Groningen: minder gaswinning, betere schadeafhandeling
20 april 2017, Debat - Op 1 oktober gaat de gaskraan 10% verder dicht, heeft minister Kamp (Economische Zaken) besloten. De Kamer is blij dat er een nieuw schadeafhandelingsprotocol komt, maar ook bezorgd over het draagvlak.
De gaswinning veroorzaakt de recente toename van het aantal aardbevingen in Groningen. Dat stelt het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). Kamp volgt het advies van de toezichthouder en draait per 1 oktober de gaskraan 10% verder dicht.
Bosman (VVD) prijst de minister voor de verlaging van het productieplafond "nog voordat de grenswaarden zijn bereikt". Toch vraagt hij net als Van Tongeren (GroenLinks): waarom niet per direct maar pas op 1 oktober?
Bij Loppersum had de winning al volledig gestopt moeten zijn, zegt Bruins (ChristenUnie). Hij wijst op een eerdere uitspraak van de Raad van State daarover. De minimale winning van 1 miljard kuub is nodig om de productieputten open te houden, antwoordt Kamp. Dat is veilig, volgens hem.
Leveringszekerheid
Vorig jaar stelde het kabinet dat 24 miljard kuub per jaar het absolute minimum was om de leveringszekerheid van gas te garanderen. Nu blijkt 21,6 miljard kuub genoeg te zijn. Hoe kan dat ineens?, vragen Mulder (CDA), Van Veldhoven (D66) en Wassenberg (PvdD).
Het lagere winningsniveau volgt uit tussentijdse berekeningen van Gasunie Transport Services, zegt Kamp. Ook is er minder Gronings gas nodig omdat stikstoffabrieken nu continu worden ingezet. Deze maken hoogcalorisch gas uit bijvoorbeeld Rusland geschikt voor het West-Europese gasnet.
Schadeafhandeling
Er was veel kritiek op de betrokkenheid en de rol van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) bij de afhandeling van aardbevingsschade. Er zou te weinig en te laat worden gecompenseerd. Daarom stelt de Nationaal Coördinator Groningen een nieuw protocol op.
Mensen zitten te lang in onzekerheid en te veel geld (58%) blijft hangen in het huidige schadeafhandelingssysteem, vindt Kamp. Mede daarom verdwijnt de mogelijkheid om een second opinion te vragen over een schadeschatting. Onverstandig, vindt Graus (PVV).
Beckerman (SP) wijst erop dat belangenorganisaties Groninger Bodembeweging en Groninger Gasberaad niet meer willen meepraten over de ontwikkeling van een nieuw schadeafhandelingsprotocol. Hoe gaat de minister die partijen weer aan tafel krijgen?
Kamp begrijpt en betreurt het "gestolde wantrouwen" van de Groningers. Daarom doet hij zijn best om de belangenorganisaties weer aan tafel te krijgen.
Verschillende petten
De leveringszekerheid, de veiligheid van de bewoners en de gasbaten; het ministerie van EZ is daar allemaal verantwoordelijk voor. Dat is vreemd, want het gaat om tegenstrijdige belangen, constateert Wassenberg. Ook Nijboer (PvdA) vindt dat de taken bij verschillende ministeries moeten worden ondergebracht.
Het is logisch dat het verstrekken van de vergunning en het waarborgen van de veiligheid in één hand liggen, zegt Kamp. En het SodM, dat toezicht houdt op de veiligheid, is volstrekt onafhankelijk.
Energietransitie
Laten wij van dit probleem een kans maken, stelt Sazias (50PLUS). Maak een plan om de gaswinning in twaalf jaar volledig af te bouwen, zo vraagt zij de minister. Ook wil zij dat de overheid de transitie naar aardgasvrij bouwen stimuleert. Volgens de minister is gas nodig bij de energietransitie tot 2050.
Gebruik gasopbrengsten niet voor verduurzaming maar voor een ruimhartige uitkoopregeling, bepleit Graus.
De Kamer sprak eerder op 9 oktober 2014, 12 februari, 3 maart en 28 april 2015, 26 januari, 16 juni en 14 september 2016 en 15 februari 2017 over (de gevolgen van) de aardgaswinning in Groningen. Zij stemt op 9 mei over de ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.