Debat over het rapport over de zelfdoding van een undercoveragent

8 februari 2022, debat - De Kamer bespreekt met minister Yeşilgöz (Justitie en Veiligheid) zorgen over de afdeling bij de politie die verantwoordelijk is voor undercoveroperaties.

De commissie-Brouwer trekt in het rapport Uit het zicht harde conclusies over een gebrek aan professionaliteit en onvoldoende aandacht voor mentaal welzijn bij het team Werken Onder Dekmantel van de politie. Aanleiding voor het rapport was de zelfdoding van een undercoveragent.

Ik kan mij voorstellen dat dit rapport hard is aangekomen, zegt minister Yeşilgöz. Zij betuigt net als alle woordvoerders haar medeleven met de nabestaanden. Bespaar hun een lange, slepende procedure voor de toekenning van een schadevergoeding, verzoekt Van Nispen (SP). De politie verwacht volgens de minister een passende overeenkomst met de nabestaanden te bereiken.

Inzet undercoveragenten

Het nut van undercoveroperaties staat niet ter discussie, vindt Michon (VVD): het blijft een effectief middel. Besteed meer aandacht aan mentale gezondheid en weerbaarheid in de opleiding van agenten, en ook daarna, suggereert Van der Plas (BBB). Vanwege de hoge druk waaronder undercoveragenten opereren, wil Bisschop (SGP) dat voortaan beter afgewogen wordt of hun inzet ethisch verantwoord is.

Rol Openbaar Ministerie

Hoe kan het dat een officier van justitie die besloot over de inzet van de undercoveragent ook betrokken was bij een onderzoek naar de omstandigheden rond zijn overlijden, vraagt Helder (PVV) zich af. Zij wil een nieuw, onafhankelijk onderzoek.

Geheimhouding is bij dit soort onderzoek noodzakelijk, zegt Yeşilgöz, en er is kennis van undercoveroperaties voor nodig. Slechts een beperkt aantal mensen kan het daarom uitvoeren. De minister vertrouwt op de betrouwbaarheid en integriteit van de onderzoekers. Zij wil wel met het Openbaar Ministerie in gesprek over verbeterpunten voor de toekomst.

Landelijke Eenheid

Het team Werken Onder Dekmantel valt onder de Landelijke Eenheid van de politie. Van der Werf (D66) spreekt haar zorgen uit over de leiding: er zou sprake zijn van een diepe kloof tussen top en werkvloer. Verantwoordelijken voor misstanden zouden worden weggepromoveerd. Er moet iets gebeuren aan de werkcultuur, vindt ook Knops (CDA), maar hij waarschuwt "niet in de kramp van meer regels bedenken te schieten".

Inspectierapporten laten zien dat structurele verbeteringen nodig zijn bij de Landelijke Eenheid en het team Werken Onder Dekmantel, erkent de minister. Het is aan de korpschef om dit verder in te vullen. De inspectie zal hier advies over uitbrengen en toezicht op houden.

Functioneren politie

Het is code zwart bij de politie, waarschuwt Kathmann (PvdA): politieagenten worden verwaarloosd en te lang is onvoldoende geld uitgetrokken voor een veilige werkomgeving. De tragische zelfdoding van de undercoveragent brengt volgens Simons (BIJ1) "bergen aan onrecht" bij de politie aan het licht, die alleen kunnen worden verholpen met een drastische hervorming.

De Kamer stemt op 15 februari over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: