Transparantie kosten koningshuis ter discussie

7 oktober 2014, begroting - De Kamer spreekt premier Rutte als minister van Algemene Zaken aan op de maatschappelijke rol van de Koning, maar vooral op de (transparantie van de) kosten van het koningshuis.

Hoewel Bontes (Groep Bontes/Van Klaveren) wil dat koning Willem-Alexander beschermheer van de krijgsmacht wordt en Recourt (PvdA) meer ruimte vraagt voor het staatshoofd om zijn rol als verbinder in de samenleving te spelen, zijn eigenlijk alle woordvoerders tevreden over de wijze waarop het koningspaar optreedt. Van Toorenburg (CDA) is "ronduit trots op het Koninklijk Huis". Verschillende woordvoerders wijzen op de positieve rol na de ramp met de MH17. Maar discussies over de uitgaven schaden het koningshuis, stelt Pechtold (D66) vast. De premier benadrukt dat alle kosten in de rijksbegroting op een goede manier zijn verantwoord.

Vragen over kosten verbouwing paleizen
De kosten van de verbouwing van de paleizen Noordeinde en Huis Ten Bosch vallen hoger uit dan aanvankelijk gedacht. Van Ojik (GroenLinks) is onaangenaam verrast: is het zo moeilijk om deze uitgaven goed te plannen? Niet zozeer de hoge kosten ergeren Van Toorenburg, als wel de "knullige communicatie" erover. Die maakt volgens Pechtold het koningshuis "onnodig kwetsbaar". Discussies over periodiek onderhoud kunnen worden voorkomen door ervoor te reserveren, suggereren Van der Staaij (SGP) en Slob (ChristenUnie). Maar zo werkt de rijksbegroting op dit moment niet, legt Rutte uit. Hij verzekert de Kamer dat de uitgaven noodzakelijk en verantwoord zijn.

Discussie over belastingvrijstelling Koning
In de Wet financieel statuut van het Koninklijk Huis is vastgelegd wie een jaarlijkse uitkering ontvangen, maar ook welke belastingvrijstellingen zij genieten. Van Raak (SP) wil af van deze belastingvrijdom: het moet niet uitmaken of je met of zonder kroontje op geboren bent. Het uitgangspunt moet zijn dat de Koning hetzelfde als anderen wordt behandeld, zegt Recourt. De premier wijst erop dat het gaat om een beperkt aantal belastingvrijstellingen. Hij wil hier eigenlijk geen wijziging in aanbrengen, maar zegt toe dat het wordt meegenomen in de geplande evaluatie van het statuut.

Rutte aangesproken op zijn sturende rol
Verschillende woordvoerders vragen Rutte naar zijn regierol als minister-president. Waarom duurt het beantwoorden van schriftelijke Kamervragen zo lang?, vraagt Pechtold. Van Raak hekelt het uitlekken van begrotingsstukken in de media, terwijl de Kamer die vaak nog niet eens heeft ontvangen. Van der Burg (VVD) en Van der Staaij vragen naar de invulling van het Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie in 2016. De premier moet vaker zijn visie geven op de participatiemaatschappij, betoogt Slob. Van Ojik wil dat Rutte zich hardmaakt voor het energieakkoord. "Ik neem de regie als dat nodig is", antwoordt Rutte, die vindt dat het akkoord in goede handen is bij minister Kamp (Economische Zaken).

De Kamer stemt op 14 oktober over de moties. Over de begroting wordt op een later moment gestemd.

ZIE OOK:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.