Debat over aanpak coronavirus

25 juni 2020, debat - De uitbraak van het coronavirus lijkt onder controle. De Kamer debatteert met premier Rutte en de ministers De Jonge (Volksgezondheid) en Van Rijn (Medische Zorg).

De regering heeft sneller dan verwacht een aantal versoepelingen aangekondigd. Het openbaar vervoer kan weer alle plekken gaan gebruiken, er mag weer publiek naar sportwedstrijden, jongeren hoeven onderling geen 1,5 meter afstand meer te houden, sportscholen gaan onder voorwaarden open en sekswerkers mogen weer aan de slag.

Draagvlak en 1,5 meter

Het is goed dat er versoepelingen komen, zegt Azarkan (DENK), maar is het nog wel voor iedereen te volgen? Het is volgens hem bovendien de vraag of de versnelde versoepeling wel onderbouwd is met harde cijfers. De effecten van de versoepeling van 1 juni zijn namelijk nog onzeker.

Van de Nederlanders is 99,99% niet besmet met het coronavirus, zo stelt Wilders (PVV) vast. Het kabinet zou volgens hem daarom moeten stoppen met de "anderhalvemeterterreur", zeker in de buitenlucht. Er moeten snel afspraken worden gemaakt met de horeca om faillissementen te voorkomen, zo benadrukt hij.

We zitten in een dystopische situatie waarin de onderbouwing van de anderhalvemeterregels volledig is weggevallen, zegt Van Haga. De anderhalvemetersamenleving is een prestigeproject geworden van de premier, stelt Hiddema (FvD). Grondrechten worden volgens hem ingeperkt, terwijl er geen enkel bewijs is dat er buiten veel besmettingen plaatsvinden.

De 1,5 meter is wel degelijk van belang, zegt Rutte, ook buiten. Dit blijkt volgens hem uit onderzoeken in allerlei landen. Bovendien wordt volgens de premier nog steeds bij bijna duizend mensen per week een besmetting vastgesteld.

Coronawet en grondrechten

Het kabinet is bezig met een coronawet. Die tijdelijke wet is volgens De Jonge vooral bedoeld om de afgekondigde noodverordeningen te vervangen. Zo kan de Tweede Kamer zich erover uitspreken, aldus de minister.

Het is verstandig om niet overhaast om te gaan met de coronawet, zegt Dik (ChristenUnie), ook om draagvlak te behouden. De overheid moet terughoudend zijn bij het inperken van grondrechten van burgers, vindt Van der Staaij (SGP). Hij ziet meer in sociale gedragsnormen en het aanspreken van mensen op hun eigen verantwoordelijkheid. Het gaat volgens hem bijvoorbeeld erg ver als de overheid zingen in de kerk verbiedt.

Het advies over samenzang is: doe het niet, zegt minister De Jonge. Maar er komt geen regelgeving over voor kerken.

Bonus en beloning zorgpersoneel

Werknemers in de zorg krijgen een bonus van 1.000 euro, zo heeft het kabinet aangekondigd. Geweldig nieuws, vindt Van Kooten (GKVK), maar dit bedrag moet dan wel netto zijn.

Een prachtig bedrag maar een waardeloze regeling, zegt Klaver (GroenLinks). Hij vreest dat ziekenhuizen gaan bepalen wie wel en wie niet recht heeft op de bonus. Het is bedoeld voor zorgmedewerkers die de afgelopen maanden de gevolgen van het coronavirus hebben ondervonden, benadrukt minister De Jonge.

Het mag niet blijven bij applaus alleen, zegt Marijnissen (SP). Zij vindt dat werknemers in de zorg structureel beter betaald moeten worden. Het valt volgens haar ook niet uit te leggen dat zorgmedewerkers die veel hebben moeten overwerken, hun kinderopvang-, zorg- of huurtoeslag daardoor kwijtraken.

De lonen in de zorg stijgen mee met de rest van Nederland, benadrukt premier Rutte. Het vragen om extra geld daarbovenop terwijl de economie met 6% krimpt en de overheid 100 miljard uitgeeft om de economie te steunen, is in zijn ogen "makkelijk".

Protocol

Welke keuzes moeten we maken als er te veel patiënten zijn voor het beperkte aantal plekken op de intensive care? Er wordt gewerkt aan een protocol voor het zwarte scenario dat zich kan voordoen bij een tweede golf. Minister Van Rijn heeft gezegd dat leeftijd geen doorslaggevende rol zou mogen spelen.

Van Brenk (50PLUS) is blij met de uitspraak van de minister, want er is veel onrust onder ouderen over het stellen van een leeftijdsgrens. Maar Veldman (VVD) en Jetten (D66) denken er anders over: de politiek zou zich niet moeten bemoeien met de medisch-ethische discussie binnen de beroepsgroep.

Minister Van Rijn wijst op de eerdere motie waarin de Kamer heeft uitgesproken dat er geen leeftijdsgrens zou moeten gelden voor de ic. Die boodschap heeft hij willen overbrengen.

Testen en bron- en contactonderzoek

Bij het voorkomen van een tweede golf is bron- en contactonderzoek essentieel, benadrukt Van den Berg (CDA). Daarom is het volgens haar belangrijk dat mensen met klachten niet te ver hoeven te reizen voor een test en dat ze snel de uitslag krijgen.

Sinds 1 juni heeft de GGD bijna 180.000 testen uitgevoerd, zegt minister De Jonge. Maar niet alle mensen laten zich al testen. Daarom wil hij "tot vervelens toe" de boodschap overbrengen dat iedereen met klachten zich moet melden.

Ontslaggolf

Asscher (PvdA) waarschuwt voor een grote ontslaggolf in het najaar, vooral in de horeca en de culturele sector. Het kabinet moet volgens hem samen met die sectoren plannen maken, zodat er na de coronacrisis nog gezonde bedrijven en banen zijn.

Er wordt nu al heel veel gedaan met de economische steunpakketten, zegt Rutte, maar niet alle bedrijven zullen overleven. Er lopen volgens de premier al gesprekken met de evenementensector en er wordt nagedacht over de periode na 1 oktober.

Slachthuizen

We hebben de morele plicht om de verspreiding van het coronavirus zo veel mogelijk te beperken, benadrukt Ouwehand (PvdD). Daarom moet er volgens haar worden ingegrepen bij de slachthuizen. Zij betoogt dat in binnen- en buitenland is gebleken dat die een grote bron van besmetting vormen.

Er wordt intensiever getest bij slachthuizen, zegt minister De Jonge, en de inspecties houden toezicht. Ook wordt er gewerkt aan een plan van aanpak voor arbeidsmigranten.

De Kamer debatteerde plenair eerder op 12, 18 en 26 maart, 1, 8, 16, en 22 april, 7 en 20 mei en 4 juni over de ontwikkelingen rondom het coronavirus. Zij stemt op 30 juni over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: