CDA en SGP: geen verplichte diagnostische toets

5 april 2017, initiatiefwetsvoorstel - De regering zou niet de mogelijkheid moeten hebben om scholen te verplichten om een diagnostische toets af te nemen, vinden Rog (CDA) en Bisschop (SGP). De Kamer bespreekt hun initiatiefwetsvoorstel.

Diagnostische toetsen zijn bedoeld om lacunes in de kennis of vaardigheden van een leerling bloot te leggen. Ze kunnen een nuttig instrument zijn, erkennen Rog en Bisschop, maar zij zien niets in een verplichte toets. Daarom schrappen zij met hun initiatiefwetsvoorstel de bevoegdheid van de regering om middelbare scholen diagnostische toetsen Nederlandse taal en rekenen te laten afnemen.

Den Haag moet het onderwijs niet belasten met onnodige regels en bureaucratie. Dit uitgangspunt wordt breed gesteund. Voor Van der Molen (CDA), Van Meenen (D66), Westerveld (GroenLinks), Kwint (SP) en Dijkgraaf (SGP) is het reden om het uit de wet halen van de verplichte diagnostische toets te steunen. Maar Becker (VVD) en Beertema (PVV) zijn er (nog) niet van overtuigd dat dit verstandig is.

Het eindoordeel van Van den Hul (PvdA) over het initiatiefwetsvoorstel hangt af van de vraag of (afschaffing van) de verplichte diagnostische toets bijdraagt aan laagdrempelige toegang tot het onderwijs, gelijke kansen en het tot hun recht laten komen van verborgen talenten.

Pedagogisch-didactische vrijheid

Scholen verplichten om diagnostische toetsen af te nemen is een onterechte inbreuk op de pedagogisch-didactische vrijheid, zo luidt een belangrijk argument van de initiatiefnemers. De overheid moet volgens hen bepalen wat leerlingen moeten leren, maar niet hoe scholen dat bereiken. Ze krijgen bijval van verschillende woordvoerders:

  • Kwint: het onderwijs heeft te lijden onder een doorgeslagen toetscultuur en een verantwoordingsmanie

  • Westerveld: investeer in goede leraren in plaats van in onnodige toetsen

  • Van Meenen: geef ruimte en vertrouwen aan leraren

  • Van der Molen: het onderwijs is prima zelf in staat om te bepalen hoe het de ontwikkeling van leerlingen in kaart brengt

  • Dijkgraaf: een verplichte diagnostische toets mag er in ieder geval niet zonder expliciete instemming van de Kamer komen

Bezwaren

De vrijheid van onderwijs mag niet betekenen dat scholen maar wat aanrommelen, benadrukt Becker. Zij betwijfelt of het verstandig is om de mogelijkheid van een verplichte diagnostische toets helemaal uit de wet te halen. De toets zou in de toekomst bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden om de kwaliteit van zwakke middelbare scholen te verbeteren.

Een (verplichte) diagnostische toets kan nodig zijn om het leerproces aan te scherpen, benadrukt Beertema, om slecht presterende scholen bij de les te houden. De weerzin ertegen wijt hij aan de "nieuwe waan van de dag" dat toetsen en examineren niet meer van deze tijd zou zijn.

Het debat gaat op een later moment verder met de reactie van de initiatiefnemers en van staatssecretaris Dekker (Onderwijs).

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.