Kraken sociale huurwoningen in Amsterdam besproken

17 mei 2018, debat - Uitgeprocedeerde asielzoekers hebben in Amsterdam een aantal sociale huurwoningen gekraakt. De Kamer bespreekt de ontstane situatie met minister Grapperhaus (Justitie), staatssecretaris Harbers (Justitie) en minister Ollongren (Binnenlandse Zaken).

Het collectief We Are Here, een groep uitgeprocedeerde asielzoekers, kraakte in april 22 woningen in Amsterdam-Oost. De panden van woningcorporatie Ymere zouden over enkele maanden tegen de grond gaan om plaats te maken voor nieuwbouw. Mede daarom riep de Amsterdamse gemeenteraad pandeigenaren op om geen ontruimingsverzoek te doen.

De voorzieningenrechter heeft inmiddels geoordeeld dat de krakers op 1 juni vertrokken moeten zijn. Tot die tijd mogen ze in de kraakpanden blijven. Maar als het aan Koerhuis (VVD) en Van Toorenburg (CDA) ligt, worden de woningen zo snel mogelijk ontruimd.

Minister Grapperhaus acht de ontstane situatie ontoelaatbaar, maar wijst er ook op dat het Openbaar Ministerie beslist wat er in zulke gevallen gebeurt. Een minister heeft niet de bevoegdheid om woningen te ontruimen, aldus Grapperhaus: die bevoegdheid is aan het OM toebedeeld.

Amsterdamse kwestie?

Onbegrijpelijk en onacceptabel dat de linkse gemeenteraad van Amsterdam besluit om zo'n misdrijf te gedogen, vindt Koerhuis (VVD). "Mensen zijn in onze hoofdstad blijkbaar niet veilig in hun eigen huis". Hij wil dat de minister het Amsterdamse collegebesluit om het kraakverbod niet te handhaven vernietigt.

Maar volgens Van Eijs (D66) is dit een kwestie die lokaal en door het Openbaar Ministerie opgepakt moet worden. Daar is Buitenweg (GroenLinks) het mee eens. Zij vindt dat de VVD-fractie is losgezongen van de praktijk waar burgemeesters dagelijks mee te maken hebben.

Minister Ollongren benadrukt evenals minister Grapperhaus dat de primaire bevoegdheid in deze kwestie bij de lokale driehoek ligt. Volgens haar past het in de Nederlandse verhoudingen dat de nationale overheid zich niet te veel mengt in de autonomie van de lokale overheden.

Kraken en leegstand

Kraken is verboden, huurders verdienen bescherming. Waarom mogen krakers dan toch twee maanden blijven zitten?, vraagt Bisschop (SGP) zich af. Ook Van Toorenburg (CDA) noemt het onverteerbaar dat het kraakverbod in Amsterdam niet wordt gehandhaafd, want daarmee wordt het de facto uitgehold.

Maar waarom staan er eigenlijk sociale huurwoningen leeg, als er mensen zijn die meer dan tien jaar op een wachtlijst staan?, werpt Van Dijk (SP) tegen. Volgens hem is de hoge woningnood onder lage inkomens de belangrijkste reden dat er gekraakt wordt. Buitenweg (GroenLinks) vindt het heel begrijpelijk dat de gemeente Amsterdam niet gaat ontruimen voor leegstand.

Uitgeprocedeerde asielzoekers

Het kabinet maakt van het Nederlandse vreemdelingenbeleid één grote chaos, stelt Fritsma (PVV). Waarom worden illegalen zonder verblijfsvergunning niet aangepakt? Hij pleit ervoor om illegaliteit strafbaar te stellen. Staatssecretaris Harbers, die verantwoordelijk is voor het vreemdelingenbeleid, voelt echter niets voor die oplossing. Die zou indruisen tegen het kabinetsbeleid.

Ook Van Dijk (SP) wijst erop dat de regering nog steeds niet tot een sluitend beleid is gekomen voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Sommige landen willen hun onderdanen bijvoorbeeld niet terugnemen. Waarom lukt het Nederland niet om zulke mensen terug te sturen?, wil de SP-woordvoerder weten. Een land als Spanje slaagt er immers wel in. Hij pleit voor een "menswaardige en duurzame oplossing".

Terugkeer kan in de praktijk weerbarstig zijn, erkent staatssecretaris Harbers. Maar volgens hem kampen alle landen binnen de Europese Unie met het probleem dat herkomstlanden weigeren om uitgeprocedeerde asielzoekers terug te nemen, dus ook Spanje.

De Kamer stemt op dinsdag 22 mei over de ingediende moties.

zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk debatten terug via Debat Gemist