Initiatiefwetsvoorstel om de huren in 2025 te bevriezen
23 april 2025, initiatiefwetsvoorstel - De Hoop (GroenLinks-PvdA) stelt voor om de huren in 2025 niet te laten stijgen. Minister Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) adviseert de Kamer over dit voorstel en gaat ook in op het plan van de coalitie voor huurbevriezing.
Met zijn wetsvoorstel wil De Hoop de sociale huur, middenhuur en huren in de vrije sector in 2025 bevriezen, omdat een derde van de huishoudens door stijgende woonlasten en energiekosten moeite heeft om de rekeningen te betalen. De coalitie besloot bij de onderhandelingen over de Voorjaarsnota de sociale huren in zowel 2025 als 2026 te bevriezen. Het is nu wel duidelijk dat de huurbevriezing er komt, zegt De Hoop, dus het is aan de Kamer om het beste voorstel te kiezen.
Compensatie woningcorporaties
De Hoop wil de misgelopen huurinkomsten voor woningcorporaties compenseren door de vennootschapsbelasting voor hen af te schaffen. De coalitieplannen voorzien niet in een dergelijke compensatie. Keijzer gaat met de corporaties in gesprek over de gevolgen van de coalitieplannen en eventuele compensatie. Elke corporatie die daardoor te weinig middelen heeft, zal een eigen afweging maken over wat wel en niet kan doorgaan, verwacht ze.
Door de huurplannen van de coalitie worden de corporaties uitgeknepen, zegt Beckerman (SP). Zij omarmt het voorstel van De Hoop, omdat dit "samenhangende pakket" onder andere een tegemoetkoming voor woningcorporaties regelt.
Vijlbrief (D66) spreekt over een "lelijke coalitiedeal" die een streep zet door zo'n 150.000 nieuwe huurwoningen. Hij betwijfelt ook of De Hoops voorstel gaat leiden tot de bouw en verduurzaming van sociale huurwoningen, omdat niet is vastgelegd dat de compensatie daaraan besteed moet worden.
De compensatie voor woningcorporaties in mijn plan is structureel, zegt De Hoop. Alle winsten die corporaties overhouden dienen zij te investeren in nieuwe woningen of het verbeteren van de woningvoorraad.
Effectiviteit
Huurbevriezing is geen effectief middel om de bestaanszekerheid te verbeteren, vindt Boswijk (CDA), onder andere omdat inkomens momenteel harder stijgen dan de huren. Hij is ertegen dat De Hoop de huurbevriezing wil financieren door de belasting voor Nederlandse bedrijven te verhogen.
De huren bevriezen drukt de inflatie, zegt El Abassi (DENK), omdat stijgende huren daar een belangrijke factor in zijn. Het is volgens hem dus "niet alleen sociaal, maar ook macro-economisch verstandig".
Grinwis (ChristenUnie) vreest de gevolgen van huurbevriezingen, omdat daardoor de bouw van betaalbare woningen kan stilvallen. Hij pleit voor een "slimme huurbevriezing" door de huurtoeslag structureel te verhogen. Huurders buiten het sociale segment komen niet in aanmerking komen voor huurtoeslag, schetst De Hoop, maar zijn wel een groot deel van hun inkomen kwijt aan huur. Het is volgens hem lastig om voor deze groep gerichte maatregelen te nemen.
Middenhuur en vrije sector
Het lijkt goed nieuws dat de coalitie de huren wil bevriezen, zegt Stultiens (GroenLinks-PvdA), maar volgens hem gebeurt dat op een asociale manier. Hij noemt het voorstel van De Hoop "de sociale variant", omdat het ook de huren in de vrije sector bevriest.
Wijen (BBB) denkt dat een generieke bevriezing van particuliere huren het investeringsklimaat kapotmaakt, mede omdat private verhuurders onvoldoende rendement kunnen behalen. Er moet ruimte zijn voor redelijke huurstijgingen, vindt De Groot (VVD), want dat zorgt voor nieuwbouw. Investeerders als pensioenfondsen moeten het inkomensverlies bij middenhuur en vrijesectorhuur nu zelf oplossen, stelt hij. Waarom compenseert de initiatiefnemer de corporaties wel en particuliere verhuurders niet, vraagt Boomsma (NSC) zich af.
Particuliere investeringen komen vooral van institutionele beleggers, zegt De Hoop. Hij erkent dat een jaar geen huurverhoging een effect heeft op hun bereidheid te investeren, maar benadrukt dat zij de afgelopen jaren goed hebben verdiend door hoge huurstijgingen. Kleine particuliere verhuurders kopen vooral bestaande woningen op en bouwen niet zelf. Daarom hoeven zij volgens De Hoop niet te worden gecompenseerd.
De tegemoetkoming in het wetsvoorstel rammelt, vindt minister Keijzer, omdat die alleen gegeven wordt aan corporaties. Door de huur te bevriezen grijp je in op het eigendomsrecht van de verhuurder, legt zij uit, en dat levert problemen op. Daarom ontraadt zij het initiatiefvoorstel van De Hoop.
Oorzaken wooncrisis
Linkse partijen zoals die van de initiatiefnemer hebben sociale huurders "jarenlang in de steek gelaten en opgezadeld met allerlei problemen", stelt Mooiman (PVV), bijvoorbeeld door massa-immigratie en verduurzamingseisen. Hij houdt deze partijen verantwoordelijk voor de huidige wooncrisis en hoge prijzen.
De Kamer stemt op 24 april over het initiatiefwetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct