Toekomst EU centraal bij Europese top

21 juni 2017, debat - Welke richting moet de Europese Unie kiezen na het vertrek van Groot-Brittannië? De Kamer debatteert met premier Rutte over de Europese top.

Op de agenda van de Europese top van 22 en 23 juni staan onderwerpen als defensie, economie, migratie, digitalisering en het klimaatakkoord. Al deze zaken komen ook aan bod in het debat met minister-president Rutte, maar de nadruk ligt op de gevolgen van de brexit.

EU na brexit

Groot-Brittannië en de EU zijn de onderhandelingen begonnen die moeten leiden tot het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie. Dit leidt tot discussie over de (in)richting van de EU na de brexit.

  • Verhoeven (D66): laat de EU grensoverschrijdende problemen aanpakken
  • Bisschop (SGP): neem het voortouw bij een grondige en realistische hervorming van de EU
  • Baudet (FvD): de EU is onhervormbaar, stap eruit
  • Maeijer (PVV): de EU is niet de oplossing maar het probleem, kies voor een nexit
  • Leijten (SP): stop niet alle lidstaten in dezelfde mal, want dat ondermijnt het draagvlak

Van Ojik (GroenLinks) pleit voor een fundamenteel nationaal debat over de toekomst van de EU. Maar Rutte vindt dat de discussie vooral in het parlement gevoerd moet worden.

Coalities en bondgenoten

Nederland en Groot-Brittannië denken over veel Europese onderwerpen hetzelfde. Na de brexit valt dan ook een belangrijke bondgenoot weg. Krijgen Duitsland en Frankrijk niet te veel macht in de EU?

Nederland moet tegenwicht bieden aan de Frans-Duitse as, zegt Bisschop. Ook Mulder (VVD) wil nieuwe bondgenoten zoeken om ongewenste initiatieven tegen te houden. Omtzigt (CDA) denkt daarbij aan een schuldenunie, een Europese minister van Financiën en een Europees leger. Nederland heeft goede alternatieven voor dit soort voorstellen, reageert Rutte.

Verhoeven pleit voor samenwerking met de pro-Europese Franse president Macron. Van Rooijen (50PLUS) ziet meer in gezamenlijk optrekken in Benelux-verband.

Op verschillende terreinen kan Nederland met verschillende landen praktisch samenwerken, zo verwacht de premier. Daarbij moet worden bezien wat landen met elkaar verbindt. Verder wil hij Europese geldstromen meer koppelen aan het uitvoeren van noodzakelijke hervormingen.

Migratie

De Europese Unie probeert samen te werken met herkomst- en doorgangslanden om de migratiestroom vanuit Afrika over de Middellandse Zee in te perken. Europese financiële steun moet wel zorgvuldig worden besteed, benadrukt Verhoeven, en niet wegvloeien naar bijvoorbeeld detentiecentra in Libië.

Van Ojik wil dat er een scherp onderscheid wordt gemaakt tussen economische migranten en politieke vluchtelingen. Die laatste groep zou Europa volgens hem niet mogen terugsturen.

Sluit de nationale grenzen in plaats van geld te sturen naar Turkije, Nigeria of Libië, zegt Maeijer. Zij wil dat Nederland weer de baas wordt over het eigen grondgebied.

Hoe realistisch is het streven naar een gemeenschappelijk Europees asielbeleid?, vraagt Kuiken (PvdA) zich af. Lidstaten denken er namelijk heel verschillend over. Het is inderdaad nog de vraag of we dit jaar tot afspraken kunnen komen, zegt de premier.

De Kamer stemt aansluitend op het debat over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

  • Kijk het debat terug via Debat Gemist