Debat over de klimaattop in Sharm-el-Sheikh

13 oktober 2022, debat – Wat is de Nederlandse inzet voor de klimaattop in Sharm-el-Sheikh? De Kamer debatteert met minister Jetten (Klimaat en Energie).

Van 6 tot en met 18 november vindt in het Egyptische Sharm-el-Sheikh de 27ste Conferentie van Partijen (COP27) bij het Klimaatverdrag van de Verenigde Naties plaats. Onderwerpen die op de agenda staan zijn: mitigatie, adaptatie, schade en verlies, klimaatfinanciering, innovatie en schone technologieën, water en landbouw, biodiversiteitsverlies en de energietransitie. Nederland overlegt met andere Europese landen over de inzet van de EU bij de top.

Ambities

We beloven van alles, maar er gebeurt veel te weinig, vindt Teunissen (PvdD). Overheden laten het afweten. Dit zorgt voor immoreel beleid en extra klimaatopwarming. Met de Klimaatwet 1.5 van haar partij kan Nederland al in 2030 klimaatneutraal zijn.

Deze klimaattop gaat over het overleven van de samenleving zoals we die kennen, betoogt Thijssen (PvdA). Maar er gebeurt nu te weinig: er moet meer geld op tafel komen. We kunnen het ons niet veroorloven te weinig te doen tegen klimaatverandering en afspraken niet na te leven, zegt Leijten (SP): stop met het ontzien van grote ondernemingen, met name fossiele bedrijven.

Alle ontwikkelde landen moeten zich meer inspannen om de klimaatdoelen te halen, erkent Jetten. Nederland zet zich daar binnen Europa voor in, maar dit moet stap voor stap om voldoende draagvlak te houden. De EU neemt een gezamenlijk standpunt in om meer gewicht in de schaal te leggen.

Klimaatrechtvaardigheid

Landen die nu het hardst worden geraakt door klimaatverandering, benadrukt Kröger (GroenLinks), hebben het minst bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Nederland en andere rijke landen zouden hen daarom financieel meer moeten steunen.

In 2009 is afgesproken dat de rijke landen jaarlijks 100 miljard dollar beschikbaar zouden stellen voor klimaatfinanciering van ontwikkelingslanden. Dassen (Volt) stelt vast dat dit nooit is gehaald. Kijk naar de historische uitstoot van rijke landen, oppert hij, en bepaal op basis daarvan wat hun fair share is. Er is geen formule dit te bepalen, antwoordt Jetten, maar we hebben wel een historische verantwoordelijkheid.

Landen die (vrijwel) niets hebben bijgedragen aan klimaatverandering, zegt Boucke (D66), moeten boeten voor fossiele fouten die rijke landen hebben gemaakt. Nederland moet zijn fair share leveren, maar de 900 miljoen van de overheid is daarvoor te weinig. Zijn er voldoende private bijdragen om aan de benodigde 1,7 miljard te komen?

Nederland gaat, inclusief private bijdragen, naar 1,8 miljard, verwacht de minister. Dit zijn bovendien voor het overgrote deel giften en geen leningen.

Er is klimaatonrechtvaardigheid tussen rijk en arm, betoogt Grinwis (ChristenUnie), maar ook tussen generaties. De komende generaties moeten een stevigere stem krijgen. De Urgendarechtszaak is daarin een eerste stap. Daarnaast moeten we een andere discontovoet gebruiken voor investeringen in mitigatie en adaptatie.

Win-win en technologie

We moeten zoeken naar win-winoplossingen, betoogt Erkens (VVD). Investeren in duurzame energie kan ons helpen om uit de huidige energiecrisis te komen en minder afhankelijk te worden van onvrije landen. En met innovatieve technologie kunnen bedrijven andere landen helpen en tegelijk meer exporteren.

Jetten wijst op waterstofprojecten in Marokko en Namibië. De productie van groene waterstof daar is goed voor Nederland, maar ook voor de lokale gemeenschappen.

Ecomodernisme is de richting die de wereld volgens Gündoğan op moet. Door land sparing en het ontwikkelen en delen van kennis en technologie kunnen we de wereld voeden en klimaatverandering stoppen, zo is haar verwachting.

Met het overdragen van technologie kunnen rijke landen andere landen helpen om klimaatdoelen te halen, denkt Bontenbal (CDA). Zo beschikt Nederland over de kennis en kunde om voortrekker te zijn in het ontwikkelen van klimaatslimme landbouw.

Nederland is betrokken bij initiatieven om de landbouw aan te passen aan het veranderende klimaat, zegt de minister. Met geld, maar ook met kennis en expertise.

Kritiek op kosten klimaatbeleid

We moeten ons terugtrekken uit het Klimaatakkoord, betoogt Kops (PVV). Nederlanders zitten in de kou, terwijl er wel geld gaat klimaatontwikkelingshulp. En Afrikaanse boeren krijgen steun, terwijl Nederlandse boeren de nek wordt omgedraaid.

De Nederlandse burger moet opdraaien voor het peperdure en zinloze klimaatbeleid, benadrukt Jansen (FVD). Stop met het "belachelijke, decadente klimaatgelul", doe de kolencentrales weer open en ga weer gas winnen in Groningen, zodat de energierekening weer betaalbaar wordt.

Nederland mag niet ten onder gaan aan miljarden verspillende klimaatplannen die niets bijdragen, betoogt Van Haga (Groep Van Haga). Hij pleit voor "technisch verstandige maatregelen", zoals zonnepanelen op daken, restwarmte, geothermie en kernenergie.

De Kamer stemt op 18 oktober over de ingediende moties.

Zie ook: