Initiatiefwetsvoorstel vuurwerkverbod voor consumenten
19 februari 2025, initiatiefwetsvoorstel - Klaver (GroenLinks-PvdA) en Ouwehand (PvdD) willen het afsteken van vuurwerk door consumenten verbieden. Staatssecretaris Jansen (Infrastructuur en Waterstaat) en minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) adviseren namens de regering neutraal over hun initiatiefwetsvoorstel.
Vuurwerk leidt tot veel gewonden, betoogt Klaver, en wordt bovendien ingezet als wapen tegen hulpverleners, met name tijdens de jaarwisseling. De bedoeling is dat het wetsvoorstel zorgt voor een veilige jaarwisseling.
Huisdieren kruipen in doodsangst onder de tafel, dieren in het weiland schrikken en vogels vliegen bang weg, zegt Ouwehand. Maar ook voor mensen met een longaandoening is de jaarwisseling geen feest, vanwege de grote hoeveelheden fijnstof. Bovendien worden water en bodem flink vervuild door het afgestoken vuurwerk.
Traditie
Een groot deel van Nederland wordt een traditie afgenomen omdat het een kleine groep zich misdraagt, betoogt Van der Plas (BBB). Het probleem is volgens haar niet het legale vuurwerk maar het illegale, zware vuurwerk.
Is het echt nodig om al het vuurwerk te verbieden voor consumenten? Van Nispen (SP) zegt dat bijvoorbeeld sierfonteinen geen of nauwelijks slachtoffers maken en niet door relschoppers gebruikt kunnen worden als wapen.
De politie kan in veel gevallen geen onderscheid maken tussen legaal en illegaal vuurwerk, zegt Klaver, dus het is beter om zo min mogelijk uitzonderingen te maken. Hij wil toe naar een nieuwe traditie, waarbij op een veilige manier vuurwerk op een centrale plek wordt afgestoken door gemeenten. Als de wettelijke norm wordt aangepast, zal dat volgens Ouwehand uiteindelijk ook de sociale norm veranderen.
Handhaving en toezicht
Bruyning (NSC) voert aan dat een totaalverbod ervoor zorgt dat nu legaal vuurwerk illegaal wordt. Als dit in het illegale circuit verdwijnt, is er geen toezicht meer op, bijvoorbeeld op een veilige opslag. Ontstaan er zo niet juist meer problemen?
Negen van de tien keer gaat het bij ongeregeldheden om vuurwerk dat nu al illegaal is, zegt Boutkan (PVV). Hij betwijfelt daarom of een totaalverbod gaat helpen om rellen te voorkomen. Van der Werf (D66) denkt wel dat het een bijdrage gaat leveren, maar er is volgens haar meer nodig. Bijvoorbeeld een campagne om wangedrag te ontmoedigen.
Klaver benadrukt dat ook legaal vuurwerk wordt gebruikt tegen hulpverleners. Een verbod voor consumenten kan de handhaving volgens hem helpen. Het maakt de situatie overzichtelijker, zegt Ouwehand, wat het voor de politie eenvoudiger maakt om op te treden.
El Abassi (DENK) is niet per se voor een vuurwerkverbod, maar het is voor hem wel belangrijk dat de situatie rond de jaarwisseling veilig is. De politie zegt dat het vuurwerkverbod een noodzakelijke stap is om de problemen op te lossen, benadrukt Kostić (PvdD).
Er is nog geen uitvoeringstoets gedaan door de politie, zegt minister Van Weel. Als het draagvlak voor een verbod ontbreekt, maakt dat de handhaving volgens hem lastig en is er meer politiecapaciteit nodig.
Lokale ontheffing
Bikker (ChristenUnie), Stoffer (Stoffer) en Boswijk (CDA) begrijpen de wens om te komen tot een vuurwerkverbod, maar vinden wel dat de burgemeester onder voorwaarden een ontheffing moet kunnen verlenen van de regel dat alleen "personen met gespecialiseerde kennis" vuurwerk mogen afsteken. Ze denken daarbij aan dorps- en wijkverenigingen die op een centrale plek vuurwerk afsteken.
Uitzonderingen maken de handhaving ingewikkelder, zegt Klaver: lokale vuurwerkverboden blijken in de praktijk bijvoorbeeld niet te werken. Maar hij heeft desondanks begrip voor de wens om ruimte te bieden aan lokale gemeenschappen. Belangrijk is dan wel om de inkoop van vuurwerk goed te regelen.
Compensatie
De vuurwerkbranche verkeert al jaren in grote onzekerheid, zegt Michon (VVD). Hoe worden ondernemers gecompenseerd voor een in te stellen verbod? Ook Klaver wil dat er een goede compensatieregeling komt. Zijn inschatting is dat er zo'n 150 miljoen nodig is, verdeeld over vijf jaar.
Een snelle invoering van een vuurwerkverbod brengt hoge kosten met zich mee, zegt staatssecretaris Jansen, ook omdat bestaande voorraden dan vernietigd moeten worden. Hij probeert de precieze kosten in kaart te brengen. Gabriëls (GroenLinks-PvdA) en andere woordvoerders sporen hem aan om die cijfers zo snel mogelijk te leveren.
De eerste termijn van de woordvoerders vond plaats op 8 juni 2022. Het debat over het initiatiefwetsvoorstel gaat op een later moment verder met de tweede termijn van de Kamer.
Zie ook
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct