Regels grote onlineplatforms
4 september 2024, wetsvoorstel - Met een verordening perkt de Europese Unie de marktmacht van grote onlineplatforms in. De Kamer debatteert met minister Beljaarts (Economische Zaken) over het wetsvoorstel dat dit regelt voor Nederland.
De Europese digitalemarktenverordening richt zich op de grootste onlineplatforms van bedrijven als Alphabet, Amazon, Apple, ByteDance, Meta, Microsoft en Booking. Door hun dominante positie controleren deze "poortwachters" de toegang tot digitale markten. Dit kan leiden tot inefficiënte marktwerking met hogere prijzen, lagere kwaliteit, minder keuze en minder innovatie.
De verordening moet ervoor zorgen dat poortwachters zich eerlijk gedragen tegenover ondernemers die hun producten of diensten aanbieden.
Big tech
Bigtechbedrijven hebben buitensporig veel macht, stelt Six Dijkstra (NSC): consumenten en andere bedrijven kunnen vaak niet om hen heen. Hij vindt het daarom goed dat de verordening een begin maakt met het inperken van de marktmacht van de grote spelers.
Een groot probleem is dat big tech de eigen producten bevoordeelt, betoogt Valize (PVV), waardoor er geen eerlijke concurrentie is. De verordening zorgt voor een gelijkere behandeling en een gelijk speelveld.
De verordening is een goede stap, maar er moet meer gebeuren, vindt Kathmann (GroenLinks-PvdA). Gebruikers accepteren bijvoorbeeld de algemene voorwaarden van onlinediensten zonder dat ze weten welke rechten en data ze weggeven. Beljaarts wil werken aan meer bewustzijn onder gebruikers over deze algemene voorwaarden.
Effectiviteit
Hoe bepalen we of de verordening voldoende effect heeft? Sneller (D66) vraagt met welke criteria we kunnen vaststellen of de marktmacht van big tech voldoende wordt ingeperkt. En welke mogelijkheden zijn er om verder te gaan als dat nodig blijkt?
De verordening is pas sinds 7 maart actief en dus is het te vroeg voor conclusies, oordeelt Beljaarts. De Europese Commissie evalueert in 2026 of extra regelgeving nodig is. De Commissie stelt momenteel een lijst met indicatoren op om vast te kunnen stellen of poortwachters zich aan de regels houden.
Rol ACM
De ACM (Autoriteit Consument & Markt) is in Nederland verantwoordelijk voor de uitvoering van de verordening. Hoe verhouden de ACM en de Europese Commissie zich precies tot elkaar, vraagt Martens (VVD) zich af.
De ACM heeft een ondersteunende rol, legt Beljaarts uit. De ACM mag zelf onderzoeken of poortwachters zich aan de regels houden, maar de Europese Commissie gaat over de handhaving en kan boetes opleggen.
De Kamer stemt op 10 september over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct.