Van der Steur stapt op vanwege Teevendeal

26 januari 2017, debat - Zijn bemoeienis als Kamerlid met een brief van toenmalig minister Opstelten over de Teevendeal wordt minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie) zwaar aangerekend. Hij trekt zijn conclusie en treedt af.

De antwoorden doen er niet toe, stelt de minister vast: velen hebben hun politieke oordeel allang geveld. Dat is volgens Van der Steur niet op feiten gebaseerd, maar hij vindt dat hij onvoldoende steun heeft in de Kamer. Daarom zal hij zijn ontslag aanbieden aan de Koning.

Bas Haan

Na een aantal eerdere debatten en twee rapporten van de commissie-Oosting leek de bonnetjesaffaire of Teevendeal (afspraken die toenmalig officier van justitie Fred Teeven maakte met crimineel Cees H.) afgedaan. Maar Bas Haans boek De rekening voor Rutte en een uitzending van Nieuwsuur roepen nieuwe vragen op.

• Heeft Van der Steur in maart 2015 als Kamerlid toenmalig minister Opstelten aangespoord om informatie achter te houden?
• Wist premier Rutte al eerder de bedragen van de Teevendeal?
• Hoe vulde Rutte zijn regierol in?

Bas Haans boek bevat "geen nieuwe relevante feiten", stelt de premier.

Gespreksverslag

Toenmalig staatssecretaris Teeven sprak over de deal met Cees H. in het voorjaar van 2014 met topambtenaar Roes, die hiervan een verslag maakte. Hierin staan onder andere Teevens herinneringen aan de bedragen die met de deal gemoeid waren. Die waren hoger dan toenmalig minister Opstelten aan de Kamer had gemeld.

Opmerkingen

"Zeer kwetsbaar." "Weghalen. Nodigt onnodig uit tot discussie." "Dit levert gedonder op, aanpassen." Deze en andere opmerkingen plaatste Kamerlid Van der Steur in de kantlijn van de conceptbrief over de Teevendeal aan de Kamer van toenmalig minister Opstelten. In het concept stonden onder andere de door Teeven genoemde bedragen uit Roes' gespreksverslag, maar in de uiteindelijke versie werden die niet meer genoemd.

• Kuzu (GrKÖ): Van der Steur opereerde niet als Kamerlid maar als spindoctor
• Segers (ChristenUnie): heeft Kamerlid Van der Steur bijgedragen aan het goed en juist informeren van de Kamer?
• Wilders (PVV), Van Haersma Buma (CDA) en Van der Staaij (SGP): Van der Steurs waarschuwingen hebben geleid tot het schrappen van de bedragen

De minister benadrukt dat het niet zijn bedoeling was dat bedragen werden geschrapt of dat informatie niet werd gedeeld. De intentie was volgens hem juist om de Kamer correct en volledig te laten informeren. Bovendien kwam al snel het bonnetje van de Teevendeal boven tafel, waardoor de precieze bedragen bekend werden.

Commissie-Oosting

Van der Steur heeft zijn e-mail met opmerkingen over Opsteltens brief naar de commissie-Oosting gestuurd. En die heeft de Kamer geïnformeerd over het bestaan ervan, stelt Zijlstra (VVD) vast. Daarom is het volgens hem begrijpelijk dat de minister de e-mail niet zelf naar de Kamer heeft gestuurd.

De minister had zelf zijn e-mail naar de Kamer moeten sturen, zegt Roemer (SP): hij heeft niet voldaan aan zijn actieve informatieplicht. Ook Kuiken (PvdA) is daar kritisch over.

Rol Rutte

Bas Haan suggereert in zijn boek dat de premier al in 2014 de inhoud van het gespreksverslag over de Teevendeal kende. Maar het is niet waar, beklemtoont Rutte.

Het is ongeloofwaardig dat Rutte niet op de hoogte was van de door Teeven genoemde bedragen, stellen verschillende woordvoerders. Iedereen in zijn omgeving wist het namelijk wel, zegt Roemer. En als hij het toch niet wist, betoogt Pechtold (D66), dan heeft hij zijn regierol niet goed vervuld. De minister-president is in ieder geval staatsrechtelijk verantwoordelijk, aldus onafhankelijk Kamerlid Houwers.

VVD

De hoofdrolspelers in (de politieke afhandeling van) de Teevendeal zijn allen VVD'ers. Dit ontlokt kritische opmerkingen aan de oppositie.

De waarheid is voor de VVD kennelijk een optie, concludeert Roemer: alleen wanneer het goed uitkomt. Het ging niet om de waarheid maar om de politieke redding van de VVD, stelt Van Haersma Buma. Wilders ziet een VVD-kliek die alles met de mantel der liefde bedekt.

Ouwehand (PvdD) en Kuzu verwijzen naar een recente VVD-slogan: doe normaal of ga weg. De VVD-bewindslieden hebben van het departement van Veiligheid en Justitie een ruïne gemaakt, zegt onafhankelijk Kamerlid Monasch. Leugen en bedrog zitten diep in de haarvaten van de VVD, oordeelt Bontes (GrBvK).

Vertrouwen

De nieuwe onthullingen over de Teevendeal zijn slecht voor het vertrouwen van burgers, stellen verschillende woordvoerders vast.

• Kuiken: twijfels over integriteit raken politiek en bestuur
• Klaver (GroenLinks): de grote verliezer in de bonnetjesaffaire is de democratie, want voor de kiezers zijn politici één pot nat
• Onafhankelijk Kamerlid Klein: het is ontluisterend om te zien hoe de gevestigde politiek konkelt
• Krol (50PLUS): als willens en wetens de waarheid uit de weg wordt gegaan, is het niet vreemd dat mensen het vertrouwen kwijtraken

De Kamer sprak eerder op 10 maart en 16 december 2015 en 8 juni 2016 over de (afhandeling van de) Teevendeal.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.