Dring Turkse invloed op Turkse Nederlanders terug

13 september 2016, debat - Voorkom dat de spanningen in de Turks-Nederlandse gemeenschap verder oplopen. De Kamer wil de invloed van de Turkse regering op deze mensen terugdringen.

Kamer en kabinet delen de afschuw over de Turkse legercoup van 15 juli jongstleden. Maar ook de manier waarop de Turkse regering erop reageert, wekt ergernis. Er leven grote zorgen over de verdeeldheid in de Turks-Nederlandse gemeenschap als gevolg van de aanpak van president Erdogan. Premier Rutte benadrukt het belang van de rechtsstaat en wil "duidelijke normen" stellen. Wil je in Nederland wonen, dan moet je respect hebben voor de democratische waarden, de gelijkheid en het recht op vrije meningsuiting. Je mag demonstreren én je respecteert de persvrijheid.

Lange arm van Turkije

Alle sprekers behalve Kuzu (GrKÖ) zijn bezorgd over de invloed vanuit Turkije op Turkse Nederlanders. Intimidatie en bedreiging in de Turks-Nederlandse gemeenschap is onaanvaardbaar, zo verwoordt Segers (ChristenUnie) het. Van der Staaij (SGP) vreest dat veel Turkse Nederlanders last hebben van een loyaliteitsconflict. Klaver (GroenLinks) wijst op de bedenkelijke rol van Diyanet, het Turkse presidium voor godsdienstzaken. Organisaties voor Turkse Nederlanders die zich niet fundamenteel binden aan de rechtsstaat, worden daar door minister Asscher (Integratie) expliciet op aangesproken. Iedere vorm van intimidatie noemt hij "volstrekt ongewenst". Blijf niet praten met organisaties die met de rug naar de Nederlandse samenleving staan, adviseert Roemer (SP).

Niet shoppen in Nederlandse vrijheden

Onze stevige rechtsstaat is geen cafetariamodel waar je naar believen in kunt shoppen, vindt Pechtold (D66). De vrijheden in Nederland gelden voor iedereen, zegt Zijlstra (VVD), net als de wetten en regels. En daar hoort bij dat relschoppers worden opgepakt, voegt Wilders (PVV) toe. Dat is waar, zegt Buma (CDA), maar dat Rutte eerder "pleur op" zei in reactie op Turkse demonstranten die een tv-ploeg hinderden, noemt hij een premier onwaardig. Wilders vindt het juist een holle frase, want "er gebeurt vervolgens niks".

Doorgaan met Europese onderhandelingen?

Hoe moet het verder met de onderhandelingen met Turkije over toetreding tot de Europese Unie en over visumliberalisatie? Segers vindt dat Nederland met die gesprekken moet stoppen. Samsom (PvdA) zegt dat Turkije "twintig jaar verder van de voorwaarden verwijderd is geraakt", maar stoppen met de gesprekken levert volgens hem niks op. Ook Zijlstra wil de dialoog met Turkije voortzetten, al was het maar om de vluchtelingendeal met het land in stand te houden. Als Turkije niet aan alle voorwaarden voldoet, gaat de visumliberalisatie niet door, reageert minister Koenders (Buitenlandse Zaken). Hij vindt het belangrijk om met Turkije in gesprek te blijven.

Turkije blijft een gesprekspartner

Koenders uit in zijn contacten met Turkije "zorg én kritiek". Segers meent dat het land door "de morele ondergrens" is gezakt. Maar mensenrechtenorganisaties hebben er volgens de minister niets aan als hij de ambassadeur naar huis haalt, zoals Bontes (GrBvK) voorstelt. Ook meent hij dat vluchtelingen er niets aan hebben als hij de vluchtelingendeal zou opblazen. Hij vindt het belangrijk dat de Raad van Europa toezicht in het land kan blijven uitoefenen. En dat kan alleen door met de Turkse regering in gesprek te blijven, zegt de minister.

De Kamer stemt op 22 september over de bij het debat ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.