Gewapende particulieren gaan koopvaardijschepen beveiligen
23 januari 2018, initiatiefwetsvoorstel - Er tekent zich een Kamermeerderheid af voor het initiatiefvoorstel van Ten Broeke (VVD) en Van Helvert (CDA) om het mogelijk te maken dat koopvaardijschepen worden beveiligd door gewapende particulieren.
De Nederlandse koopvaardij heeft nog steeds te maken met piraten die schepen kapen of bemanningen gijzelen. Juist een zeevarende natie als Nederland kan zich daar niet bij neerleggen, vinden VVD en CDA. Zij willen dat rederijen particuliere beveiligers kunnen inschakelen.
Nederland is nu een van de weinige landen waar de overheid private beveiliging op zee niet toestaat. Reders kunnen in Nederland bij Defensie beveiliging door mariniers inhuren in zogenaamde Vessel Protection Detachments (VPD's). Maar die hulp is volgens rederijen vaak te duur, niet beschikbaar of te weinig flexibel.
Geweldsmonopolie
Het vorige kabinet was huiverig voor het idee om de beveiliging van schepen aan particuliere bedrijven over te laten. Daarmee wordt immers het geweldsmonopolie van de Staat gebroken. De verhoudingen in de Kamer zijn echter gewijzigd. VVD, CDA, PVV, SGP en Forum voor Democratie zijn voor.
Van Oosten (VVD) is voor een goede regeling van de particuliere beveiliging. Hij wijst erop dat bijna alle andere Europese landen het toestaan. Bovendien is particuliere beveiliging is vaak goedkoper.
Als Nederland dit niet toestaat, zullen Nederlandse schepen onder een andere vlag gaan varen, denkt Van Toorenburg (CDA). Dan worden er minder harde eisen aan de beveiliging gesteld en gaat er werkgelegenheid in Nederland verloren.
De initiatiefwet is "een sieraad van eenvoud waarmee een reëel probleem wordt opgelost", vindt Baudet (FvD).
Volgens Voordewind (ChristenUnie) blijft de overheid in principe verantwoordelijk voor de beveiliging van de schepen. Alleen als de overheid die gewenste beveiliging niet zelf kan leveren, mag de koopvaardij particuliere beveiliging inschakelen.
Buitenweg (GroenLinks) vreest een glijdende schaal. Een reder kan zeggen dat de bescherming van de overheid te duur is, dat daarom die overheid de door hem gewenste beveiliging niet kan leveren en hij dus particuliere beveiliging mag inschakelen. Ook coalitiepartner D66 wil de zwaardmacht van de overheid niet aantasten. Belhaj (D66) vreest voor een precedentwerking.
Is het wel nodig?
Is het nog wel nodig om particuliere beveiliging toe te staan?, vraagt Ploumen (PvdA) zich af. De inzet van mariniers van Defensie in VPD's werkt volgens haar goed. En het aantal incidenten met piraterij is sterk teruggelopen.
Defensie moet gewoon genoeg geld krijgen om de VPD's flexibeler en efficiënter te maken, vindt Van Dijk (SP).
Grenzen aan geweld
De overheid trekt zijn handen niet af van de beveiliging van schepen, maar moet de reder expliciet toestemming geven om voor particuliere beveiliging te kiezen, benadrukt Van der Staaij (SGP). Voordewind bepleit cameratoezicht zodra een schip in een risicogebied gaat varen. Zo wordt het optreden van de particuliere beveiligers altijd op beeld vastgelegd.
In het wetsvoorstel staat dat inzet van geweld niet gericht mag zijn op dodelijk letsel. Markuszower (PVV) vindt dat dat beveiligers er niet van mag weerhouden om zo nodig een dodelijk schot te lossen.
De initiatiefnemers reageren op een nader te bepalen tijdstip op de vragen die door de Kamer zijn gesteld.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk het debat terug via Debat Gemist