Kamer debatteert over realisatie prijsplafond energie

14 december 2022, begroting - De Kamer debatteert met minister Jetten (Klimaat en Energie) over een wijziging van de begroting voor het prijsplafond in verband met de hoge energieprijzen.

Om het prijsplafond voor energie op 1 januari 2023 in werking te laten treden, moeten energiebedrijven uiterlijk op 15 december 2022 een voorschot op de te verlenen subsidie krijgen. Daarom is de afgelopen tijd onder stoom en kokend water een regeling uitgewerkt, zegt minister Jetten.

Miljarden

Een "hangmat voor energiebedrijven" noemt Leijten (SP) de uitwerking van het prijsplafond. Ze pleit voor een regeling waarbij energiebedrijven niet een voorschot krijgen, maar achteraf gericht worden gefinancierd. Het gaat over "miljarden en miljarden belastinggeld", benadrukt Thijssen (PvdA), die strenge eisen aan de energiebedrijven op zijn plaats vindt.

Het voorschieten van de korting voor alle afnemers zou, gelet op de grote bedragen waarover het gaat, voor leveranciers niet mogelijk zijn, reageert Jetten. Hij vindt het ook niet gepast, aangezien het Rijk leveranciers zelf heeft gevraagd de uitvoering te verzorgen omdat de overheid hier niet in slaagde.

Dit is de grootste introductie van een vorm van sociale zekerheid in minstens twintig jaar, zegt Omtzigt. Hij vindt het problematisch dat hierbij zowel de uitvoering als het toezicht is geprivatiseerd. Het is niet de meest briljante regeling die de overheid ooit heeft bedacht, stelt Bontenbal (CDA). Toch wil hij graag dat het plafond op 1 januari kan ingaan, omdat het voor een goot aantal mensen in Nederland een oplossing biedt.

Knip

Eerder bleek dat het jaar 2023 bij de uitvoering van het prijsplafond wordt opgedeeld in een periode vóór en na iemands jaarafrekening. Als na een koude winter je jaarafrekening in april komt, kan deze enorm hoog zijn, ook al zou je met je totale jaarverbruik in 2023 uiteindelijk niet boven het plafond uitkomen, illustreert Erkens (VVD). Kan dit aan het einde van het jaar alsnog worden verrekend, vraagt hij Jetten.

Boucke (D66) vraagt of voor mensen die heel 2023 bij dezelfde energieleverancier zitten wel de volumegrenzen op jaarbasis in plaats van de vastgestelde maximale daghoeveelheden kunnen gelden.

Volgens de minister is de inschatting dat 95% van de mensen geen last van deze knip gaat ondervinden, omdat rekening wordt gehouden met een hoger verbruik in relatief koudere maanden. Een andere systematiek is in de ICT-systemen volgens de minister niet mogelijk gebleken, ook niet voor klanten die het hele jaar bij dezelfde energieleverancier blijven.

Winstmarge

De regering gaat een maximale winstmarge hanteren voor energieleveranciers. Een energiebedrijf mag niet meer winst maken dan de gemiddelde winstmarge van de afgelopen vier jaar. Van der Lee (GroenLinks) wil weten waarom bedrijven hierbij het "slechtste" jaar van de vier mogen wegstrepen.

Met een meerjarig gemiddelde is de marge zo representatief mogelijk, reageert Jetten. Het verschilt volgens hem per bedrijf heel erg welk jaar een goed en welk een slecht jaar was. Om recht te doen aan deze bedrijfsspecifieke situaties, kan één jaar worden weggelaten bij de berekening.

Specifieke groepen

Huishoudens worden afgescheept met een prijsplafond dat aan alle kanten rammelt, stelt Kops (PVV). Hij benadrukt dat met deze regeling nog steeds 430.000 mensen betalingsproblemen riskeren.

Mensen met een blokaansluiting, die dus samen met anderen een gas- of stroomaansluiting delen, kunnen geen gebruik maken van het plafond. Dit gaat om 700.000 huishoudens, benadrukt Grinwis (ChristenUnie). Wanneer krijgt deze groep uitsluitsel? Van der Plas (BBB) wil ook duidelijkheid hierover. "We dimdammen hier al maanden over en mensen zijn intussen wanhopig", zegt ze.

Vrijdag 16 december ontvangt de Kamer een brief over de uitwerking van de regeling voor mensen met een blokaansluiting, zegt de minister. Deze kan volgens hem niet meer ingaan op 1 januari, maar zal later met terugwerkende kracht worden toegepast.

De Kamer debatteerde eerder over het wetsvoorstel voor het prijsplafond. De Kamer stemt op 15 december over de suppletoire begroting en de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook