Kamer bespreekt ontwikkelingen coronavirus

20 mei 2020, debat - Het kabinet laat de strakke coronateugels steeds iets verder vieren. De Kamer bespreekt de nieuwste maatregelen met premier Rutte en de ministers De Jonge (Volksgezondheid) en Van Rijn (Medische Zorg).

De samenleving gaat weer wat verder van het slot. Gisteren presenteerde het kabinet een reeks nieuwe versoepelingen van de strenge maatregelen die bedoeld waren om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Zo mogen horeca, bioscopen en theaters vanaf 1 juni de deuren weer openen, onder strikte voorwaarden. Een dag later gaan ook de middelbare scholen weer beperkt van start. Afstand houden blijft wel geboden.

Het kabinet kondigde op 19 mei de langzame terugkeer naar onze vrijheid aan waar we allemaal naar gesnakt hebben, zo vat Jetten (D66) de persconferentie samen. Volgens Dijkhoff (VVD) is het nu zaak om waakzaam te blijven en controle te houden. Tot we een vaccin hebben, blijft er volgens hem sprake van een "macabere dans met het virus": een stap naar voren en weer een stap terug.

Verdeeldheid over versoepelingen

Gaat het kabinet te snel of juist te langzaam? Daarover zijn de meningen verdeeld.

Heerma (CDA) proeft in de samenleving ongeduld én ongemak: we willen weer aan de slag, maar twijfelen ook wat de gevolgen zullen zijn. Hij bepleit daarom maximale controle door middel van testen en bron- en contactonderzoek.

Volgens Baudet (FvD) komt de economie veel te traag op gang. Morgen is het Hemelvaartsdag en wordt het heerlijk weer, redeneert hij, gooi dus alle winkels, horeca en terrassen open, en gun horecaondernemers wat extra omzet. Van Haga vindt de maatregelen "asymmetrisch en daardoor willekeurig": waarom mogen mensen wel in de rij staan bij de IKEA, maar niet naar de sportschool?

Gaan we niet te snel? Pas na twee weken weet je welk effect een versoepeling heeft, waarschuwt Ouwehand (PvdD). Zorgmedewerkers vrezen volgens haar dat ze een tweede golf niet aankunnen. Staat de volksgezondheid wel echt voorop?

Het kabinet vaart volgens Rutte bij alle beslissingen in de coronacrisis op het kompas van de deskundigen van het Outbreak Management Team. Daarnaast wordt ook steeds een politieke weging gemaakt: kan het? Wat zijn de risico's? Daarbij zoekt het kabinet "de balans tussen vrijheid en verantwoordelijkheid".

Strategie

Wat is de strategie van de regering om de coronacrisis aan te pakken? Dat is mij en vele Nederlanders niet duidelijk, zegt Azarkan (DENK). Willen we maximaal controleren of het virus elimineren?

Ook Asscher (PvdA) bespeurt "een zwalkende strategie". Waarom onderbouwt het kabinet zijn keuzes niet beter? Zijn advies: zet in op testen, isoleren en quarantaine, en laat GGD's alle contacten van coronapatiënten opsporen en waarschuwen voor besmetting. Van Brenk (50PLUS) vraagt zich af of de GGD's straks voldoende capaciteit hebben om iedereen te testen. Vindt er daarbij geen triage plaats?

Het kabinet ontwikkelt een dashboard om te monitoren of we grip blijven houden op het virus. Cijfers als het aantal besmettingen en het aantal ziekenhuisopnames spelen daarin een rol. Klaver (GroenLinks) wil meer duidelijkheid over de cijfers. Wat is het streefgetal? Hoeveel besmettingen zijn nog acceptabel? En wanneer ga je over tot extra maatregelen?

Kijk eens naar Taiwan, zegt Krol (GKVK). Zodra er een uitbraak dreigde, werden daar volop mondkapjes ingezet en werd er uitgebreid getest. Massabijeenkomsten werden afgeblazen. Mensen konden gewoon naar buiten blijven gaan, maar toch vielen er in Taiwan slechts vijf doden. We kunnen dus veel van de Taiwanese aanpak leren, meent Krol.

De Jonge hoopt op basis van de dashboardgegevens steeds meer te leren over het gedrag van het virus, zodat het beter voorspelbaar wordt. Maar het virus helemaal indammen zal niet lukken, waarschuwt de minister: de meeste besmettingen spelen zich onder de radar af. Dat komt doordat veel mensen zulke milde klachten hebben dat ze helemaal niet merken dat ze besmet zijn.

Persoonlijke beschermingsmiddelen

Als je in de zorg werkt, wil je geen corona krijgen. Je wilt ook patiënten niet besmetten. Daarom is het belangrijk dat er voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen zijn, zoals handschoenen en gecertificeerde mondkapjes. Maar volgens een peiling van de FNV zou 60% van de medewerkers in de thuiszorg en verpleeghuizen nog steeds niet beschermd aan het werk kunnen.

Marijnissen (SP) noemt het tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen "de schandvlek van de regering" in de corona-aanpak. Waarom is dat niet beter geregeld? "Een totale wanprestatie", vindt Wilders (PVV). Volgens hem had dit allang geregeld moeten zijn.

Minister Van Rijn (Medische Zorg) wijst erop dat de wereldwijde vraag naar beschermingsmiddelen geëxplodeerd is terwijl de productie is ingestort. Maar inmiddels zijn er voldoende middelen om aan de vraag van zorginstellingen te voldoen, stelt hij. Voor een juiste distributie van de schaarse middelen ontwikkelt Van Rijn nu richtlijnen in overleg met de bonden. Want wie echt beschermingsmiddelen nodig heeft, moet ze volgens de minister ook krijgen.

Kerkdiensten

Musea, theaters, restaurants, cafés: ze komen allemaal aan de orde in de laatste kabinetsbrief over coronamaatregelen. Maar Van der Staaij (SGP) leest tot zijn teleurstelling geen woord over de kerken. Kerkgangers missen volgens hem de ontmoeting. Waarom mag een kerk met 2.000 zitplaatsen niet meer dan 30 bezoekers ontvangen? Kun je de ruimte niet slimmer benutten?

Kerken vervullen een belangrijke rol in de samenleving, stelt Segers (ChristenUnie). Ze brengen elke zondag meer mensen op de been dan het betaald voetbal. Hij doet daarom een oproep aan het kabinet: ga met kerken en religieuze organisaties om tafel en maak afspraken over maatwerk, zoals dat ook met de horeca gedaan is.

Rutte wijst erop dat vanaf 1 juli hopelijk een hoger maximum van 100 bezoekers geldt, wat ook perspectief biedt voor de kerken. Maar van maatwerk is volgens de minister-president ook in andere sectoren geen sprake: ook in de horeca of in theaters mogen straks maximaal 30 mensen naar binnen en is anderhalve meter afstand geboden. Die randvoorwaarden gelden voor iedereen.

De Kamer stemt 26 mei over de ingediende moties.

Zie ook: