Internationale veiligheid bepaalt Defensiebegroting

13 november 2014, begroting - De "gordel van instabiliteit" rond Europa zorgt voor een andere blik op de begroting van minister Hennis (Defensie). Na jaren van bezuinigingen komt er geld bij.

Onrust in Noord-Afrika. Opstand in Oost-Oekraïne. Oorlog in Syrië. De wereld is er niet veiliger op geworden, stelt Hennis vast. Segers (ChristenUnie) betoogt dat we in een onzekere wereld leven. Defensie is geen keuze maar een noodzaak, benadrukt Vuijk (VVD). Onze vrijheid is niet vanzelfsprekend, zegt Eijsink (PvdA). Een Kamermeerderheid is het er dan ook mee eens dat Defensie er in 2015 100 miljoen bij krijgt. Een trendbreuk, aldus de minister, waarmee knelpunten bij materieel en personeel kunnen worden aangepakt.

Meer ambities gaan samen met meer geld

"Defensie presteert op de toppen van haar kunnen." Hennis maakt duidelijk dat de krijgsmacht geen extra taken kan uitvoeren met het bestaande budget. Gezien de eerdere bezuinigingen stellen Segers en Eijsink dat de Defensieorganisatie behoefte heeft aan financiële zekerheid voor de komende jaren. Ambities en middelen moeten op elkaar aansluiten, zegt Knops (CDA). Vuijk wil "doorgaan op de ingeslagen weg". Maar in het licht van het "waterige economische zonnetje" komen er niet ineens miljarden bij, waarschuwt de minister. In 2015 zal de regering zich herbezinnen op de Defensietaken en de bijbehorende middelen.

Vragen over buitenlandse missies

Een aantal woordvoerders zet vraagtekens bij het grote aantal missies waaraan de krijgsmacht deelneemt. Van Dijk (SP) twijfelt aan de effectiviteit. De Roon (PVV) vindt dat er te veel gevraagd wordt van het personeel. Van Ojik (GroenLinks) stelt dat er te weinig aandacht is voor de samenhang met diplomatie en ontwikkelingssamenwerking. De naar het buitenland uitgezonden militairen doen "fantastisch werk", zegt Hennis. Zij wijst er verder op dat het geld voor missies niet komt uit de Defensiebegroting.

Investeringen in materieel moeten omhoog

De bezuinigingen van de afgelopen jaren zijn ten koste gegaan van het materieel. Het gevolg is onder andere dat onderhoud is verwaarloosd en dat er te weinig reserveonderdelen zijn. De minister wil die situatie verbeteren. Het streefpercentage voor materieeluitgaven, 20% van de begroting, wordt komend jaar echter nog niet gehaald. Günal (PvdA) en Hachchi (D66) willen weten wanneer de inzetbaarheid van het materieel weer op orde is. Het liefst morgen, reageert Hennis, maar het slijt wel door de missies. In reactie op Dijkgraaf (SGP) zegt zij toe het bestaande materieel niet te snel in de uitverkoop te doen.

Meer militaire samenwerking in Europa

Defensiesamenwerking tussen Europese landen kan de efficiëntie en effectiviteit vergroten, benadrukken Eijsink en Hachchi. Nederland heeft een leidende rol in internationale militaire samenwerking, zegt Hennis, maar is daarbij afhankelijk van andere landen. Dat blijkt ook uit de bezuinigingen van de nieuwe Belgische regering op de marine, zegt Knops, die pleit voor hardere afspraken. Segers vreest dat meer samenwerking met andere landen de soevereiniteit aantast: het parlement moet de zeggenschap houden over het uitzenden van militairen.

De Kamer debatteerde eerder op 12 november over de Defensiebegroting. Zij stemt op 18 november over de ingediende moties. Over de begroting wordt op een later moment gestemd.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.