Kamer vraagt duidelijkheid over zzp-contracten
29 september 2016, debat - Kunnen we zzp'ers en hun opdrachtgevers snel meer duidelijkheid geven? Staatssecretaris Wiebes (Financiën) verzekert dat goedwillende zzp'ers en opdrachtgevers geen boete of naheffing krijgen.
De invoering van de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) moest zorgen voor meer duidelijkheid en zekerheid vooraf. Maar de wet bleek niet het einde maar het begin van de discussie, constateert Omtzigt (CDA). Veel zzp'ers en hun opdrachtgevers zijn onzeker geworden: beschouwt de Belastingdienst ons contract nou wel of niet als een schijnconstructie?
De groep die (onbewust) niet volgens de wet werkt, blijkt breder dan verwacht, stelt Wiebes. De afgelopen jaren zijn we het zicht kwijtgeraakt op wat zelfstandigheid precies is. Daarom neemt de staatssecretaris ook de tijd voor een goede invoering van de wet DBA, van 1 mei 2016 tot 1 mei 2017.
Wegnemen onzekerheid
Hoe kunnen we de ontstane onzekerheid zo snel mogelijk wegnemen, zodat zzp'ers weer opdrachten krijgen? Een groot deel voldoet aan de regels en kan gewoon aan het werk, benadrukt Wiebes.
Geef goedwillende opdrachtgevers en zzp'ers de verzekering dat ze geen boetes en naheffingen krijgen, suggereren Van Weyenberg (D66) en Schouten (ChristenUnie). Zolang de gesprekken over modelcontracten nog gaande zijn, zo reageert de staatssecretaris, is er geen risico op boetes of naheffingen.
Meldpunt
Wiebes stelt bij de Belastingdienst een meldpunt in voor knelpunten met zzp-contracten. Is dat een goed idee?
- Ziengs (VVD): meldingen maken duidelijk in welke sectoren er problemen zijn, waarop de Belastingdienst kan inspelen
- Mei Li Vos (PvdA): het geeft inzicht in hoeveel zzp'ers een probleem hebben
- Bashir (SP): het meldpunt komt veel te laat
- Omtzigt: moeten zzp'ers zelf aan de Belastingdienst doorgeven dat ze mogelijk de wet overtreden?
Hoe verder?
Hoe moet het nu verder met de Wet DBA?
- Van Dijck (PVV) en onafhankelijk Kamerlid Klein: trek de wet in, grijp terug op de VAR (verklaring arbeidsrelatie) en ga terug naar de tekentafel
- Van Weyenberg, Omtzigt en Schouten: kom met een snelle evaluatie en geef duidelijkheid voor 1 januari
- Ziengs: de wet is geen doel op zich, de conclusie kan uiteindelijk zijn dat het anders moet
Het is belangrijk dat de Belastingdienst modelovereenkomsten sneller beoordeelt, zegt onafhankelijk Kamerlid Van Vliet. De staatssecretaris vergroot de capaciteit hiervoor.
Wiebes wil de aanbevelingen van de commissie-Boot over de modelovereenkomsten afwachten. Naar verwachting komen deze in december. Dan is duidelijk wat conform de wet is en wat niet. Voor het kerstreces stuurt hij de Kamer een brief over de stand van zaken in verschillende sectoren.
Schijnconstructies
Pakt de Wet DBA schijnzelfstandigheid daadwerkelijk aan? Wiebes denkt van wel en wijst op ongewenste constructies in bijvoorbeeld de zorg. Maar Bashir betwijfelt dat: echte zelfstandigen zijn de pineut, schijnconstructies blijven ongemoeid. De wet faciliteert schijnzelfstandigheid, zo sluit Omtzigt daarbij aan.
Waarom beschouwt de Belastingdienst pakketjesbezorgers en medisch specialisten eigenlijk als zzp'er?, vraagt Vos zich af. Kennelijk omdat die zich kunnen laten vervangen, constateren Schouten en Van Dijck, die dit een slecht criterium vinden.
Muzikanten en journalisten worden in de ogen van Van Weyenberg onterecht als werknemer beschouwd. De Belastingdienst past het criterium "gezagsverhouding" in zijn ogen te streng toe: laat "ondernemerschap" zwaarder wegen.
De Kamer stemt op 4 oktober over de ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.