Ontwikkelingen coronavirus

1 december 2021, debat - Wordt het coronavirus ingedamd door de huidige beperkende maatregelen en de vaccinatiecampagne? De Kamer debatteert hierover met premier Rutte, minister De Jonge (Volksgezondheid) en minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs).

Uitgestelde operaties. Volle ic's. Te weinig personeel. Het coronavirus zet de zorg al enige tijd onder grote druk. Daarom maakte het kabinet afgelopen vrijdag nieuwe coronamaatregelen bekend, waaronder een avondsluiting vanaf 17.00 uur voor bijna alle locaties en evenementen. Het aantal besmettingen is veel hoger dan we hoopten en verwachtten, benadrukt Rutte.

Hoe komt dat? In Nederland zijn veel mensen gevaccineerd, maar 1,8 miljoen mensen zijn dat nog niet, zegt de premier. Deze mensen komen sneller dan verwacht in het ziekenhuis. Daarom zijn de extra maatregelen nodig. Die moeten zorgen voor een afname van de contactmomenten tussen mensen met minstens 25%, waarmee ook het aantal besmettingen afneemt.

Avondsluiting

De avondsluiting vanaf 17.00 uur voor bijna alle locaties en evenementen komt het kabinet op veel kritiek te staan.

Je mag overdag wel met je vrienden naar de MacDonalds, maar 's avonds niet buiten een potje voetballen, terwijl sporten gezond is. Hoe is dat uit te leggen, vraagt Hijink (SP) zich af. We hebben inmiddels acht regimes voor buitensport gekend, constateert Westerveld (GroenLinks). Zijn de nieuwste regels wel op wetenschappelijke inzichten gestoeld?

Als sporttrainingen 's avonds worden uitgezonderd, gaan grotere groepen mensen zich verplaatsen, waaronder kinderen en ouders die hen brengen en halen. Daarmee komen de doelen van het hele pakket in gevaar, reageert Rutte.

Van Esch (PvdD) verbaast zich erover dat de horeca wel te maken heeft met strenge maatregelen, terwijl die beperkingen er niet zijn voor vliegmaatschappijen. Het om 17.00 uur sluiten van horeca en winkels leidt aantoonbaar tot meer mensen in één winkel per tijdseenheid, zegt Van Haga (Groep Van Haga).

Onderwijs

Paternotte (D66) is blij dat de scholen openblijven. Hij wil wel meer bescherming van leraren. Vanaf 6 december worden gratis zelftests afgeleverd voor leerlingen in groep 6, groep 7 en groep 8, zegt minister Slob. Er is ook al meer dan 100 miljoen beschikbaar gesteld voor betere ventilatie op scholen.

Wat heeft het kabinet gedaan met het OMT-advies om de kerstvakantie een week eerder te laten beginnen, vraagt De Vries (VVD). Dat zou de komende weken geen effect hebben, zegt Slob. Het komt alleen in beeld als de besmettingen weer heel erg gaan oplopen.

Het kabinet heeft de neiging om met strikte, uniforme voorschriften te komen, constateert Van der Staaij (SGP). Hij wil meer ruimte voor scholen om, als de pandemie langer duurt, met eigen maatregelen hetzelfde effect te bereiken.

Boostercampagne

De boostercampagne duurt te lang, zegt Pouw (JA21). Ik baal er ook van dat het niet sneller gaat, reageert Rutte. Voor de beslissing over het boosteren had het kabinet echter een advies nodig van de Gezondheidsraad en dat kwam pas op 2 november. Twee weken later is de campagne gestart.

Met 200.000 prikken per week is er inmiddels een versnelling ingezet, zegt De Jonge. Vandaag heeft iedereen van 81 jaar en ouder een uitnodiging gehad. Op 3 december komt de minister met een uitgebreid plan voor een boosteroffensief. Over twee weken zouden er 700.000 prikken per week gezet moeten worden.

Een vroegere boostercampagne had de huidige druk op de zorg niet voorkomen, meent De Jonge, maar als we toen wisten waar we nu staan, waren we eerder begonnen.

Omikronvariant

Er zijn veel zorgen over de omikronvariant van het coronavirus. Van den Berg (CDA) wil een wettelijk verplichte PCR-test voor alle reizigers uit hoogrisicogebieden. De Jonge wil dan wel een Europese aanpak. Reizigers worden nu twee keer getest in het land van vertrek en gaan bij aankomst in Nederland in quarantaine.

Wat betekent de omikronvariant voor onze vaccins, vraagt Gündoğan (Volt). Is het kabinet voor vrijgave van patenten? De Jonge is niet voor het schrappen van patenten, want dat helpt niet om producenten zoals Pfizer op dezelfde schaal te laten investeren. Wel worden productiebeperkingen zo veel mogelijk weggenomen.

Van internationale solidariteit is in deze crisis geen sprake, zegt Simons (BIJ1). De Jonge wijst er echter op dat er tot nu toe 22,5 miljoen vaccins zijn gedoneerd aan het internationale programma COVAX.

Personeelstekort

We moeten "als de wiedeweerga" investeren in meer ic-personeel, zegt Kuzu (DENK). Werkzoekenden die vrijwilligerswerk willen doen in de zorg, krijgen daarvoor geen toestemming van het UWV, zegt Den Haan (Fractie Den Haan). Waarom mogen In het buitenland geschoolde verpleegkundigen die taalniveau B1 niet hebben, hier niet aan de slag, vraagt Van der Plas (BBB). Het niet beheersen van de taal kan de patiënt een unheimisch gevoel geven, zegt De Jonge.

Handhaving

Verschillende partijen vragen naar de handhaving van de diverse maatregelen. Het kabinet stuurt uiterlijk 14 december een brief over naleving, controle en handhaving van de coronamaatregelen, zegt Rutte.

Van Houwelingen (FVD) mist de vrijheid voor artsen om het met het beleid oneens te zijn. Zij worden namelijk in sommige gevallen door de inspectie op de vingers getikt. De Jonge is juist blij dat de inspectie de richtlijnen van de eigen beroepsgroep van artsen handhaaft.

Langetermijnvisie

Wanneer krijgen we een fatsoenlijke langetermijnstrategie, vraagt Omtzigt. In een brief van 14 december wordt de Kamer geïnformeerd over de strategie voor de maanden daarna, zegt De Jonge. Aan het eind van dit jaar komt het kabinet ook met een plan voor de volgende winter en voor volgende pandemieën.

Ongevaccineerden

Sommige mensen hebben gewetensbezwaren tegen de huidige coronavaccins, maar niet tegen zogeheten klassieke vaccins, zegt Bikker (ChristenUnie). De eerste vaccins van dat type komen in de loop van 2022 mogelijk beschikbaar, reageert De Jonge. Hij raadt ongevaccineerden aan om daar niet op te wachten.

Heel veel zwangeren zijn er niet van overtuigd geraakt dat vaccineren helpt, signaleert Kuiken (PvdA). Zij maakt zich zorgen over de gevolgen voor moeder en kind.

Communicatie

Veel partijen willen een betere communicatie over de basismaatregelen. Rutte moet volgens Agema (PVV) duidelijker uitleggen hoe mensen elkaar besmetten. In de brief van 14 december wordt het communicatiebeleid verder aangescherpt, belooft de minister-president.

De Kamer stemt op 2 december over de ingediende moties.

Zie ook