Debat over brief Kinderombudsman inzake hulp kwetsbare kinderen en jongeren
5 juni 2019, debat - De Kinderombudsman heeft met een brief aandacht gevraagd voor problemen bij de hulp voor kwetsbare kinderen en jongeren. De Kamer debatteert hierover met minister De Jonge (Volksgezondheid).
Ondanks alle inspanningen lukt het onvoldoende om de ontwikkeling, de veiligheid en het perspectief van een grote groep kinderen te waarborgen, zo schrijft de Kinderombudsman in een een brief aan de minister. Zij baseert zich op signalen over een opeenstapeling van problemen in de jeugdhulp, jeugdbescherming, jeugd-ggz en het passend onderwijs.
Decentralisatie en geld
Het vorige kabinet heeft de jeugdzorg gedecentraliseerd naar de gemeenten en tegelijkertijd het budget verlaagd. Dit is onverstandig geweest, vindt Hijink (SP). Het doel was om de samenwerking te verbeteren, maar aanbestedingen, concurrentie en prestatiefinanciering zorgden volgens hem vooral voor veel extra bureaucratie. Ook De Jonge zegt die bureaucratie te willen aanpakken.
Kinderen zijn te allen tijde belangrijker dan centen, betoogt Agema (PVV). Zij laakt de in haar ogen ondoordachte decentralisatie van de jeugdzorg en de daarmee gepaard gaande bezuiniging. Hierdoor is de sector volgens haar kapotgemaakt.
In sommige gemeenten is men goed bezig, zegt Raemakers (D66), maar er zijn ook problemen, zoals lange wachtlijsten. Achteraf gezien was de korting op het budget waarschijnlijk te fors, vindt hij, en daarom is het goed dat er voor de komende jaren een miljard bij komt.
De decentralisatie van de jeugdzorg was bedoeld om de versnippering aan te pakken, zegt de minister. De overdracht naar de gemeenten is volgens hem goed verlopen, maar ook is duidelijk geworden dat er tekorten zijn ontstaan door een volumestijging. Hij wil grondig onderzoeken waar het jeugdzorggeld precies blijft, zodat duidelijk wordt of er structureel meer geld nodig is.
Lichte en zware zorg
Overheid en professionele jeugdhulp kunnen niet alles oplossen, stelt Peters (CDA). Hij denkt dat de definitie van jeugdhulp te veel is opgerekt: horen paardentherapie en mindfulness daar wel bij? Het moet volgens hem duidelijker worden waarvoor gemeenten precies verantwoordelijk zijn.
We moeten jongeren centraal stellen, betoogt Westerveld (GroenLinks), en niet het geld of het systeem. Jongeren met complexe psychische problemen, zoals suïcidale gedachten, psychoses en anorexia, komen volgens haar nu te vaak niet op de juiste plek terecht. Raemakers (D66) suggereert om dit soort complexe zorg bovenregionaal te gaan inkopen.
Minister De Jonge wil nieuwe afspraken maken over de ordening van de jeugdzorg. Het moet duidelijker worden wat men van de gemeenten mag verwachten, bijvoorbeeld in de wijken. Hij wil ook bezien of specialistische (ggz-)zorg bovenregionaal of landelijk georganiseerd moet worden.
Integrale visie en aanpak
Er wordt te veel over in plaats van met kinderen gepraat, lichte en zware zorg worden te vaak op één hoop gegooid en er zijn vaak te veel hulpverleners in één gezin. Tielen (VVD) bepleit daarom een integrale aanpak en interdisciplinaire samenwerking in de jeugdbeschermingsketen.
Voordewind (ChristenUnie) wijst op de "doorgeschoten individualisering". De samenleving stelt volgens hem steeds hogere eisen aan kinderen en jongeren, waardoor steeds meer van hen jeugdzorg nodig hebben. Hij vraag aandacht voor achterliggende problemen als armoede en vechtscheidingen.
De Kamer stemt op 11 juni over de ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Gemist