Racisme en discriminatie in de politieorganisatie

9 mei 2023, debat - Hoe pakken we racisme en discriminatie binnen de politieorganisatie aan? De Kamer debatteert erover met minister Yeşilgöz (Justitie en Veiligheid).

Politiemensen die melding maken van racisme, intimidatie en discriminatie zien vervolgens weinig veranderen. Slachtoffers krijgen vaak te maken met pesterijen, overplaatsing of zelfs ontslag. Azarkan (DENK) verwijst naar de documentaire De blauwe familie, waarin deze feiten naar voren komen, en vraagt om een effectieve aanpak. Ook bepleit hij een onderzoek naar de huidige situatie in de organisatie.

Veiligheid op de werkvloer

Als je een misstand aan de orde stelt, word je zelf aangepakt, constateert Helder (PVV). Zij meent dat de politieleiding in gebreke blijft bij het zorgen voor veiligheid op de werkvloer en wil dat "de trap van bovenaf wordt schoongeveegd".

Ook Simons (BIJ1) hamert op de veiligheid binnen de politieorganisatie. Dan gaat het volgens haar om bestaanszekerheid, gezondheid en waardigheid. Maar hoe kan die veiligheid worden geborgd in een "in racisme gedrenkte organisatie"?

Van Meijeren (FVD) vraagt aandacht voor álle discriminatie bij de politie. Omdat de politie "te wit" zou zijn, maken witte Nederlanders volgens hem geen kans om aangenomen te worden.

Het doet mij pijn, reageert Yeşilgöz, dat de politie er niet in geslaagd is om alle mensen "met een blauw hart" zich veilig te laten voelen binnen de organisatie. De sterke familiecultuur heeft duidelijk een schaduwkant gehad, namelijk uitsluiting. De minister voelt bij de korpsleiding "een enorm ongemak" dat racisme en discriminatie nog niet uit de organisatie verdwenen zijn.

Aanpak

Den Haan (Fractie Den Haan) noemt de documentaire uit mei 2022 "schokkend en ontluisterend". Zij vindt het teleurstellend dat er sindsdien nog zo weinig verbeteringen tot stand gebracht zijn.

Uitsluiting is gif, zegt Kuik (CDA), terwijl "we alle hoeders van de rechtsstaat keihard nodig hebben". Is het mogelijk om de inspectie een rol te geven bij het treffen van maatregelen om discriminatie en racisme op de werkvloer uit te bannen? Volgens Michon (VVD) is de sleutel tot een daadwerkelijke cultuuromslag gelegen in "voorbeeldgedrag, aanspreken en sanctioneren".

Voer de aanbevelingen uit het rapport Nooit meer wegkijken, gericht op een verbetering van de cultuur bij de politie, snel uit, bepleit Van der Werf (D66). Daar is volgens haar een externe aanjager bij nodig, die openbaar kan rapporteren over de resultaten.

Er is inmiddels een groot aantal maatregelen genomen om racisme en discriminatie in de politieorganisatie terug te dringen, zegt Yeşilgöz. Zij verwijst ook naar de betrokkenheid van de landelijk coördinator aanpak uitsluiting, discriminatie en racisme bij de uitwerking van het rapport Nooit meer wegkijken.

Eerherstel

De mensen die in de documentaire hun nek hebben uitgestoken, verdienen eerherstel, vindt Mutluer (PvdA, mede namens GroenLinks). Zij vindt het stuitend dat de korpsleiding tot nu toe niet met hen heeft gesproken.

Yeşilgöz zegt grote waardering te hebben voor de mensen die in de documentaire zaten en voor allen die zich al jarenlang inzetten om racisme en discriminatie te bestrijden. Vanuit de korpsleiding zijn er volgens de minister gesprekken gevoerd. Die gesprekken zullen worden voortgezet om zo mogelijk te komen tot herstel en verzoening.

De Kamer stemt op 16 mei over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: