Lessen trekken uit MPA-affaire

16 november 2017, debat - Hoe heeft de overheid gehandeld in het hormoonschandaal uit 2002 en wat kunnen we daarvan leren? De Kamer debatteert met de ministers Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) en Bruins (Medische Zorg).

In 2002 zijn varkens via vervuild veevoer besmet geraakt met medroxyprogesteronacetaat (MPA). Dit hormoon zat in farmaceutisch afvalwater dat illegaal in diervoer en in sommige levensmiddelen werd verwerkt. De overheid gaf indertijd te weinig openheid van zaken en nam onvoldoende maatregelen om de voedselveiligheid te borgen, zo stelt De Correspondent.

Een ernstig schandaal dat de kwetsbaarheid van ons voedselsysteem heeft laten zien, zo omschrijft Schouten de MPA-affaire. Kan zoiets nu niet meer gebeuren? Grashoff (GroenLinks) heeft daar twijfels over, mede gezien de recente besmetting van eieren met fipronil. Daarom pleit hij voor een helder protocol over het informeren van consumenten en bedrijfsleven.

Lessen trekken

Onderzoeksjournalistiek, zoals van De Correspondent, is belangrijk om lessen te trekken voor de toekomst, betoogt De Groot (D66). Hij wil daarom de ketenaansprakelijkheid vergroten. Alle schakels moeten zorgvuldig te werk gaan, benadrukt ook Lodders (VVD).

Er is na de MPA-affaire hard gewerkt om risico's weg te nemen, benadrukt Schouten. Zo maakt de sector nu gebruik van private kwaliteitssystemen om te voorkomen dat veevoer wordt besmet. Uit dit soort incidenten wordt altijd lering getrokken, zo sluit Bruins zich daarbij aan.

Fraude is nooit te voorkomen, zegt Geurts (CDA), maar we moeten wel de rotte appels aanpakken. Hij doet daarvoor een aantal suggesties: Europese afspraken over bemonstering, verplichte melding normoverschrijdingen en persoonscertificering in bedrijven die reststromen verwerken.

Informatierecht Kamer

De Tweede Kamer moet ervan uit kunnen gaan dat zij goed wordt geïnformeerd, benadrukt Ouwehand (PvdD). Uit de reconstructie van De Correspondent valt op te maken dat dit in de MPA-affaire niet is gebeurd. Zo waren er veel meer varkens besmet dan bekend en is nooit gemeld dat het hormoon in levensmiddelen als limonade terechtkwam.

Er zijn 50.000 met MPA besmette varkens geruimd, benadrukt Schouten. Er is volgens haar destijds goed gekeken naar welke dieren wel of niet besmet waren.

De Keuringsdienst van Waren heeft in 2002 onderzocht of er met MPA besmette levensmiddelen in de handel waren gekomen, zegt Bruins. De conclusie was dat dit in Nederland niet is gebeurd en dat er geen risico was voor de volksgezondheid.

In België en Duitsland lagen er wel ijsjes en frisdrank met MPA in de schappen, aldus Futselaar (SP): had de Keuringsdienst van Waren daarvoor niet moeten waarschuwen? Tegenwoordig zou dat wel gebeuren, antwoordt Bruins.

De Kamer stemt 21 november over de ingediende motie.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk het debat terug via Debat Gemist