Een op de tien rijksambtenaren ervaart racisme op werkvloer
12 september 2024, debat - Uit een enquête blijkt dat een op de tien rijksambtenaren te maken krijgt met racisme op het werk. De Kamer debatteert hierover met minister Uitermark (Binnenlandse Zaken).
In december 2023 verscheen de Personeelsenquête Rijk (PER) over racisme op de werkvloer. Een van de uitkomsten was dat 10% van de ambtenaren afgelopen jaar te maken kreeg met racisme op het werk. Bij werknemers met een niet-Europese achtergrond was dit een op de drie.
Pijnlijk
De cijfers over racisme op de werkvloer zijn pijnlijk, vinden alle woordvoerders. Derijksoverheid zou een voorbeeld moeten zijn voor de rest van de samenleving, vindt Rajkowski (VVD). Het moet een plek zijn waar mensen in een veilige omgeving kunnen werken, waar geen ruimte is voor racisme en discriminatie.
Hou hiermee op, dit is onacceptabel gedrag! Kahraman (NSC) spreekt de mensen aan die zich schuldig maken aan racisme en discriminatie. Hij benadrukt in dat verband het belang van artikel 1 van de Grondwet.
Het is kwalijk dat ambtenaren op hun werk te maken krijgen met racisme, vindt ook de minister. Het is volgens haar een taai onderwerp, maar het kabinet wil er daadkrachtig tegen optreden.
Coördinerende rol
Het kan niet zo zijn dat mensen geen melding van discriminatie durven te doen, zegt Bamenga (D66). En als ze wel melden, mogen ze niet worden weggekeken, weggejaagd of weggepest. Hij vraagt de minister om meer concrete acties te ondernemen en die op papier te zetten.
Uitermark legt uit dat zij een aanjagende en coördinerende rol heeft. Dit betekent dat ministers voor een belangrijk deel zelf kunnen invullen hoe zij racisme op hun eigen departement aanpakken. Wel wil zij meer regie pakken en komen tot een rijksbrede aanpak met één loket.
Maatregelen
De cijfers over discriminatie bij de rijksoverheid zijn geen verrassing, zegt Van Baarle (DENK), ook gezien het eerdere rapport over racisme bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij wil af van vrijblijvende maatregelen. Zo zou het volgen van trainingen gericht tegen discriminatie niet langer vrijwillig maar verplicht moeten zijn.
Een verplichting helpt volgens experts niet om het gedrag en de opvattingen van mensen te veranderen, zegt Uitermark. Het verplicht stellen van maatregelen op organisatieniveau is wel effectief.
Woorden zijn niet genoeg, betoogt Chakor (GroenLinks-PvdA). Is de aangekondigde rijksbrede klachtencommissie ongewenste omgangsvormen er ondertussen? Deze is nodig om te voorkomen dat klachten over discriminatie in een la verdwijnen.
De minister verwacht dat de klachtencommissie er in het voorjaar van 2025 is. Op aandringen van Rajkowski (VVD) en Van Baarle (DENK) belooft ze alles op alles te zetten om dit op 1 januari voor elkaar te hebben.
De Kamer stemt op 24 september over de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct.