Relatie met Rusland onder druk

25 juni 2015, debat - Hoe moeten Nederland en de EU zich opstellen ten opzichte van Rusland? De Kamer debatteert met minister Koenders (Buitenlandse Zaken) over de gespannen verhoudingen.

De annexatie van de Krim en de steun aan separatisten in Oost-Oekraïne. De mogelijke betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17. Het inreisverbod voor 89 Europese parlementariërs. De Russische president Poetin is een bedreiging voor de Europese veiligheid, stelt Bontes (GrBvK). Hij pleit voor een hardere aanpak en verhoging van het defensiebudget. Maar Van Bommel (SP) vreest voor een nieuwe wapenwedloop tussen Oost en West en pleit voor de-escalatie. Knops (CDA) gelooft in de combinatie van het tonen van spierballen en de open hand. Ook Koenders zoekt naar een balans tussen dialoog en druk.

Steun voor doorzetten Europese sancties

Na de annexatie van de Krim heeft de EU (economische) sancties ingesteld, maar Rusland lijkt zich daarvan weinig aan te trekken. Europa moet eensgezind optreden en vasthouden aan de maatregelen, vinden Ten Broeke (VVD), Servaes (PvdA), Sjoerdsma (D66), Knops en Grashoff (GroenLinks). Daar is Koenders het mee eens: eenheid maakt macht. Voorkom het ontduiken van sancties, suggereert Van Roon (PVV). Van Bommel wil de bestaande maatregelen handhaven, maar werpt wel de vraag op hoelang ermee moet worden doorgegaan als ze geen zin hebben. Bontes' oproep voor het terugroepen van de ambassadeur uit Moskou krijgt geen steun. Diplomatie is juist nu belangrijk, reageert Koenders.

Kamer keurt inreisverboden af

Rusland heeft 89 Europese parlementariërs, onder wie Tweede Kamerleden Bontes en Servaes en Europarlementariër Van Baalen, verboden om het land te bezoeken. Alle woordvoerders keuren dit af. Maar Bontes beschouwt zijn eigen inreisverbod ook als een "compliment", en als een bewijs dat kritiek in Moskou hard aankomt. Van Bommel stelt ook de Europese reisbeperkingen voor Russische parlementariërs ter discussie. In zijn ogen is het voor parlementariërs belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven in tijden van onderlinge spanningen. Maar de minister vindt sancties gerechtvaardigd tegen parlementariërs die de illegale annexatie van de Krim mogelijk hebben gemaakt.

Afhankelijkheid van Russisch gas is ongewenst

Nederland moet wellicht meer Russisch gas invoeren als de gaswinning in Groningen omlaaggaat vanwege het risico op aardbevingen, zo heeft minister Kamp (Economische Zaken) gezegd. De regering toont slappe knieën vanwege handelsbelangen, concludeert Bontes. Het is geen "business as usual", verzekert Koenders. Nederland voert volgens hem tot nu toe relatief weinig gas in uit Rusland, maar andere Europese landen zijn op dit moment afhankelijker. We moeten van onze gasverslaving af, betoogt Grashoff, door meer in te zetten op hernieuwbare energie en energiebesparing. Ook Sjoerdsma wil dat de regering meer doet om de afhankelijkheid van Russische olie en gas te verminderen.

De Kamer stemt 30 juni over de moties die bij het debat zijn ingediend.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.