenzaak.
Van Toorenburg hoopt dat Bloks wetsvoorstel het makkelijker maakt om affectieschade in zedenzaken vergoed te krijgen. Dit hangt af van de ernst van het letsel van het slachtoffer, zo reageert de minister.
De Kamer stemt op 9 mei over het wetsvoorstel en de ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.