Initiatiefwetsvoorstel financiële defensieverplichtingen
8 oktober 2024, initiatiefwetsvoorstel - De Kamer debatteert over een initiatiefwet van Kamerleden die de NAVO-norm van 2% voor de defensie-uitgaven wettelijk vastlegt.
Nederland voldeed jarenlang niet aan de eis van de NAVO om ten minste 2% van de begroting te besteden aan defensie. Nu vrede en veiligheid in de wereld onder druk staan, is er binnen de Kamer brede steun om te investeren in de krijgsmacht. Van Dijk (SGP), Van der Wal (VVD), Boswijk (CDA), Dassen (Volt), Van Dijk (NSC), Paternotte (D66), Eerdmans (JA21) en Ceder (ChristenUnie) hebben daarom een wetsvoorstel voorbereid dat de uitgavennorm vastlegt. Zo moet er langdurige financiële zekerheid komen.
Te lang bezuinigd
De SGP-fractie verzet zich al jaren tegen drastische bezuinigingen op Defensie, benadrukt Stoffer (SGP). Je zou de bezuinigingen van de afgelopen 30 jaar "een historische vergissing" kunnen noemen, stelt hij. De krijgsmacht kan nu niet haar kerntaak uitvoeren: het Koninkrijk beschermen.
De geschiedenis laat volgens Pool (PVV) zien dat bezuinigingen keer op keer duur betaald worden. Hij vindt dat het Nederlandse volk een krijgsmacht verdient die in staat is de vrijheid en de veiligheid te beschermen.
Dreiging in de wereld
De wereld is momenteel vol brandhaarden, zegt Van der Werf (D66). De vrede op ons continent waarmee we zijn opgegroeid, is geen vanzelfsprekendheid. En de dreiging van landen als Rusland blijft niet beperkt tot het buitenland. Dat vraagt wat haar betreft om structurele investeringen in de krijgsmacht.
Van der Burg (VVD) zegt dat we op een wrede manier zijn wakker geschud door de oorlog in Oekraïne. We hebben onze taken op dit gebied in de afgelopen jaren verwaarloosd, maar met het wetsvoorstel geven we als parlement een duidelijk signaal af, denkt hij.
Zekerheid op de lange termijn
De investeringen nemen sinds 2014 gelukkig weer wat toe, stelt Krul (CDA) vast. Maar het risico blijft bestaan dat Defensie bij nieuwe bezuinigingen weer het kind van de rekening wordt. Daarom vindt hij dat de norm wettelijk moet worden vastgelegd, zodat er in de toekomst ook geïnvesteerd blijft worden. Helder (BBB) "deelt alle beweegredenen" van de initiatiefnemers en is daarom ook een voorstander van het wettelijk verankeren van de norm.
De politieke wil om te investeren in defensie wordt breed gedragen, ziet Nordkamp (GroenLinks-PvdA). Maar hij vraagt zich af of dit wetsvoorstel daarvoor het juiste middel is. Een wettelijke norm kan eenvoudig aangepast worden, stelt hij. We moeten ons gewoon houden aan internationale afspraken en ervoor zorgen dat de krijgsmacht de grondwettelijke taken kan uitvoeren, betoogt hij, ook als dat meer kost.
Samen optrekken in Europa
Waarschuwingen van Trump over de achterblijvende defensie-uitgaven van NAVO-landen hebben ons met de neus op de feiten gedrukt, ziet Kahraman (NSC). Maar investeren is volgens hem ook zoeken naar manieren om de krachten in Europa te versterken. Hij is ervan overtuigd dat we alleen samen geopolitiek tegenwicht kunnen bieden tegen Rusland en China.
Koekkoek (Volt) is ook groot voorstander van een stevige Europese pijler binnen de NAVO. We kunnen het ons als Europa niet veroorloven om in de NAVO afhankelijk te blijven van de VS, zegt zij. Ze waarschuwt dat de investeringen in Europa al jaren achterlopen op die in de VS, Rusland en China.
Ontwikkelingssamenwerking
Bikker (ChristenUnie) ziet in het wetsvoorstel een belangrijke stap in het herstel van de krijgsmacht. Ze benadrukt dat ook ontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulp de internationale vrede en veiligheid bevorderen. Moet er daarom niet ook een wettelijke norm voor ontwikkelingssamenwerking vastgelegd worden?
Het debat over het initiatiefwetsvoorstel wordt op een later moment voortgezet met de reactie van de initiatiefnemers en minister Brekelmans (Defensie) op de inbreng van de Kamer.
Zie ook
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct