Initiatiefwetsvoorstel afschaffen verplichte minimale beraadtermijn abortus

27 januari 2022, initiatiefwetsvoorstel - Paternotte (D66), Kuiken (PvdA), Ellemeet (GroenLinks) en Tellegen (VVD) willen de verplichte beraadtermijn bij abortus van minimaal vijf dagen uit de wet halen. De Kamer debatteert over hun initiatiefwetsvoorstel.

In de wet staat nu dat een verplichte minimale beraadtermijn van vijf dagen in acht moet worden voordat een zwangerschap mag worden afgebroken. Volgens de initiatiefnemers blijkt uit onderzoek dat vrouwen en artsen ook zonder zo'n verplichte termijn in staat zijn om een weloverwogen en zorgvuldig besluit te nemen. Ze kunnen in overleg bepalen welke bedenktijd nodig is.

Steun

Paternalistisch, betuttelend en onnodig. Zo typeert Paulusma (D66) de verplichte bedenktijd. Het initiatiefwetsvoorstel draagt bij aan de autonomie en keuzevrijheid van vrouwen en zorgt ervoor dat ze serieus worden genomen in hun overweging om een zwangerschap af te breken.

Het is logisch dat een vrouw samen met de arts kan gaan bepalen hoelang de beraadtermijn is, zegt Westerveld (GroenLinks). Een verplichting is in haar ogen betuttelend en vervelend voor vrouwen. Ze gaat ervan uit dat abortusartsen hun werk zorgvuldig doen en nagaan of een vrouw echt een abortus wil.

Zij beslist. Dit is voor Ploumen (PvdA) het uitgangspunt bij een ongewenste zwangerschap. En dat geldt ook voor de lengte van de beraadtermijn. Het initiatiefwetsvoorstel verbetert in haar ogen de zorg voor vrouwen in een moeilijke positie.

Een vrouw moet kunnen beslissen over haar eigen baarmoeder, zegt Gündogan (Volt). Zij steunt het initiatiefwetsvoorstel en wil dat abortus helemaal wordt geschrapt uit het Wetboek van Strafrecht.

Het schrappen van de verplichte bedenktermijn betekent niet dat er geen zorgvuldige beslissing wordt genomen, beklemtoont Hermans (VVD). In haar ogen zitten er voldoende waarborgen in de wet om het ongeboren leven te beschermen.

Ook Hijink (SP) steunt het schrappen van de verplichte beraadtermijn van vijf dagen, maar hij hecht wel aan zorgvuldigheid. Artsen en zorgverleners moeten voldoende ruimte en tijd krijgen om het gesprek met vrouwen te voeren.

Kritiek en bedenkingen

Het initiatiefwetsvoorstel gaat uit van de autonomie van vrouwen, stelt Stoffer (SGP) vast, maar uit onderzoek blijkt dat een abortus vaak geen eigen keuze is en dat vrouwen onder druk worden gezet, bijvoorbeeld door familie. Het schrappen van de verplichte bedenktermijn doet in zijn ogen afbreuk aan de bescherming van het ongeboren leven.

In de abortuswetgeving zit een balans tussen de autonomie van de vrouw en bescherming van het ongeboren leven, benadrukt Bikker (ChristenUnie). Zij vreest dat dit laatste in het initiatiefwetsvoorstel onvoldoende meeweegt. De beraadtermijn is in haar ogen vooral belangrijk voor kwetsbare vrouwen, die onder druk worden gezet door hun omgeving of sociaal-economische problemen hebben.

Ook Palland (CDA) hecht aan de vaste beraadtermijn. Die draagt bij aan zorgvuldigheid en biedt met name kwetsbare vrouwen de mogelijkheid om hulp te zoeken en zo tot een weloverwogen besluit te komen. Waarom is niet gekozen voor een vaste beraadtermijn waarvan in overleg kan worden afgeweken?

Van der Plas (BBB) worstelt met het onderwerp. Over abortus mag volgens haar niet te licht worden gedacht. Vrouwen kunnen op een later moment last krijgen van een beslissing tot abortus. Zij is niet overtuigd van de meerwaarde van het initiatiefwetsvoorstel.

Echoscopie

Een abortus is een tragedie, vindt Van Houwelingen (FVD), en zou eigenlijk alleen mogen plaatsvinden in het geval van verkrachting, incest, levensgevaar voor de moeder of ernstige afwijkingen bij het kind. Hij stelt voor om in andere gevallen de moeder verplicht een echoscopie te laten bekijken bij een zwangerschap van langer dan tien weken.

Het debat gaat op 2 februari verder met de reactie van de initiatiefnemers en minister Kuipers (Volksgezondheid) op de inbreng van de Kamer.

Zie ook: