Eerste termijn begroting Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

1 december 2021, begroting - De woordvoerders stellen vragen over de begroting van minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Hoe staat de landbouwsector ervoor? Welke maatregelen zijn nodig om de landbouw te verduurzamen en de natuur te beschermen? Wat moet er gebeuren om het dierenwelzijn te verbeteren? Deze en andere vragen komen aan de orde in de eerste termijn van het debat over de begroting van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Landbouwsector

De boerenstand heeft door het beleid van de minister vreselijke jaren achter de rug, zegt Mulder (PVV). En nu wil zij ook nog boeren gaan onteigenen vanwege de stikstofcrisis, die in zijn ogen alleen op papier bestaat. De agrarische sector wordt sluipenderwijs de nek omgedraaid, zo sluit Van Meijeren (FVD) zich daarbij aan. De "totalitaire staat" wil zo de voedselvoorziening onder controle krijgen, suggereert hij.

Nergens worden zoveel dieren op een kluitje gehouden als in Nederland, stelt Vestering (PvdD) vast. Dierenwelzijn, klimaat, natuur, biodiversiteit en volksgezondheid worden in haar ogen opgeofferd voor de bio-industrie.

De Nederlandse boeren voorzien ons van goed, betaalbaar en altijd beschikbaar voedsel, benadrukt Van der Plas (BBB). Ze worden in haar ogen onterecht weggezet als milieuvervuiler, crimineel, gifspuiter en dierenbeul. Van Haga (Groep Van Haga) sluit zich aan bij het betoog van Van der Plas.

Transitie

De landbouw staat voor een grote transitie, constateert Van Campen (VVD). De politiek moet zich volgens hem bewust zijn van de gevolgen daarvan in de praktijk en moet proberen om boeren en tuinders zekerheid te bieden, bijvoorbeeld over vergunningen.

Boeren zijn in de loop der jaren veel harder gaan werken voor veel minder geld, zegt De Groot (D66). Er is volgens hem een omslag nodig naar kringlooplandbouw, die gepaard moet gaan met een beter verdienmodel. Ook Boswijk (CDA) vraagt aandacht voor het verdienmodel. Dat kan volgens hem onder meer verbeteren door kortere ketens en het belonen van boeren voor natuurbeheer.

Terwijl er veel crises zijn en nieuwe dreigen te ontstaan, zegt Beckerman (SP), schuift het demissionaire kabinet besluiten voor zich uit. Er moet volgens haar meer gebeuren om boeren te helpen om over te stappen naar kringlooplandbouw. Zij vraagt om geld voor professionele begeleiding bij de aanleg van voedselbossen.

Thijssen (PvdA) en Bromet (GroenLinks) willen 12 miljard vrijmaken voor een omschakelfonds, dat gebruikt moet worden om land op te kopen van boeren die stoppen. Dit kan helpen om verschillende doelen te bereiken, bijvoorbeeld voor schoon water, het stikstofprobleem en klimaatverandering.

Het opkopen van boerenbedrijven is een relatief dure manier om de uitstoot van stikstof te verminderen, vindt Bisschop (SGP). Hij denkt dat het efficiënter is om veehouderijen in de buurt van stikstofgevoelige natuurgebieden te verduurzamen. Daarvoor wil de SGP'er 50 miljoen vrijmaken.

Europa

Iedereen in Europa wil dezelfde kant op, stelt Koekkoek (Volt) vast: naar een nieuwe, duurzame en toekomstbestendige landbouw en voedselproductie. Zij pleit voor het meer uitwisselen van best practices tussen landen.

Grinwis (ChristenUnie) is minder positief over Europa: de minister zit klem tussen de hamer van de rechter en het aambeeld van de Europese Commissie. Hij waarschuwt dat er een kloof dreigt te ontstaan tussen steeds strengere regels en de praktijk op het boerenbedrijf.

Neem een voorbeeld aan hoe andere landen omgaan met de Europese stikstofregels, zegt Eppink (JA21). De Nederlandse economie wordt volgens hem op slot gezet, terwijl landen als Duitsland en België veel soepeler omgaan met de normen.

Dierenwelzijn

Wanneer neemt Nederland het besluit om te stoppen met dolfijnenshows? Wassenberg (PvdD) wijst erop dat Frankrijk dit al wel heeft gedaan. Verder wil hij dat er meer toezicht komt op de handel in huisdieren. Die worden nu vaak onder slechte omstandigheden gefokt in Oost-Europa.

Ook Graus (PVV) vraagt aandacht voor dierenwelzijn. De rechten van dieren zouden in de Grondwet moeten worden vastgelegd, vindt hij, mishandeling van dieren moet strenger worden aangepakt en officieren van justitie zouden zich hier meer in moeten specialiseren.

Het debat gaat op 2 december verder met de reactie van de minister op de inbreng van de woordvoerders.

Zie ook