Eerste termijn begroting Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

1 november 2022, begroting - De Kamer bespreekt de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BuHa-OS) van minister Schreinemacher.

De begrotingsbehandeling van BuHa-OS biedt de woordvoerders gelegenheid om diverse wereldproblemen en het nut van ontwikkelingssamenwerking aan de orde te stellen.

Oorlog Oekraïne

De winter begint in Oekraïne, zegt Hammelburg (D66). Hoe staat het met het herstelplan waaraan Nederland 70 miljoen heeft bijgedragen? Hammelburg vreest dat het onvoldoende is en benadrukt dat Nederland in de middenmoot staat van donerende landen.

De oorlog in Oekraïne heeft de wereldhandel verstoord, zegt Amhaouch (CDA). We moeten bereid zijn risico's te dragen voor de wederopbouw van Oekraïne en ook voor het Nederlandse bedrijfsleven dat daaraan wil bijdragen.

Voedselzekerheid

De stokkende graanexport uit Oekraïne zorgt voor grote voedseltekorten in de Hoorn van Afrika. Er is in de begroting meer geld uitgetrokken voor voedselzekerheid, maar hoe zorgen we dat het graan bij de armste landen terechtkomt, vraagt Kuik (CDA).

Onze landbouwsector is duurzaam en draagt bij aan wereldwijde voedselzekerheid, benadrukt Eppink (JA21). Hij verbaast zich daarom over het stikstofbeleid: begrijpt men in het buitenland dat Nederland duizenden boerenbedrijven wil stilleggen?

Stoffer (SGP) is blij met de 100 miljoen extra voor voedselzekerheid. Hij benadrukt de Nederlandse expertise op het gebied van watermanagement en wil dat Nederland zich ervoor inzet dat 15 miljoen meer mensen toegang krijgen tot schoon drinkwater.

Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen

We kunnen niet langer volstaan met vrijwillige afspraken op het gebied van internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen, zegt Van der Graaf (ChristenUnie). Zij komt met een initiatiefwet om het bedrijfsleven ertoe te bewegen om slaafvrij en met respect voor mens en milieu te ondernemen.

Teunissen (PvdD) noemt de Nederlandse oproep tot meer vrijhandel midden in een klimaat- en natuurcrisis zorgelijk. De balans tussen vrijhandel en natuurbescherming is volgens haar compleet zoek.

Door ons veroorzaakte klimaatschade wordt nauwelijks gecompenseerd in de getroffen landen, zegt Koekkoek (Volt). Zij wil dat de EU weer een betrouwbare handelspartner wordt. Mensenrechten zijn daarbij niet onderhandelbaar.

Migratie

We zitten in een migratiecrisis, constateert Klink (VVD). Kan de minister landen waar grote migratiestromen vandaan komen meer prioriteit geven in haar begroting, zeker wanneer deze landen zich inzetten voor opvang in de regio en het terugnemen van veiligelanders?

Nut ontwikkelingssamenwerking

Nederland heeft veel bijgedragen aan CO2-uitstoot en is kampioen op het terrein van belastingontwijking, stelt Van der Lee (GroenLinks, mede namens PvdA). Het Nederlandse beleid is eigenlijk een druppel op een gloeiende plaat, omdat we door onze economie meer schade veroorzaken dan we met ontwikkelingshulp kunnen wegnemen.

Hoeveel nut heeft geld geven aan ontwikkelingslanden als je het vervolgens weer afpakt via belastingen, vraagt Van Dijk (SP) zich af. Hij hekelt het neoliberale beleid dat slechts enkele winnaars en vele verliezers kent.

Ontwikkelingshulp verstrekt door de Nederlandse Staat komt bijna altijd verkeerd terecht en als het goed terechtkomt is het rendement nul of negatief, zegt Van Haga (Groep Van Haga). Van Weerdenburg (PVV) zou het liefst hebben gezien dat de portefeuille Ontwikkelingssamenwerking bij de formatie van dit kabinet was gesneuveld en "de geldsmijterij" zou ophouden. Ontwikkelingshulp zou volgens haar overgelaten moeten worden aan burgers zelf, niet aan de overheid.

Het debat over de begroting gaat op 3 november verder met de reactie van de minister op de inbreng van de woordvoerders.

Zie ook: