Implementatiewet over toereikende minimumlonen
2 oktober 2024, wetsvoorstel - De Kamer debatteert met minister Van Hijum (Sociale Zaken) over een voorstel om een EU-richtlijn over het minimumloon om te zetten in Nederlandse wetgeving.
De Europese Unie wil waarborgen dat werknemers voldoende loon ontvangen om in hun basisbehoeften te voorzien, zoals voedsel, huisvesting en gezondheidszorg. Het doel is om de arbeidsvoorwaarden te verbeteren en de loonongelijkheid in de EU te verminderen. Het kabinet geeft met een wijziging van de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag uitvoering aan de richtlijn.
Criteria minimumloon
Wanneer is het minimumloon toereikend? Landen moeten hiervoor van de richtlijn criteria opstellen. Het kabinet gebruikt de volgende twee criteria:
- het netto besteedbare inkomen van voltijds werkende minimumloonverdieners moet gemiddeld 128% van de kosten voor levensonderhoud zijn
- het bruto wettelijk minimumloon moet 50% van het mediane loon bedragen
Waarom kiest het kabinet voor deze criteria, vraagt Saris (NSC).
De criteria van 128% en 50% passen binnen het huidige stelsel van inkomensherverdeling, reageert de minister. Een evaluatie toont aan dat de meeste minimumloonverdieners kunnen rondkomen, maar dit komt ook door aanvullende toeslagen en heffingskortingen. Verder is het mediane loon in Nederland hoog in vergelijking met andere EU-landen.
Patijn (GroenLinks-PvdA) noemt de wet "ambitieloos". Zij stelt voor het minimumloon te verhogen tot 60% van het mediane loon, naar €16 per uur. Een dergelijke abrupte verhoging is onverstandig, vindt de minister. Die heeft ook invloed op toeslagen en belastingen en gaat ten koste van de werkgelegenheid.
Jeugdloon
In Nederland geldt een minimumjeugdloon voor werknemers van 15 tot en met 20 jaar. Een 18-jarige krijgt maar de helft van het loon van iemand van 21, terwijl die geen halve rekeningen krijgt, stelt Van Kent (SP). Hij pleit voor afschaffing van het minimumjeugdloon vanaf 18 jaar.
Het kabinet ziet het minimumjeugdloon als middel om jongeren aan te moedigen langer onderwijs te volgen in plaats van vroeg te gaan werken, benadrukt de minister. Het kabinet start wel een verkenning om een balans te vinden tussen twee doelen: bestaanszekerheid bieden aan jongeren die afhankelijk zijn van het minimumloon, en onderwijsdeelname stimuleren om hun arbeidsmarktpositie te verbeteren.
Invloed EU
Nederland mag de hoogte van het minimumloon zelf blijven bepalen, maar ook indirecte invloed van de EU op dit gebied is onwenselijk, betoogt Flach (SGP). Europa zou zich hier niet mee moeten bemoeien, oordeelt Aartsen (VVD). De richtlijn voegt volgens hem ook meer bureaucratie toe. Nederland is namelijk verplicht verslag uit te brengen over de toepassing van de richtlijn.
Sociaal beleid kan volgens de minister niet alleen nationaal worden vormgegeven. Europa vormt één arbeidsmarkt. En Europese samenwerking is essentieel voor het aanpakken van problemen zoals arbeidsuitbuiting en oneerlijke concurrentie. Werkgevers moeten zich ook houden aan wettelijke minimumlonen en cao's.
De Kamer stemt op 8 oktober over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct